Εκρηκτική παραμένει η ατμόσφαιρα στην Αίγυπτο και ιδιαίτερα στην πρωτεύουσα Κάιρο, μία βδομάδα μετά την έναρξη των νέων μεγάλων καθημερινών διαδηλώσεων κατά του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου που ανέλαβε την εξουσία μετά την εκδίωξη Μουμπάρακ.
Εννιά μόνο μήνες μετά από την αποχώρησή του από το τιμόνι της πολυπληθέστερης αραβικής χώρας, αυτό που μεγάλα τμήματα των διαδηλωτών φοβόντουσαν μοιάζει να έχει γίνει πραγματικότητα: Οι διαδηλώσεις του περασμένου Γενάρη και Φλεβάρη, ο φόρος αίματος του αιγυπτιακού λαού δεν οδήγησε παρά στην αντικατάσταση του Μουμπάρακ από το στρατό, από τον οποίο και ο ίδιος προέρχεται άλλωστε, χωρίς, επί της ουσίας, να αλλάξει τίποτε άλλο.
Τα σημάδια ήταν ανησυχητικά πολύ πριν ξεσπάσει το νέο κύμα διαδηλώσεων, αν και κατά διαστήματα διαμαρτυρίες κατά της διατήρησης της εξουσίας από το στρατό είχαν γίνει. Το πρώτο μεγάλο ξέσπασμα, όμως, ήρθε στις αρχές Οκτώβρη όταν σημειώθηκαν αιματηρά επεισόδια ανάμεσα στο στρατό και σε χριστιανούς κόπτες διαδηλωτές, στο Κάιρο (26 νεκροί, περισσότεροι από 200 τραυματίες).
Η μεθοδευμένη προσπάθεια του στρατού και των κρατικών ΜΜΕ, που βρίσκονται υπό τον έλεγχό του, να δώσουν χροιά θρησκευτικής βίας σε εκείνα τα αιματηρά επεισόδια κατέρρευσε μέσα σε λίγες ώρες, όταν οι αλλεπάλληλες καταγγελίες αυτοπτών μαρτύρων (ανεξαρτήτως θρησκεύματος) επιβεβαίωναν αυτό που όλοι υποψιάζονταν: Οτι τα επεισόδια «στήθηκαν» για να προκληθεί η επέμβαση του στρατού και να «καλλιεργηθεί» ένα κλίμα θρησκευτικής αντιπαράθεσης που θα δικαιολογεί, εννοείται, τη διατήρηση από το στρατό όσο περισσότερων εξουσιών γίνεται. Πρόκειται για «δοκιμασμένη μέθοδο» χειραγώγησης της κοινής γνώμης, στην οποία είχε ειδικευτεί το καθεστώς Μουμπάρακ (έγγραφα, που βρήκαν διαδηλωτές μέσα σε κτίρια της ασφάλειας μετά την πτώση Μουμπάρακ, ενέπλεξαν μηχανισμούς του υπουργείου Εσωτερικών στην πολύνεκρη έκρηξη σε κοπτική εκκλησία της Αλεξάνδρειας πέρσι τα Χριστούγεννα και την ισλαμιστική (σαλαφιστική) οργάνωση που έστειλε τον καμικάζι).
Τα γεγονότα του Οκτώβρη λειτούργησαν μάλλον σωρρευτικά, με αποτέλεσμα η λαϊκή αγανάκτηση απέναντι στη στάση του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου να αρχίσει να ξεχειλίζει. Βέβαια, η ουσία είναι ότι αυτό που έγινε ήταν ένα «βελούδινο» πραξικόπημα, μόνο που και όσοι το αντιλήφθηκαν ήταν πολύ δύσκολο να επιχειρηματολογήσουν τότε, με το κλίμα υπέρ του στρατού σαφώς θετικό.
Ο στρατός στη θέση του Μουμπάρακ
Από την ημέρα ανάληψης της εξουσίας, το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο, εκτός των ευχολογίων, δεν έχει υλοποιήσει, πρακτικά και ουσιαστικά, κανένα από τα αιτήματα του αιγυπτιακού λαού. Ο νόμος έκτακτης ανάγκης παραμένει πάντα σε ισχύ, ενώ αλλεπάλληλες είναι οι καταγγελίες για βασανιστήρια συλληφθέντων, για δίκες σε στρατοδικεία, για εξαφανίσεις, για κρατήσεις άνευ λόγου, για πολιτικούς κρατουμένους.
Η μοναδική κίνηση δήθεν ελευθερίας ήταν το δημοψήφισμα για ορισμένες συνταγματικές αλλαγές, αναγκαίες για να διεξαχθούν τυπικά εκλογές. Αλλαγές τις οποίες αποφάσισαν ειδικοί της αρεσκείας του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου και εκπρόσωποι των ισλαμιστών «Αδελφών Μουσουλμάνων». Οι Αιγύπτιοι στις 19 Μάρτη, με ποσοστό συμμετοχής 41%, ενέκριναν (77%) το χρονικό περιορισμό της προεδρικής θητείας, τη διασφάλιση μέσα από 30.000 υπογραφές της δυνατότητας κατάθεσης υποψηφιότητας για εκλογές, την επίβλεψη των εκλογών από νομικούς και παρέπεμψαν όλα τα σημαντικά στο απώτερο μέλλον.
Οσον αφορά στα αιτήματα του αιγυπτιακού λαού που σχετίζονται με εργασιακά δικαιώματα ή με μισθούς, επικρατεί απόλυτη στασιμότητα. Το Συμβούλιο, όχι μόνο δεν ήρε την απαγόρευση των απεργιακών κινητοποιήσεων, αλλά αντίθετα έχει υιοθετήσει νέα απόφαση κατά την οποία όσοι καλούν σε απεργία θα τιμωρούνται ακόμη και με δυσβάσταχτα χρηματικά πρόστιμα. Στην κατεύθυνση αυτή συμφωνούν και οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» που δεν θέτουν, σε καμία περίπτωση, αυτού του είδους τα ζητήματα ως προτεραιότητα.
Βέβαια, το κοινωνικό κλίμα παραμένει τόσο εκρηκτικό που δεν έχει καταγραφεί κάποιου τέτοιου είδους επιβολή ποινής στις διάφορες απεργιακές και εργατικές κινητοποιήσεις που συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό.
Θα πρέπει να υπενθυμιστεί ότι στη μεγάλη και πλούσια χώρα του Νείλου, στη χώρα των 82.000.000 κατοίκων, το 40% ζει κάτω από το όριο της φτώχειας! Τουλάχιστον, 10.000.000 άνθρωποι ζουν σε παραγκουπόλεις, όπου δεν υπάρχει καμία απολύτως υποδομή, χωρίς να έχουν πρόσβαση σε στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής, χωρίς περίθαλψη, χωρίς πρόσβαση σε σύστημα υγείας. Ακόμη και αυτές, πλέον, όμως, δεν είναι αρκετές για να στεγάσουν τον πληθυσμό.
Το εργατικό δυναμικό της Αιγύπτου υπολογίζεται περίπου στα 24.000.000. Εξ αυτών, τα 6.000.000 εκτιμάται ότι είναι οι άνεργοι νέοι με καλή μόρφωση, 5.000.000 αυτοί που εργάζονται μόνο εποχιακά και άλλα 5.000.000 αυτοί που εργάζονται όπου να 'ναι, χωρίς δικαιώματα, χωρίς συγκεκριμένο μισθό, μέσα σε καθεστώς απόλυτης ανασφάλειας. Από το 2000 και μετά, έχει τριπλασιαστεί ο αριθμός των παιδιών που υποσιτίζονται φθάνοντας τα 7 εκατομμύρια.
Εγγυητής των συμφερόντων κεφαλαίου και ιμπεριαλιστών
Το αίμα που ρέει στην πλατεία Ταχρίρ, με αίτημα την άμεση αποχώρηση του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου από την εξουσία, καταρρίπτει και τις τελευταίες αυταπάτες για το ρόλο που διαδραματίζει ο στρατός, αλλά κατ' επέκταση και η ισλαμιστική οργάνωση των «Αδελφών Μουσουλμάνων» στο πλαίσιο των ανακατατάξεων που δρομολόγησαν οι λαϊκές διαδηλώσεις και η εκδίωξη Μουμπάρακ.
Δρομολόγησαν διεργασίες τόσο στο επίπεδο των μαζών που κινητοποιήθηκαν και βρίσκονται ακόμη στους δρόμους, όσο και στο επίπεδο των δυνάμεων εκείνων, εντός και εκτός Αιγύπτου - ιμπεριαλιστικές /περιφερειακές δυνάμεις και τμήματα της εγχώριας αστικής τάξης - που βρίσκονται σε αναβρασμό ελιγμών και διαγκωνισμών, προκειμένου να προσεταιριστούν, να χαλιναγωγήσουν και, τελικά, να χειραγωγήσουν τη λαϊκή οργή και ορμή, χωρίς, όμως, μέχρι στιγμής όπως φαίνεται, να το καταφέρνουν επιτυχώς.
Είναι ηλίου φαεινότερο ότι ένα μεγάλο τμήμα της αιγυπτιακής αστικής τάξης επιθυμούσε, επίσης, την αποχώρηση Μουμπάρακ από την εξουσία, εκτιμώντας ότι ο τρόπος που ασκούσε εξουσία ήταν επιβλαβής για τα ίδια τα συμφέροντά της, εκτός από το κομμάτι εκείνο που ήταν άμεσα εξαρτώμενο από τον πρώην Πρόεδρο.
Ο στρατός έσπευσε να καλύψει το πολιτικό κενό εξουσίας για να διασφαλίσει τη διατήρηση του συστήματος. Το Κόμμα «Ελευθερίας και Δικαιοσύνης» των ισλαμιστών «Αδελφών Μουσουλμάνων» είναι ο πλέον σοβαρός διεκδικητής της εξουσίας, εκμεταλλευόμενο τα εκτεταμένα κοινωνικά και φιλανθρωπικά δίκτυά του, στις εκλογές που αρχίζουν τη Δευτέρα.
Το γεγονός ότι οι ίδιοι δηλώνουν έτοιμοι να κυβερνήσουν «ένα κοσμικό κράτος», ότι όχι μόνο αποσύρθηκαν από τις τωρινές διαδηλώσεις στην Ταχρίρ (προκαλώντας σοβαρότατες αντιδράσεις στο εσωτερικό τους και ιδιαίτερα στα νεότερα μέλη τους), το ότι στην επαρχία, όπου έχουν περισσότερη δύναμη, στήνουν επιτροπές υποστήριξης του στρατού στο όνομα της «ομαλής διενέργειας των εκλογών», αλλά και το ότι έχουν συνομιλήσει (άμεσα ή έμμεσα, διά μέσου αντιπροσώπων) με όλους τους αξιωματούχους των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που πηγαινοέρχονται στη χώρα προκειμένου να διασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα, δείχνει ότι πλέον έχουν εγκαταλείψει για τα καλά το ρόλο του «κυνηγημένου φανατικού» και διεκδικούν αυτόν του πλέον αξιόπιστου διαχειριστή του συστήματος και συνομιλητή των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Οι λαϊκές αντιδράσεις, δεδομένης και της καταγγελίας της ίδιας της εκλογικής διαδικασίας ως «μη νόμιμης» από πολλά κόμματα που θα την μποϋκοτάρουν υποστηρίζοντας ότι δεν μπορούν να γίνονται δήθεν «ελεύθερες εκλογές» υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης, έχουν οδηγήσει στρατό και «Αδελφούς Μουσουλμάνους» να καταρρίπτουν την εικόνα του εχθρικού διπόλου, που είχε καλλιεργηθεί και είχε λειτουργήσει ως μοχλός εγκλωβισμού του αιγυπτιακού λαού, και να συνεργάζονται έμμεσα για να επιτύχουν τη χαλιναγώγηση της λαϊκής οργής και κυρίως τη διασφάλιση της διαιώνισης του συστήματος.
Και οι δύο γνωρίζουν ότι για τους ιμπεριαλιστές η Αίγυπτος είναι εξαιρετικά σημαντική και εμφανίζονται διατεθειμένοι να διαπραγματευτούν. Ενας από τους βασικούς στόχους των ιμπεριαλιστών είναι να εκσυγχρονιστεί το αστικό καθεστώς για να εξασφαλίσουν την μεγαλύτερη δυνατή σταθερότητα στις επενδύσεις των μονοπωλίων τους στις αγορές της περιοχής.
Είναι επίσης πολύ σημαντική γεωστρατηγικά, αφού εκτός του φυσικού της πλούτου, στον οποίο συμπεριλαμβάνεται και πετρέλαιο και φυσικό αέριο, η Αίγυπτος βρίσκεται σε νευραλγικό σημείο. Δεν προμηθεύει απλώς το Ισραήλ με φυσικό αέριο, αλλά είναι και η πρώτη αραβική χώρα που υπέγραψε συμφωνία ειρήνης με το Ισραήλ (με ακριβό αντάλλαγμα βέβαια αφού διασφάλισε 1,3 δισ. δολάρια ετήσια στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ). Ταυτόχρονα ελέγχει τη διώρυγα του Σουέζ και είναι η ναυαρχίδα του αραβικού κόσμου με τεράστια επιρροή.
Το αν θα καταφέρει τελικά ο αιγυπτιακός στρατός να διατηρήσει τα ηνία της χώρας, μέχρις ότου σταθεροποιηθεί το αστικό σύστημα στη νέα του μορφή και διασφαλιστούν τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, και ποια θέση θα καταλάβουν σε αυτήν τη νέα μορφή οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» μένει ν' αποδειχτεί.
Το βέβαιο είναι ότι ολοένα μεγαλύτερο τμήμα του αιγυπτιακού λαού απεγκλωβίζεται από τη χειραγώγηση τόσο του στρατού όσο και των «Αδελφών Μουσουλμάνων» και εμφανίζεται, όπως απέδειξαν οι τελευταίες μέρες, αποφασισμένο να παλέψει με οποιοδήποτε κόστος αποκαλύπτοντας και το ρόλο που η κάθε δύναμη διαδραματίζει.
Είναι προφανές ότι πρόκειται για μια διαδικασία κάθε άλλο παρά «αναίμακτη» σε όλα τα επίπεδα, συμβολικό και κυριολεκτικό, από την οποία προκύπτει και η αναγκαιότητα ανάδειξης και ενδυνάμωσης ενός πραγματικά επαναστατικού κομμουνιστικού κόμματος που θα οργανώσει τον δύσκολο αυτό αγώνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου