28 Μαΐ 2010
Η "ΝΕΑ" ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΦΕΝΤΙΚΩΝ ΤΗΣ
Μείωση της ύλης σε Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, Βιολογία, Γεωγραφία, Πληροφορική και Τεχνολογία ανακοίνωσε, χτες, το υπουργείο Παιδείας
Σε σχετικό κείμενο που μοιράστηκε απ' το υπουργείο η μείωση της ύλης δικαιολογείται ως εξής: «Αποτελεί κοινή αντίληψη ότι τα Προγράμματα Σπουδών πολλών μαθημάτων, αλλά ιδιαίτερα των θετικών μαθημάτων, τα οποία από πολλούς μαθητές θεωρούνται και ιδιαιτέρως δύσκολα είναι υπερφορτωμένα, σε πολλά σημεία τους δυσνόητα για το νοητικό επίπεδο ανάπτυξης των μαθητών στις συγκεκριμένες ηλικίες που διδάσκονται, ενώ επίσης χαρακτηρίζονται, άλλοτε από σημαντικό βαθμόαλληλεπικαλύψεων, και άλλοτε από κακό χρονισμό ανάμεσα στα επιμέρους μαθήματα».
Βέβαια, τα συγκεκριμένα αναλυτικά προγράμματα και βιβλία διαμορφώθηκαν στις αρχές της δεκαετίας επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και παρουσιάστηκαν και τότε ως «καινοτόμα», «σύγχρονα» κ.τ.λ. Eίναι άλλο, όμως, η συζήτηση για το περιεχόμενο των βιβλίων, απ' τα οποία περισσεύουν οι αντιεπιστημονικές προσεγγίσεις και, όντως, δε βοηθούν τους μαθητές, και άλλο το «κόψιμο» της ύλης. Η πολιτική που υπαγορεύει να κόβεται η... «δύσκολη» γνώση, οδηγεί στην αμορφωσιά. Η πραγματική γνώση και μόρφωση, εξ ορισμού είναι δύσκολη και χρειάζεται κόπο για να κατακτηθεί.
Το υπουργείο Παιδείας διαφημίζει: Λιγότερη ύλη, λιγότερο διάβασμα, λιγότερος κόπος! Αυτό μπορεί να φαντάζει θετικό σε γονείς και μαθητές, γιατί τα συγκεκριμένα αντικείμενα διδάσκονται στα παιδιά αποσπασματικά, μέσα από κακά βιβλία, χωρίς συνεκτικό αναλυτικό πρόγραμμα κ.τ.λ. Ο όγκος της ύλης θα μειωθεί αλλά το βασικό πρόβλημα του πώς και τι διδάσκεται θα διογκωθεί...
Η μείωση της ύλης πηγάζει απευθείας απ' την πολιτική της ΕΕ για παροχή χρηστικών πληροφοριών και όχι ολοκληρωμένης μόρφωσης, μέσα στο σχολείο. Στον καπιταλισμό οι πολλοί, αυτοί που αύριο θα είναι το φθηνό ευέλικτο εργατικό δυναμικό, δε «χρειάζεται» να γνωρίζουν ότι η κατάκτηση των γνώσεων, θέλει κόπο. Μας θέλουν μισομορφωμένους, χωρίς συνολική αντίληψη για τον κόσμο.
Εναρμόνιση με τις προτεραιότητες της ΕΕ
Ο «Ρ» μίλησε για το θέμα με την Μαργαρίτα Κρουσαθανά, χημικό στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών, Δρ Διδακτικής Φυσικών Επιστημών και μέλος του ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών, η οποία τόνισε ότι «οι εξαγγελίες για τη μείωση της ύλης στα μαθήματα των Θετικών Επιστημών υλοποιούν προγραμματικές θέσεις της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, οι οποίες είναι πλήρως εναρμονισμένες με τις προτεραιότητες της ΕΕ. Ερχονται να συμπληρώσουν το έργο της προηγούμενης "αναμόρφωσης" των αναλυτικών προγραμμάτων και των σχολικών βιβλίων, που το ΠΑΣΟΚ σχεδίασε και υλοποίησε. Βασίζονται σε αδιέξοδες παιδαγωγικές, φιλοσοφικές και διδακτικές θεωρήσεις».
Επισήμανε ότι «στο στόχαστρο είναι τα μαθήματα των Θετικών Επιστημών, διότι τα μαθήματα αυτά παίζουν πρωτεύοντα ρόλο, επειδή παρέχουν στον άνθρωπο το αναγκαίο επιστημονικό υπόβαθρο για την κατανόηση των νόμων κίνησης της φύσης, ώστε να πατήσει σε στέρεο έδαφος για να κατανοήσει τους νόμους κίνησης της κοινωνίας. Η αναμόρφωση της ύλης των θετικών επιστημών θα είναι πιο σαρωτική αναφορικά με προηγούμενες, διότι η διεθνής πείρα έχει δείξει ότι ακόμα περισσότερο αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις και με ταχύτερους ρυθμούς εφαρμόζονται σε περιόδους κρίσης.
Οι αναχρονιστικές αντιλήψεις βασισμένες στον αγνωστικισμό και το σχετικισμό θα επικρατήσουν ακόμα περισσότερο. Αυτήν την κατεύθυνση έρχεται να υλοποιήσει η επέκταση της διαθεματικότητας, που αποτέλεσε το μέσον της διάχυσης της αστικής ιδεολογίας και της αντιεπιστημονικότητας στα σχολικά βιβλία. Οι αναμορφώσεις έρχονται να υπηρετήσουν το αβέβαιο και ρευστό καπιταλιστικό σύστημα, το οποίο απαξιώνει τη γνώση για να την αντικαταστήσει από ψευτοδεξιότητες, που είναι απαραίτητες για να προσαρμόζονται οι σημερινοί μαθητές και αυριανοί εργαζόμενοι στον "σύγχρονο" εργασιακό μεσαίωνα».
ΜΠΡΑΒΟ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΞΙΟ ΤΕΚΝΟ ΤΩΝ ΑΦΕΝΤΑΔΩΝ ΣΟΥ
ΑΞΙΟ ΤΕΚΝΟ ΤΟΥ Δ.Ν.Τ. Ε.Ε. ΚΑΙ ΛΑ.Ο.Σ.
ΘΑ ΠΑΡΕΙΣ ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΟΣΙΑΛ-ΛΗΣΤΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΜΠΙΝΤΙΛΜΠΕΡ... (ΜΑΣΣΟΝΙΑΣ))
......
ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΠΑΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΣΗ ΤΩΝ ΤΑΞΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ
ΠΑΜΕ
Καταγγέλλει δημοσίευμα του AFP και της «LE MONDE»
Κανένα αστικό ΜΜΕ δε λείπει από την επιχείρηση συκοφάντησης των ταξικών αγώνων
Το δημοσίευμα αναφέρεται στις «δοκιμασίες» που είχε ο «δημόσιος τομέας» και οι «μεταφορές» λόγω της απεργίας. Απ' την άλλη, βέβαια, δεν ξεχνά να επιδοκιμάσει τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς που μέσω του μηχανισμού δανειοδότησης βοηθούν την Ελλάδα να τακτοποιήσει τα χρέη της, δηλαδή να εξασφαλίσει χρήμα για να στηρίξει τους μεγαλοεπιχειρηματίες.
Την ίδια στιγμή κι ενώ στην Ομόνοια είχαν συγκεντρωθεί δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές και πραγματοποιούσαν μεγαλειώδη πορεία στο υπουργείο Εργασίας, η LE MONDE «είδε» τα εξής: «Με βάση τα λεγόμενα της αστυνομίας το ΠΑΜΕ, συνδικαλιστικό μέτωπο του Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΕ, υπερ-ορθόδοξο), συγκέντρωσε περίπου 4.000 άτομα. Αποτρέποντας την οποιαδήποτε ενωτική πρωτοβουλία αυτοί οι διαδηλωτές πορεύτηκαν μέχρι το υπουργείο Εργασίας φωνάζοντας συνθήματα όπως "Αντίσταση", "Τέρμα στην αντιλαϊκή πολιτική"».
Με επιστολή του προς το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων το ΠΑΜΕ σημειώνει: «Η ανταπόκρισή σας για την απεργία στις 20 Μάη στη χώρα μας, όσον αφορά το ΠΑΜΕ είναι ανακριβής. Περιέχει, εκτός των άλλων, και στοιχεία ψευδή με στόχο να πληγεί η εικόνα του ταξικού κινήματος. Διαστρεβλώνετε τους στόχους του και αλλοιώνετε τη φυσιογνωμία του σκοπίμως.
Σας διαφεύγει ηθελημένα ότι σ' όλη τη διάρκεια των κινητοποιήσεων ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική κυβέρνησης, κεφαλαίου, ΕΕ, κομμάτων της πλουτοκρατίας, το ΠΑΜΕ καταγράφηκε ως η δύναμη συσπείρωσης χιλιάδων εργαζομένων, νέων, γυναικών. Στις συγκεντρώσεις του συμμετείχαν πάνω από 100.000 εργαζόμενοι, που προφανώς εσείς δεν είδατε. Δεν είδατε τα δεκάδες συλλαλητήρια σ' όλες τις πόλεις της Ελλάδας, που πραγματοποιήθηκαν με τη συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων, φτωχών αγροτών, αυτοαπασχολούμενων. Δεν είδατε τις καταλήψεις που πραγματοποίησε σε διάφορα υπουργεία. Δεν είδατε τις δεκάδες παρεμβάσεις του ενάντια στα μονοπώλια που χτυπούν τη ζωή της εργατικής τάξης, τα δικαιώματά της.
Το ΠΑΜΕ είναι συσπείρωση συνδικάτων, Ομοσπονδιών, Εργατικών Κέντρων, συνδικαλιστών, που παλεύουν με στόχους και προοπτική έτσι όπως καταγράφηκαν από την ίδρυσή του, τον Απρίλη του 1999 (στοιχεία υπάρχουν στην ιστοσελίδα του).
Σας καλούμε να επανορθώσετε και στο μέλλον να είστε περισσότερο προσεκτικοί στις ανταποκρίσεις σας και στην ενημέρωση που δίνετε στο κοινό σας».
Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΗΡΥΞΕ ΣΤΑΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ
Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του David Harvey από το Youpayyourcrisis:
Θα μπορούσαμε να προβλέψουμε τη σημερινή κρίση;
Δεν υπάρχει καπιταλισμός χωρίς κρίση. Επομένως, κάπου θα υπάρξει κρίση και το ερώτημα είναι αν μπορούμε να προβλέψουμε την ακριβή μορφή της. Η μορφή της παρούσας κρίσης ήταν αρκετά προβλέψιμη, τουλάχιστον επτά-οχτώ, ή ίσως και δέκα, χρόνια νωρίτερα. Κάποιες από τις ηγετικές φυσιογνωμίες των ΗΠΑ, όπως ο διάσημος επενδυτής Warren Buffet ή ο Paul Volcker, πρώην πρόεδρος της ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας, προειδοποιούσαν από το 2003 ότι, αν οι ΗΠΑ δεν αλλάξουν πολιτική, θα υπάρξει χρηματοπιστωτικό κραχ μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Κι εγώ το υποστήριζα ακόμα νωρίτερα. Η μορφή του κραχ επίσης ήταν σχετικά προβλέψιμη – ότι θα ξεσπούσε από την αγορά ακινήτων στις ΗΠΑ, η οποία ήταν ανεξέλεγκτη. Όλοι γνώριζαν πως οι τιμές των ακινήτων ανέβαιναν συνεχώς, ότι τα εισοδήματα παρέμεναν στάσιμα και ότι δεν υπήρχε περίπτωση να τετραγωνίσουμε αυτό τον κύκλο.
Η κρίση αποτελεί συνέχεια εκείνης της δεκαετίας του ’70 ή πρόκειται για νέα κρίση;
Είναι ένα νέο είδος κρίσης, αλλά προκύπτει από τις κινήσεις που έγιναν στις αρχές της δεκαετίας του ’70, για να επιλύσουν την κρίση εκείνης της εποχής. Τότε, η κρίση είχε στο επίκεντρο την ισχύ της Εργασίας (labour), που ήταν πολύ μεγάλη στο κέντρο του καπιταλισμού: στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Το εργατικό δυναμικό ήταν οργανωμένο, είχε μεγάλη πολιτική εξουσία, που εκφραζόταν και στις εκλογές, και αποτελούσε μεγάλο πρόβλημα για το κεφάλαιο. Γι’ αυτό και το κεφάλαιο έπρεπε να συνετίσει το εργατικό δυναμικό, και το έκανε με διάφορους τρόπους, κυρίως ανοίγοντας τις εθνικές οικονομίες στο διεθνή ανταγωνισμό. Τότε εμφανίστηκε στο προσκήνιο και η Κίνα, η οποία εισήγαγε δύο δισεκατομμύρια ανθρώπους στην παγκόσμια αγορά εργασίας μετά το 1990. Οι χρηματοπιστωτικές μεταρρυθμίσεις που ήταν απαραίτητες για να μπορέσει το κεφάλαιο να κινείται ελεύθερα σε ολόκληρο τον κόσμο, επίσης έδωσαν μεγάλη δύναμη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Κι έτσι, με το χρηματοπιστωτικό σύστημα, την παγκοσμιοποίηση και την επίθεση στην Εργασία, λύθηκε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’90 το πρόβλημα με το εργατικό δυναμικό.
Το κεφάλαιο μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να πάει όπου ήθελε, έχοντας πρόσβαση σε χαμηλά αμειβόμενο εργατικό δυναμικό. Έτσι όμως, το ποσοστό των μισθών επί του εθνικού εισοδήματος μειώθηκε παντού και, φυσικά, οι μισθοί αποτελούν μεγάλο κομμάτι της αγοράς. Τότε δημιουργήθηκε το πρόβλημα του πώς θα πωληθούν τα αγαθά, όταν δεν υπάρχει αγοραστική δύναμη. Η απάντηση που βρέθηκε ήταν: «δώστε πίστωση σε όλους». Έτσι ανακαλύφθηκε η πιστωτική οικονομία, που έφτασε στο απόγειό της τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, προκειμένου να καλύψει το κενό ανάμεσα στο πραγματικό εισόδημα του εργατικού δυναμικού και σε αυτά που μπορούσε να αγοράσει. Πολλοί, λοιπόν, άρχισαν να αντιλαμβάνονται στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές του 2000 ότι αυτό το σύστημα δεν μπορούσε να διατηρηθεί. Επομένως, ο τρόπος που εξήλθαμε από την κρίση του ’70 προετοίμασε το έδαφος για τη σημερινή κρίση.
Ο καπιταλισμός όχι μόνο επιβίωσε από προηγούμενες κρίσεις αλλά ξαναγεννήθηκε και ισχυροποιήθηκε. Πιστεύετε ότι το ίδιο θα συμβεί και με τη σημερινή κρίση;
Συμφωνώ απόλυτα. Όλη η ιστορία του καπιταλισμού είναι μια ιστορία ανανέωσης μέσω κρίσεων, γι’ αυτό και προείπα ότι δεν μπορούμε να έχουμε καπιταλισμό χωρίς κρίση. Οι κρίσεις είναι στιγμής δημιουργικής καταστροφής. Το θέμα είναι πόσο δημιουργείς, πόσο καταστρέφεις, τι καταστρέφεις και πού καταστρέφεις. Για παράδειγμα, στις δεκαετίες του ’70 και του ’80, η αποβιομηχανοποίηση πολλών από τις παλιές βιομηχανικές περιοχές στη Βρετανία και τις ΗΠΑ κατέστρεψε ολόκληρες κοινότητες, όπως το Ντιτρόιτ, που ήταν μια υπέροχη, ζωντανή πόλη.
Το ενδιαφέρον ερώτημα είναι πώς θα βγούμε τώρα από την κρίση. Αν βγούμε με ένα συγκεκριμένο τρόπο, αυτό θα μας οδηγήσει στην επόμενη κρίση. Η δική μου εκτίμηση είναι ότι όλοι θέλουν την αποκατάσταση του παλιού συστήματος με λίγη αυστηρότερη ρύθμιση και δεν νομίζω ότι αυτό μπορεί να συμβεί. Αυτό που παρατηρούμε είναι ψευδείς έξοδοι από την κρίση, όπως νωρίτερα φέτος, όταν όλοι έλεγαν πως βγήκαμε από την κρίση, οι τράπεζες ανέκαμψαν και το χρηματιστήριο ανεβαίνει. Αναγνώριζαν βέβαια ότι η ανεργία αποτελεί μεγάλο πρόβλημα, που παραμένει άλυτο.
Η κρίση μετακυλίεται. Σώζεις το χρηματοπιστωτικό σύστημα βάζοντας το κράτος να αναλάβει όλα τα χρέη. Κι έτσι δημιουργείται μια δημοσιονομική κρίση κρατικού χρέους, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται η Ελλάδα. Πριν από έξι μήνες δεν θα πιστεύαμε ότι θα μιλούσαμε όλοι για την Ελλάδα και για το πώς το ελληνικό χρέος αποτελεί απειλή για την παγκόσμια οικονομία. Πριν από λίγους μήνες όλοι μίλαγαν για το Ντουμπάι, λέγοντας ότι είναι απειλή επειδή είναι ασταθές. Αφού σταθεροποιήθηκε, κοιτάμε πώς θα γίνει αυτό και με την Ελλάδα, όμως το ερώτημα πλέον είναι τι θα γίνει με την Ισπανία, με την Πορτογαλία ή με το δημόσιο χρέος της Βρετανίας, που θα μας απασχολήσει σημαντικά το επόμενο εξάμηνο. Και φυσικά, υπάρχει το μεγάλο θέμα με το χρέος των ΗΠΑ, το οποίο είναι τεράστιο. Η κρίση, λοιπόν, κινείται γεωγραφικά και μεταβάλλεται ως προς τη μορφή της. Και φυσικά, οι πολιτικές αποφάσεις έχουν αποφασιστική σημασία για το προς τα πού θα κινηθεί και τι μορφή θα πάρει. Ήταν πολιτική απόφαση να σώσουμε το χρηματοπιστωτικό σύστημα με κάθε κόστος και ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό ήταν να αναλάβει το κράτος όλο και μεγαλύτερο χρέος. Και τώρα τίθεται το ζήτημα του πώς το αντιμετωπίζεις αυτό χωρίς να καταστρέψεις το τραπεζικό σύστημα ή τους κατόχους ομολόγων. Πολλές πολιτικές αποφάσεις πρέπει να ληφθούν τώρα και δεν βλέπω οι άνθρωποι να σκέφτονται ιδιαίτερα την ευρύτερη στρατηγική.
Μιλήσατε για τις δυνατότητες του καπιταλισμού. Ισχύει πως ο καπιταλισμός είναι αυτοκαταστροφικός και ότι ο σοσιαλισμός ή ο κομουνισμός είναι αναπόφευκτος;
Όχι, δεν νομίζω πως ο καπιταλισμός αυτοκαταστρέφεται. Περνάει διάφορες φάσεις δημιουργικής καταστροφής, περνάει κρίσεις. Εάν κοιτάξετε την περίοδο από το 1970 και μετά θα δείτε κρίσεις σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη. Η Ασία και η Νοτιοανατολική Ασία περνούσαν κρίση το 1997-8, η Ρωσία κήρυξε χρεωκοπία το 1998, η Αργεντινή πέρασε κραχ το 2001. Κρίσεις εμφανίζονται συνεχώς στο σύστημα, το οποίο είναι ασταθές. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν οι καπιταλιστές μπορούν να βγουν αλώβητοι από την κρίση. Σε κάθε κρίση, μεγάλο μέρος της αστικής τάξης χάνει πολλά, αλλά ταυτόχρονα πολλοί κερδίζουν περισσότερα.Πέρυσι, για παράδειγμα, στη Νέα Υόρκη, καθένας από τους ιδιοκτήτες των τεσσάρων μεγαλύτερων hedge funds κέρδισε 3 δις δολάρια σε προσωπικές αποδοχές μέσα σε ένα μόλις χρόνο, στοιχηματίζοντας στη συνεχιζόμενη κατάρρευση του καπιταλιστικού συστήματος. Πολλές τράπεζες κατέρρευσαν, όμως αυτές που έμειναν, όπως η Goldman Sachs, τώρα είναι ισχυρότερες από ποτέ. Παρακολουθούμε, λοιπόν, μια διττή διαδικασία. Από τη μία υπάρχουν προβλήματα, όμως από την άλλη πολλοί αποκτούν μεγαλύτερη εξουσία. Αυτό ισχύει σε ολόκληρο τον πλανήτη. Αυτή τη στιγμή ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο είναι Μεξικανός. Το Μεξικό είναι πολύ φτωχή χώρα, όμως έχει πολλούς δισεκατομμυριούχους που τα πηγαίνουν εξαιρετικά καλά. Πέρυσι, στην Ινδία, οι δισεκατομμυριούχοι διπλασιάστηκαν εν μέσω ενός έτους κρίσης.
Επομένως, όταν ρωτάμε αν μπορεί να επιβιώσει το κεφάλαιο, η απάντηση είναι η εξής: Περνά αυτές τις περιόδους δυσκολιών, αλλά μετά βιώνει μια τεράστια συγκέντρωση πλούτου και εξουσίας, η οποία επιτρέπει ουσιαστικά στους χρηματοδότες των εκλογών στις ΗΠΑ να αγοράσουν ολόκληρο το εκλογικό σύστημα – γεγονός που καθιστά αδύνατη, πολιτικά, κάθε κίνηση εναντίον τους. Το σύστημα περνά φοβερές αναταράξεις, αλλά ορισμένοι εξέρχονται από αυτές σε πολύ καλύτερη θέση από πριν. Συμβαίνει παντού γύρω μας, στη Βρετανία, στις ΗΠΑ, στην Ινδία, στο Μεξικό και δεν θα μου ήταν καθόλου περίεργο να δω να συμβαίνει κάτι τέτοιο και στην Ελλάδα. Κάποιοι προφανώς πλουτίζουν από μια δύσκολη κατάσταση.
Δεν βλέπω, λοιπόν, κάποιου είδους τελικής κατάρρευσης εδώ. Αυτό που διακρίνω είναι η αυξανόμενη συγκέντρωση της εξουσίας σε μια καπιταλιστική τάξη. Όμως μετά τίθεται το ερώτημα τι θα κάνουν με την εξουσία αυτή. Σε ποια κατεύθυνση θα προσπαθήσουν να οδηγήσουν την οικονομία. Εάν θα έχουν μια ευρεία οπτική ή αν θα έχουν μια στενή οπτική εξυπηρέτησης των δικών τους συμφερόντων. Δεν ξέρω. Ανάμεσα σε εκείνους που κέρδισαν τα 3 δισεκατομμύρια υπάρχει ένας άνθρωπος, ο Τζορτζ Σόρος, που έχει μια πολύ μεγάλη φιλανθρωπική επιχείρηση. Είναι μεγάλος χορηγός του Δημοκρατικού Κόμματος και είναι πολύ προοδευτικός σε κάποιους τομείς, αλλά όχι σε άλλους. Αν επικρατήσει αυτή η μερίδα της καπιταλιστικής τάξης, θα προκύψουν πολύ διαφορετικές πολιτικές απ’ ό,τι αν επικρατήσουν άνθρωποι που λένε: «αυτό μου ανήκει και δεν ενδιαφέρομαι για κανέναν άλλο». Το πώς θα βγούμε από την κρίση εξαρτάται από τις πολιτικές αποφάσεις, την πολιτική επιρροή και το κοινό αίσθημα.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Για την Ελλάδα, συγκεκριμένα, έχετε να προτείνετε λύσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων της;
Κατ’ αρχάς πρέπει να αλλάξουμε τη γλώσσα με την οποία μιλάμε για το τι συμβαίνει. Η Ελλάδα αδυνατεί να πληρώσει το χρέος της - δεν αμφισβητείται αυτό. Το πιο ενδιαφέρον είναι ποιους αδυνατεί να πληρώσει. Η ελληνική κυβέρνηση έχει επιλογές: είτε μπορεί να σταματήσει να πληρώνει αυτά που υποχρεούται στους ίδιους τους πολίτες της, μειώνοντας τις συντάξεις και τους μισθούς, είτε μπορεί να σταματήσει να πληρώνει τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Δεν καταλαβαίνω γιατί μια σοσιαλιστική κυβέρνηση θα σταματούσε να πληρώνει τον ίδιο της τον πληθυσμό. Όλοι υποστηρίζουν ότι η παύση πληρωμών είναι αδύνατη. Αυτό που στην πραγματικότητα εννοούν είναι ότι δεν μπορούν να σταματήσουν να πληρώνουν τις τράπεζες, αλλά μπορούν να σταματήσουν να πληρώνουν τους πολίτες. Με αυτούς τους όρους πρέπει να μιλάμε, γιατί διαφορετικά δεν κατανοούμε τι πραγματικά συμβαίνει.
Πολλές χώρες χρεοκόπησαν στο παρελθόν, όμως επανήλθαν. Είναι όπως όταν έχεις ένα χαλασμένο δόντι. Είτε το βγάζεις απότομα και σου προκαλεί πόνο για λίγο ή ζεις με αυτό και πονάς για είκοσι χρόνια. Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι πως η κυβέρνηση προτείνει να πονέσει το λαό για είκοσι χρόνια, αντί να «βγάλει το δόντι» λέγοντας: «ας κηρύξουμε παύση πληρωμών, ας ξεφορτωθούμε το χρέος και ας ξαναρχίσουμε».
Πάντως δεν υπάρχει αντίστοιχο ιστορικό παράδειγμα στην Ευρωζώνη.
Πράγματι, θα είναι η πρώτη χώρα της Ευρωζώνης, όμως πάντα υπάρχουν ειδικές περιπτώσεις, όπως με τη Ρωσία το 1998. Και σε αυτή την περίπτωση, επιστρέφουμε στο κόστος των πολιτικών αποφάσεων που λαμβάνονται εντός της ΕΕ. Προσωπικά δεν είμαι τόσο υπέρ της παύσης πληρωμών. Νομίζω ότι αυτό που πρέπει είναι ένα μορατόριουμ στην αποπληρωμή του χρέους και αναδιαπραγμάτευση του χρέους. Πρέπει να γίνει μια συλλογική προσπάθεια, όπου θα συμμετέχουν η Πορτογαλία, η Ισπανία και ίσως η Ιρλανδία (οι λεγόμενες PIGS), οι οποίες θα έπρεπε συλλογικά να πουν: «ας κηρύξουμε μορατόριουμ στην αποπληρωμή του χρέους, ας αναδιαπραγματευτούμε το όλο πακέτο, κι έτσι θα μοιραστούμε τον πόνο».
Η κρίση ως ευκαιρία;
Για την Ελλάδα, συγκεκριμένα, έχετε να προτείνετε λύσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων της;
Οι κρίσεις πάντοτε παρουσιάζουν ευκαιρίες για όλους. Ο υπεύθυνος του επιτελείου του Ομπάμα δήλωσε πως «αυτή η κρίση είναι πολύ μεγάλη για να την αφήσουμε να πάει χαμένη». Προφανώς, εκείνοι την είδαν ως ευκαιρία και το ίδιο ισχύει για την Αριστερά. Το θέμα όμως τώρα είναι η αντίδραση των πολιτών σε αυτή την κρίση. Έχουν περάσει τριάντα χρόνια προπαγάνδας για τις αρετές της νεοφιλελεύθερης ηθικής, η οποία προτάσσει την προσωπική ευθύνη, το να φροντίζεις τον εαυτό σου, να μην βασίζεσαι στο κράτος. Η τάση, λοιπόν, είναι όλοι να κατηγορούν τον εαυτό τους γι’ αυτά που συμβαίνουν. Και είναι πολύ δύσκολο να πείσεις τον κόσμο πως το πρόβλημα είναι συστημικό και πως πρέπει να αντιμετωπιστεί πολιτικά. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, σύμφωνα με έρευνες, οι περισσότεροι από εκείνους που έχασαν τα σπίτια τους έριχναν την ευθύνη στον εαυτό τους και όχι στο σύστημα που δημιούργησε τα ενυπόθηκα δάνεια υψηλού κινδύνου. Το κλίμα δεν είναι καλό για πολιτικό ακτιβισμό.
Αυτό σχετίζεται και με κάτι άλλο: Σε κάθε κρίση, η συνήθης αντίδραση είναι να σκύβουμε το κεφάλι και να περιμένουμε να περάσει. Η κρίση εκτυλίσσεται εδώ και δύο χρόνια, αλλά πολλοί απλώς ελπίζουν ότι θα την ξεπεράσουμε. Και φυσικά, ο κυρίαρχος πολιτικός λόγος υποστηρίζει ότι βρισκόμαστε προς την έξοδο από την κρίση. «Το χρηματιστήριο ανάρρωσε, το τραπεζικό σύστημα σταθεροποιείται, το χρήμα άρχισε να κινείται, υπάρχει μια μικρή αναζωογόνηση της παραγωγής, η Κίνα ανθίζει – γι’ αυτό όλα είναι εντάξει». Από την άλλη, όμως, βλέπουμε ότι τα πράγματα δεν είναι εντάξει, όπως στην Ελλάδα. Επομένως, θα χρειαστούμε λίγο ακόμα χρόνο μέχρι ο κόσμος να συνειδητοποιήσει πως η κρίση είναι συστημική και απαιτεί γενναίες κινήσεις για να ξεπεραστεί. Η Αριστερά πρέπει να συνειδητοποιήσει ξεκάθαρα τη φύση της κρίσης και να αναπτύξει συνεκτικές στρατηγικές για να βγούμε από αυτή. Και, αυτή τη στιγμή, η Αριστερά είναι αδύναμη σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, και οι ίδιοι οι πολίτες πιστεύουν ότι θα τα καταφέρουν και ότι δεν θα χρειαστεί να βιώσουν μερικές από τις μεγάλες μεταμορφώσεις που πέρασαν στις δεκαετίες του ’30 και του ’70.
Θα μπορούσαμε να προβλέψουμε τη σημερινή κρίση;
Δεν υπάρχει καπιταλισμός χωρίς κρίση. Επομένως, κάπου θα υπάρξει κρίση και το ερώτημα είναι αν μπορούμε να προβλέψουμε την ακριβή μορφή της. Η μορφή της παρούσας κρίσης ήταν αρκετά προβλέψιμη, τουλάχιστον επτά-οχτώ, ή ίσως και δέκα, χρόνια νωρίτερα. Κάποιες από τις ηγετικές φυσιογνωμίες των ΗΠΑ, όπως ο διάσημος επενδυτής Warren Buffet ή ο Paul Volcker, πρώην πρόεδρος της ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας, προειδοποιούσαν από το 2003 ότι, αν οι ΗΠΑ δεν αλλάξουν πολιτική, θα υπάρξει χρηματοπιστωτικό κραχ μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Κι εγώ το υποστήριζα ακόμα νωρίτερα. Η μορφή του κραχ επίσης ήταν σχετικά προβλέψιμη – ότι θα ξεσπούσε από την αγορά ακινήτων στις ΗΠΑ, η οποία ήταν ανεξέλεγκτη. Όλοι γνώριζαν πως οι τιμές των ακινήτων ανέβαιναν συνεχώς, ότι τα εισοδήματα παρέμεναν στάσιμα και ότι δεν υπήρχε περίπτωση να τετραγωνίσουμε αυτό τον κύκλο.
Η κρίση αποτελεί συνέχεια εκείνης της δεκαετίας του ’70 ή πρόκειται για νέα κρίση;
Είναι ένα νέο είδος κρίσης, αλλά προκύπτει από τις κινήσεις που έγιναν στις αρχές της δεκαετίας του ’70, για να επιλύσουν την κρίση εκείνης της εποχής. Τότε, η κρίση είχε στο επίκεντρο την ισχύ της Εργασίας (labour), που ήταν πολύ μεγάλη στο κέντρο του καπιταλισμού: στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Το εργατικό δυναμικό ήταν οργανωμένο, είχε μεγάλη πολιτική εξουσία, που εκφραζόταν και στις εκλογές, και αποτελούσε μεγάλο πρόβλημα για το κεφάλαιο. Γι’ αυτό και το κεφάλαιο έπρεπε να συνετίσει το εργατικό δυναμικό, και το έκανε με διάφορους τρόπους, κυρίως ανοίγοντας τις εθνικές οικονομίες στο διεθνή ανταγωνισμό. Τότε εμφανίστηκε στο προσκήνιο και η Κίνα, η οποία εισήγαγε δύο δισεκατομμύρια ανθρώπους στην παγκόσμια αγορά εργασίας μετά το 1990. Οι χρηματοπιστωτικές μεταρρυθμίσεις που ήταν απαραίτητες για να μπορέσει το κεφάλαιο να κινείται ελεύθερα σε ολόκληρο τον κόσμο, επίσης έδωσαν μεγάλη δύναμη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Κι έτσι, με το χρηματοπιστωτικό σύστημα, την παγκοσμιοποίηση και την επίθεση στην Εργασία, λύθηκε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’90 το πρόβλημα με το εργατικό δυναμικό.
Το κεφάλαιο μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να πάει όπου ήθελε, έχοντας πρόσβαση σε χαμηλά αμειβόμενο εργατικό δυναμικό. Έτσι όμως, το ποσοστό των μισθών επί του εθνικού εισοδήματος μειώθηκε παντού και, φυσικά, οι μισθοί αποτελούν μεγάλο κομμάτι της αγοράς. Τότε δημιουργήθηκε το πρόβλημα του πώς θα πωληθούν τα αγαθά, όταν δεν υπάρχει αγοραστική δύναμη. Η απάντηση που βρέθηκε ήταν: «δώστε πίστωση σε όλους». Έτσι ανακαλύφθηκε η πιστωτική οικονομία, που έφτασε στο απόγειό της τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, προκειμένου να καλύψει το κενό ανάμεσα στο πραγματικό εισόδημα του εργατικού δυναμικού και σε αυτά που μπορούσε να αγοράσει. Πολλοί, λοιπόν, άρχισαν να αντιλαμβάνονται στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές του 2000 ότι αυτό το σύστημα δεν μπορούσε να διατηρηθεί. Επομένως, ο τρόπος που εξήλθαμε από την κρίση του ’70 προετοίμασε το έδαφος για τη σημερινή κρίση.
Ο καπιταλισμός όχι μόνο επιβίωσε από προηγούμενες κρίσεις αλλά ξαναγεννήθηκε και ισχυροποιήθηκε. Πιστεύετε ότι το ίδιο θα συμβεί και με τη σημερινή κρίση;
Συμφωνώ απόλυτα. Όλη η ιστορία του καπιταλισμού είναι μια ιστορία ανανέωσης μέσω κρίσεων, γι’ αυτό και προείπα ότι δεν μπορούμε να έχουμε καπιταλισμό χωρίς κρίση. Οι κρίσεις είναι στιγμής δημιουργικής καταστροφής. Το θέμα είναι πόσο δημιουργείς, πόσο καταστρέφεις, τι καταστρέφεις και πού καταστρέφεις. Για παράδειγμα, στις δεκαετίες του ’70 και του ’80, η αποβιομηχανοποίηση πολλών από τις παλιές βιομηχανικές περιοχές στη Βρετανία και τις ΗΠΑ κατέστρεψε ολόκληρες κοινότητες, όπως το Ντιτρόιτ, που ήταν μια υπέροχη, ζωντανή πόλη.
Το ενδιαφέρον ερώτημα είναι πώς θα βγούμε τώρα από την κρίση. Αν βγούμε με ένα συγκεκριμένο τρόπο, αυτό θα μας οδηγήσει στην επόμενη κρίση. Η δική μου εκτίμηση είναι ότι όλοι θέλουν την αποκατάσταση του παλιού συστήματος με λίγη αυστηρότερη ρύθμιση και δεν νομίζω ότι αυτό μπορεί να συμβεί. Αυτό που παρατηρούμε είναι ψευδείς έξοδοι από την κρίση, όπως νωρίτερα φέτος, όταν όλοι έλεγαν πως βγήκαμε από την κρίση, οι τράπεζες ανέκαμψαν και το χρηματιστήριο ανεβαίνει. Αναγνώριζαν βέβαια ότι η ανεργία αποτελεί μεγάλο πρόβλημα, που παραμένει άλυτο.
Η κρίση μετακυλίεται. Σώζεις το χρηματοπιστωτικό σύστημα βάζοντας το κράτος να αναλάβει όλα τα χρέη. Κι έτσι δημιουργείται μια δημοσιονομική κρίση κρατικού χρέους, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται η Ελλάδα. Πριν από έξι μήνες δεν θα πιστεύαμε ότι θα μιλούσαμε όλοι για την Ελλάδα και για το πώς το ελληνικό χρέος αποτελεί απειλή για την παγκόσμια οικονομία. Πριν από λίγους μήνες όλοι μίλαγαν για το Ντουμπάι, λέγοντας ότι είναι απειλή επειδή είναι ασταθές. Αφού σταθεροποιήθηκε, κοιτάμε πώς θα γίνει αυτό και με την Ελλάδα, όμως το ερώτημα πλέον είναι τι θα γίνει με την Ισπανία, με την Πορτογαλία ή με το δημόσιο χρέος της Βρετανίας, που θα μας απασχολήσει σημαντικά το επόμενο εξάμηνο. Και φυσικά, υπάρχει το μεγάλο θέμα με το χρέος των ΗΠΑ, το οποίο είναι τεράστιο. Η κρίση, λοιπόν, κινείται γεωγραφικά και μεταβάλλεται ως προς τη μορφή της. Και φυσικά, οι πολιτικές αποφάσεις έχουν αποφασιστική σημασία για το προς τα πού θα κινηθεί και τι μορφή θα πάρει. Ήταν πολιτική απόφαση να σώσουμε το χρηματοπιστωτικό σύστημα με κάθε κόστος και ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό ήταν να αναλάβει το κράτος όλο και μεγαλύτερο χρέος. Και τώρα τίθεται το ζήτημα του πώς το αντιμετωπίζεις αυτό χωρίς να καταστρέψεις το τραπεζικό σύστημα ή τους κατόχους ομολόγων. Πολλές πολιτικές αποφάσεις πρέπει να ληφθούν τώρα και δεν βλέπω οι άνθρωποι να σκέφτονται ιδιαίτερα την ευρύτερη στρατηγική.
Μιλήσατε για τις δυνατότητες του καπιταλισμού. Ισχύει πως ο καπιταλισμός είναι αυτοκαταστροφικός και ότι ο σοσιαλισμός ή ο κομουνισμός είναι αναπόφευκτος;
Όχι, δεν νομίζω πως ο καπιταλισμός αυτοκαταστρέφεται. Περνάει διάφορες φάσεις δημιουργικής καταστροφής, περνάει κρίσεις. Εάν κοιτάξετε την περίοδο από το 1970 και μετά θα δείτε κρίσεις σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη. Η Ασία και η Νοτιοανατολική Ασία περνούσαν κρίση το 1997-8, η Ρωσία κήρυξε χρεωκοπία το 1998, η Αργεντινή πέρασε κραχ το 2001. Κρίσεις εμφανίζονται συνεχώς στο σύστημα, το οποίο είναι ασταθές. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν οι καπιταλιστές μπορούν να βγουν αλώβητοι από την κρίση. Σε κάθε κρίση, μεγάλο μέρος της αστικής τάξης χάνει πολλά, αλλά ταυτόχρονα πολλοί κερδίζουν περισσότερα.Πέρυσι, για παράδειγμα, στη Νέα Υόρκη, καθένας από τους ιδιοκτήτες των τεσσάρων μεγαλύτερων hedge funds κέρδισε 3 δις δολάρια σε προσωπικές αποδοχές μέσα σε ένα μόλις χρόνο, στοιχηματίζοντας στη συνεχιζόμενη κατάρρευση του καπιταλιστικού συστήματος. Πολλές τράπεζες κατέρρευσαν, όμως αυτές που έμειναν, όπως η Goldman Sachs, τώρα είναι ισχυρότερες από ποτέ. Παρακολουθούμε, λοιπόν, μια διττή διαδικασία. Από τη μία υπάρχουν προβλήματα, όμως από την άλλη πολλοί αποκτούν μεγαλύτερη εξουσία. Αυτό ισχύει σε ολόκληρο τον πλανήτη. Αυτή τη στιγμή ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο είναι Μεξικανός. Το Μεξικό είναι πολύ φτωχή χώρα, όμως έχει πολλούς δισεκατομμυριούχους που τα πηγαίνουν εξαιρετικά καλά. Πέρυσι, στην Ινδία, οι δισεκατομμυριούχοι διπλασιάστηκαν εν μέσω ενός έτους κρίσης.
Επομένως, όταν ρωτάμε αν μπορεί να επιβιώσει το κεφάλαιο, η απάντηση είναι η εξής: Περνά αυτές τις περιόδους δυσκολιών, αλλά μετά βιώνει μια τεράστια συγκέντρωση πλούτου και εξουσίας, η οποία επιτρέπει ουσιαστικά στους χρηματοδότες των εκλογών στις ΗΠΑ να αγοράσουν ολόκληρο το εκλογικό σύστημα – γεγονός που καθιστά αδύνατη, πολιτικά, κάθε κίνηση εναντίον τους. Το σύστημα περνά φοβερές αναταράξεις, αλλά ορισμένοι εξέρχονται από αυτές σε πολύ καλύτερη θέση από πριν. Συμβαίνει παντού γύρω μας, στη Βρετανία, στις ΗΠΑ, στην Ινδία, στο Μεξικό και δεν θα μου ήταν καθόλου περίεργο να δω να συμβαίνει κάτι τέτοιο και στην Ελλάδα. Κάποιοι προφανώς πλουτίζουν από μια δύσκολη κατάσταση.
Δεν βλέπω, λοιπόν, κάποιου είδους τελικής κατάρρευσης εδώ. Αυτό που διακρίνω είναι η αυξανόμενη συγκέντρωση της εξουσίας σε μια καπιταλιστική τάξη. Όμως μετά τίθεται το ερώτημα τι θα κάνουν με την εξουσία αυτή. Σε ποια κατεύθυνση θα προσπαθήσουν να οδηγήσουν την οικονομία. Εάν θα έχουν μια ευρεία οπτική ή αν θα έχουν μια στενή οπτική εξυπηρέτησης των δικών τους συμφερόντων. Δεν ξέρω. Ανάμεσα σε εκείνους που κέρδισαν τα 3 δισεκατομμύρια υπάρχει ένας άνθρωπος, ο Τζορτζ Σόρος, που έχει μια πολύ μεγάλη φιλανθρωπική επιχείρηση. Είναι μεγάλος χορηγός του Δημοκρατικού Κόμματος και είναι πολύ προοδευτικός σε κάποιους τομείς, αλλά όχι σε άλλους. Αν επικρατήσει αυτή η μερίδα της καπιταλιστικής τάξης, θα προκύψουν πολύ διαφορετικές πολιτικές απ’ ό,τι αν επικρατήσουν άνθρωποι που λένε: «αυτό μου ανήκει και δεν ενδιαφέρομαι για κανέναν άλλο». Το πώς θα βγούμε από την κρίση εξαρτάται από τις πολιτικές αποφάσεις, την πολιτική επιρροή και το κοινό αίσθημα.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Για την Ελλάδα, συγκεκριμένα, έχετε να προτείνετε λύσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων της;
Κατ’ αρχάς πρέπει να αλλάξουμε τη γλώσσα με την οποία μιλάμε για το τι συμβαίνει. Η Ελλάδα αδυνατεί να πληρώσει το χρέος της - δεν αμφισβητείται αυτό. Το πιο ενδιαφέρον είναι ποιους αδυνατεί να πληρώσει. Η ελληνική κυβέρνηση έχει επιλογές: είτε μπορεί να σταματήσει να πληρώνει αυτά που υποχρεούται στους ίδιους τους πολίτες της, μειώνοντας τις συντάξεις και τους μισθούς, είτε μπορεί να σταματήσει να πληρώνει τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Δεν καταλαβαίνω γιατί μια σοσιαλιστική κυβέρνηση θα σταματούσε να πληρώνει τον ίδιο της τον πληθυσμό. Όλοι υποστηρίζουν ότι η παύση πληρωμών είναι αδύνατη. Αυτό που στην πραγματικότητα εννοούν είναι ότι δεν μπορούν να σταματήσουν να πληρώνουν τις τράπεζες, αλλά μπορούν να σταματήσουν να πληρώνουν τους πολίτες. Με αυτούς τους όρους πρέπει να μιλάμε, γιατί διαφορετικά δεν κατανοούμε τι πραγματικά συμβαίνει.
Πολλές χώρες χρεοκόπησαν στο παρελθόν, όμως επανήλθαν. Είναι όπως όταν έχεις ένα χαλασμένο δόντι. Είτε το βγάζεις απότομα και σου προκαλεί πόνο για λίγο ή ζεις με αυτό και πονάς για είκοσι χρόνια. Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι πως η κυβέρνηση προτείνει να πονέσει το λαό για είκοσι χρόνια, αντί να «βγάλει το δόντι» λέγοντας: «ας κηρύξουμε παύση πληρωμών, ας ξεφορτωθούμε το χρέος και ας ξαναρχίσουμε».
Πάντως δεν υπάρχει αντίστοιχο ιστορικό παράδειγμα στην Ευρωζώνη.
Πράγματι, θα είναι η πρώτη χώρα της Ευρωζώνης, όμως πάντα υπάρχουν ειδικές περιπτώσεις, όπως με τη Ρωσία το 1998. Και σε αυτή την περίπτωση, επιστρέφουμε στο κόστος των πολιτικών αποφάσεων που λαμβάνονται εντός της ΕΕ. Προσωπικά δεν είμαι τόσο υπέρ της παύσης πληρωμών. Νομίζω ότι αυτό που πρέπει είναι ένα μορατόριουμ στην αποπληρωμή του χρέους και αναδιαπραγμάτευση του χρέους. Πρέπει να γίνει μια συλλογική προσπάθεια, όπου θα συμμετέχουν η Πορτογαλία, η Ισπανία και ίσως η Ιρλανδία (οι λεγόμενες PIGS), οι οποίες θα έπρεπε συλλογικά να πουν: «ας κηρύξουμε μορατόριουμ στην αποπληρωμή του χρέους, ας αναδιαπραγματευτούμε το όλο πακέτο, κι έτσι θα μοιραστούμε τον πόνο».
Η κρίση ως ευκαιρία;
Για την Ελλάδα, συγκεκριμένα, έχετε να προτείνετε λύσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων της;
Οι κρίσεις πάντοτε παρουσιάζουν ευκαιρίες για όλους. Ο υπεύθυνος του επιτελείου του Ομπάμα δήλωσε πως «αυτή η κρίση είναι πολύ μεγάλη για να την αφήσουμε να πάει χαμένη». Προφανώς, εκείνοι την είδαν ως ευκαιρία και το ίδιο ισχύει για την Αριστερά. Το θέμα όμως τώρα είναι η αντίδραση των πολιτών σε αυτή την κρίση. Έχουν περάσει τριάντα χρόνια προπαγάνδας για τις αρετές της νεοφιλελεύθερης ηθικής, η οποία προτάσσει την προσωπική ευθύνη, το να φροντίζεις τον εαυτό σου, να μην βασίζεσαι στο κράτος. Η τάση, λοιπόν, είναι όλοι να κατηγορούν τον εαυτό τους γι’ αυτά που συμβαίνουν. Και είναι πολύ δύσκολο να πείσεις τον κόσμο πως το πρόβλημα είναι συστημικό και πως πρέπει να αντιμετωπιστεί πολιτικά. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, σύμφωνα με έρευνες, οι περισσότεροι από εκείνους που έχασαν τα σπίτια τους έριχναν την ευθύνη στον εαυτό τους και όχι στο σύστημα που δημιούργησε τα ενυπόθηκα δάνεια υψηλού κινδύνου. Το κλίμα δεν είναι καλό για πολιτικό ακτιβισμό.
Αυτό σχετίζεται και με κάτι άλλο: Σε κάθε κρίση, η συνήθης αντίδραση είναι να σκύβουμε το κεφάλι και να περιμένουμε να περάσει. Η κρίση εκτυλίσσεται εδώ και δύο χρόνια, αλλά πολλοί απλώς ελπίζουν ότι θα την ξεπεράσουμε. Και φυσικά, ο κυρίαρχος πολιτικός λόγος υποστηρίζει ότι βρισκόμαστε προς την έξοδο από την κρίση. «Το χρηματιστήριο ανάρρωσε, το τραπεζικό σύστημα σταθεροποιείται, το χρήμα άρχισε να κινείται, υπάρχει μια μικρή αναζωογόνηση της παραγωγής, η Κίνα ανθίζει – γι’ αυτό όλα είναι εντάξει». Από την άλλη, όμως, βλέπουμε ότι τα πράγματα δεν είναι εντάξει, όπως στην Ελλάδα. Επομένως, θα χρειαστούμε λίγο ακόμα χρόνο μέχρι ο κόσμος να συνειδητοποιήσει πως η κρίση είναι συστημική και απαιτεί γενναίες κινήσεις για να ξεπεραστεί. Η Αριστερά πρέπει να συνειδητοποιήσει ξεκάθαρα τη φύση της κρίσης και να αναπτύξει συνεκτικές στρατηγικές για να βγούμε από αυτή. Και, αυτή τη στιγμή, η Αριστερά είναι αδύναμη σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, και οι ίδιοι οι πολίτες πιστεύουν ότι θα τα καταφέρουν και ότι δεν θα χρειαστεί να βιώσουν μερικές από τις μεγάλες μεταμορφώσεις που πέρασαν στις δεκαετίες του ’30 και του ’70.
ΤΟ ΛΕΓΟΜΕΝΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΜΑΝΤΕΛΗ ΚΑΙ Η ΣΤΑΧΤΗ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΜΑΣ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΣΕΙ ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΜΕΡΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΠΟΥ ΤΣΕΠΩΣΕ ΤΟ ΛΑΜΟΓΙΟ ΠΟΥ ΟΝΟΜΑΖΕΤΕ ΜΑΝΤΕΛΗΣ (ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ -ΣΥΝΕΤΑΙΡΟΣ ΣΙΜΗΤΗ, κ.τ.λ.).
ΔΗΛ. ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΟ ΔΕΝΔΡΟ, (ΤΟΝ ΜΑΝΤΕΛΗ) ΚΑΙ ΧΑΝΟΥΜΕ ΤΟ ΔΑΣΟΣ.
ΤΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ,
ΤΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ,
ΑΠΛΑ ΑΥΤΟΣ ΤΣΕΠΩΣΕ 200.000 ΜΑΡΚΑ,, ΟΛΑ ΤΑ ΑΛΛΑ ΠΟΙΟΙ ΤΑ ΠΗΡΑΝ ?????????
ΟΛΟΙ ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΝΔ .
ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΕΦΘΑΡΜΕΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ,
ΟΛΟΙ ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΝΔ .
ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΕΦΘΑΡΜΕΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ,
ΕΙΝΑΙ ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ , ΠΑΝΤΑ ΥΠΗΡΧΑΝ ΚΑΙ ΘΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ .
ΑΠΛΑ ΑΥΤΗ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΥΠΗΡΕΤΕΙ ΤΟ ΣΑΠΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΑΣΧΟΛΟΥΜΑΣΤΕ
ΜΕ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΑΣ,
ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΑΣΧΟΛΟΥΜΑΣΤΕ ΜΕ ΤΟ ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ,
ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΗΝ ΝΕΑ ΧΟΥΝΤΑ ΠΑ.ΣΟ.Κ. - ΛΑ.Ο.Σ.-Δ.Ν.Τ. - Ε.Ε..
ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΣΗΚΩΘΟΥΜΕ.
ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΤΟΥΣ ΓΚΡΕΜΙΣΟΥΜΕ...
ΓΙΑΤΙ ΑΠΛΑ ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ ΤΟΝ ΕΞΕΓΕΡΜΕΝΟ ΛΑΟ
ΚΑΙ ΚΑΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟΝ ΚΡΑΤΑΝΕ ΚΟΙΜΙΣΜΕΝΟ,
ΕΣΤΩ ΘΥΣΙΑΖΩΝΤΑΣ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΟ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥΣ...
ΜΗΝ ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ , ΑΓΝΟΕΙΣΤΕ ΤΟΥΣ, ΓΚΡΕΜΙΣΤΕ ΤΟΥΣ.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)