Αυτά που κρύβουν για το «δανέζικο μοντέλο»

Μπροστά στις περιφερειακές και τοπικές εκλογές, η εμπειρία από μια χώρα που οι αστοί πολιτικοί παρουσιάζουν στον ελληνικό λαό ως πρότυπο

Ευρωπαϊκή Ενωση, κυβέρνηση και τοπική διοίκηση αποτελούν τους κύριους πυλώνες για την υλοποίηση της αντιλαϊκής πολιτικής σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Της πιο άγριας και συντονισμένης επίθεσης από τη μεριά του κεφαλαίου ενάντια σε όλες τις κατακτήσεις που το λαϊκό κίνημα πέτυχε σε άλλες εποχές, με πρότυπο τις κατακτήσεις των λαών στις χώρες όπου χτιζόταν ο σοσιαλισμός. Η καπιταλιστική βαρβαρότητα δεν έχει πάτο και είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου η ανασύνταξη του λαϊκού κινήματος που αποτελεί και τη μοναδική δύναμη που μπορεί να βάλει φρένο σ' αυτήν την επικίνδυνη εξέλιξη και να ανοίξει την προοπτική για τον άλλο δρόμο ανάπτυξης, το σοσιαλισμό για την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών.

Σε μια σειρά χώρες, είχαμε εκλογές το τελευταίο διάστημα και είναι απαραίτητο να βγουν κάποια συμπεράσματα, για να μην έχουμε και στις εκλογές του Νοέμβρη στη χώρα μας μια από τα ίδια. Σε περίοδο βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης, αν εκλεγούν υποψήφιοι από τα κόμματα του ευρωμονόδρομου που ψήφισαν τον «Καλλικράτη», ή ακόμη χειρότερα από κάτι αποκόμματα ή αυτοονομαζόμενους ανεξάρτητους που συμφωνούν απόλυτα διαφωνώντας στα λόγια με την εφαρμοζόμενη πολιτική, οι εξελίξεις θα είναι μαύρες για τους εργαζόμενους που ήδη έχουν γευτεί για καλά τι σημαίνει αντιλαϊκή πολιτική ή πιο απλά τι σημαίνει ΠΑΣΟΚ και ΝΔ και οι διάφορες τσόντες τους αλά ΣΥΝ που είναι ένα μεγάλο αριστερό ΠΛΗΝ, και το μεγάλο κεφάλαιο θα γιορτάσει μια νέα εποχή που θα τα έχει όλα δικά του.

Επειδή η Δανία έχει αναφερθεί πολλές φορές από τον ίδιο τον πρωθυπουργό ως χώρα πρότυπο και επειδή και στην πράξη έχουμε δείγματα αντιγραφής θεωρούμε χρήσιμο το να συνοψίσουμε μερικές από τις τραγικές συνέπειες της «πολιτικής συναίνεσης», αλλά και της αντίστοιχης διοικητικής μεταρρύθμισης με τον «Καλλικράτη», που συνέβαλε στην κηδεία του δανέζικου μοντέλου.

Κλείνουν σχολικές μονάδες

Σε μια από τις πιο αναπτυγμένες χώρες, όπως η Δανία, και για την οποία γίνεται τέτοια προπαγάνδα από τα κόμματα του ευρωμονόδρομου περί κοινωνίας της γνώσης και περί του καλύτερου εκπαιδευτικού συστήματος, στον επόμενο χρόνο είναι προγραμματισμένο να κλείσουν 126 σχολεία λόγω περικοπών.

Μόνο σε έναν επαρχιακό δήμο του Hjοrring θα κλείσουν 11 σχολεία και στο δήμο Nyborg τα 5 από τα συνολικά 12 σχολεία. Το 30% των δήμων έχουν ήδη αποφασίσει αμετάκλητα το κλείσιμο σχολείων.

Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι το 2009 κατατέθηκαν 25 αιτήσεις για άδεια λειτουργίας ιδιωτικών σχολείων και το 2010 έχουν ήδη κατατεθεί 65 αιτήσεις άδειας.

Από το κλείσιμο των σχολείων που οφείλεται καθαρά σε έλλειμμα εκ των προτέρων, αφού με τον «Καλλικράτη», οι δήμοι χάνουν κάθε αρμοδιότητα για να αποφασίζουν και δέχονται λεπτομερείς οδηγίες από την κεντρική διοίκηση για το πώς θα χρησιμοποιήσουν τα περιορισμένα ποσά που τους παρέχονται και με τι προτεραιότητες, πλήττονται κύρια οι επαρχίες με το λιγότερο αριθμό κατοίκων. Και εδώ πρέπει να ληφθεί υπόψιν και το κόψιμο στα δρομολόγια των δημοτικών συγκοινωνιών, που, ενώ από τη μια αυξάνονται τα κόμιστρα και για τους μαθητές, από την άλλη δυσκολεύει περισσότερο η μεταφορά τους στις πόλεις που υπάρχουν και λειτουργούν σχολεία.

Στις δε μεγάλες πόλεις έχει αυξηθεί κατά 50% ο αριθμός μαθητών ανά τάξη. Υπάρχουν γυμνάσια στην Κοπεγχάγη που δε διαθέτουν τον ανάλογο αριθμό καρεκλών και οι μαθητές παρακολουθούν όρθιοι τα μαθήματα!

Σύμφωνα με το νέο προϋπολογισμό θα γίνουν περικοπές στα κονδύλια για τα γυμνάσια ύψους 154 εκ. κορονών που σημαίνει 1.700 κορ. ανά μαθητή.

Ενώ ήδη υπάρχει έλλειψη 9.000 θέσεων για πρακτική των σπουδαστών θα περικοπούν άλλες 1.500 θέσεις.

Παράλληλα, στα πανεπιστήμια θα γίνουν περικοπές 900 εκ. κορονών.

Παρόμοιες περικοπές γίνονται και στους παιδικούς σταθμούς και γενικά σε όλους τους τομείς κοινωνικών παροχών.

Γενικά με το καλούμενο πακέτο προσαρμογής με την ΕΕ, αν και η Δανία έχει ψηφίσει ΟΧΙ στο Μάαστριχτ και το ΕΥΡΩ, θα κοπούν συνολικά 6 δισ. κορόνες από τα κονδύλια για τη νεολαία, τη στιγμή που δίδονται φοροαπαλλαγές στο κεφάλαιο 7,3 δισ. κορόνες.

Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει πανικό στα λαϊκά στρώματα, που δε βρίσκουν τρόπο να εκφραστούν. Η σοσιαλδημοκρατική αντιπολίτευση είναι στην πράξη σύμφωνη με τα περισσότερα μέτρα, άλλωστε έχουν δηλώσει ότι και να έρθουν στην κυβέρνηση δεν μπορούν να κάνουν κάτι που θα είναι αντίθετο στις αποφάσεις και την πολιτική της ΕΕ.

Και ο εργοδοτικός συνδικαλισμός παρ' όλη την αριθμητική και οικονομική δύναμή του προσπαθεί να αποφύγει κάθε κινητοποίηση, γιατί φοβάται ότι λαϊκή οργάνωση πάνω σε δίκαια αιτήματα θα είναι πρόβλημα σε μια αυριανή σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση. Ενώ είχαν υποσχεθεί να καλέσουν σε διαδήλωση έξω από τη βουλή στις 5 Οκτώβρη με την ευκαιρία του ανοίγματός της, δεν έκαναν τίποτε. Ετσι δημιουργήθηκε αυθόρμητα ένα συντονιστικό όργανο μαθητών, σπουδαστών και φοιτητών, που κατόρθωσε να μαζέψει 40.000 σε διαδήλωση ενάντια στα μέτρα για την Παιδεία και τις νέες μεταρρυθμίσεις, με πολλά ανώριμα συνθήματα, αλλά και προβάλλοντας κάποια δίκαια αιτήματα και φωνάζοντας ότι αφορούν και την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση.

Τα εργατικά σωματεία της Κοπεγχάγης κάλεσαν σήμερα τον κόσμο να παραβρεθεί μαζικά στο δημαρχείο της Κοπεγχάγης όπου θα συνεδρίαζε το Δημοτικό Συμβούλιο και να εκφραστεί έντονα η αγανάκτηση για την κατάσταση που έχει επιφέρει ο «Καλλικράτης».

Σύμφωνα με δηλώσεις της κυβέρνησης, ποτέ παλιότερα δεν είχαν χορηγηθεί τόσα χρήματα στην τοπική διοίκηση. Ποιο είναι όμως το αποτέλεσμα; Ολα αυτά τα πολλά χρήματα να τα καρπώνονται οι ιδιωτικές εταιρείες που αναλαμβάνουν εργολαβία τις διάφορες δημοτικές υπηρεσίες.

Η κατάσταση στα σχολεία, στους παιδικούς σταθμούς, στα κέντρα απασχόλησης, στις βιβλιοθήκες είναι απαράδεκτη. Οι δήμοι είναι υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν αυστηρά όλες τις προδιαγραφές για το πώς θα χρησιμοποιήσουν τα χρήματα που έχουν στη διάθεσή τους.

Ωφελημένο το κεφάλαιο - δήμοι επιχειρήσεις

Η αλήθεια, δηλαδή, είναι ότι πολύ λιγότερα χρήματα διατίθενται για υπηρεσίες προς τους πολίτες, ενώ πάρα πολλά χρήματα διατίθενται για τον αυστηρό γραφειοκρατικό έλεγχο όλων των υπηρεσιών, για την αστυνόμευση και παρακολούθηση των ανέργων στο κατά πόσο δραστήρια ψάχνουν να βρουν δουλειά, τεράστια ακόμη ποσά διατίθενται σε διάφορες συμβουλευτικές εταιρείες. Εχει ακόμη αποδειχτεί ότι οι μαζικές αγορές για προμήθειες πολλών δήμων στοιχίζουν περισσότερο από ό,τι παλιότερα. Ακόμη πολλά χρήματα στοιχίζει ο τρόπος με τον οποίον εκβιάζονται οι δήμοι να δίνουν εργολαβία σε ιδιώτες όλες τις υπηρεσίες, καθώς και η υποχρεωτική κωδικοποίηση σε ψηφιακά συστήματα της παροχής συντάξεων, με αποτέλεσμα μαζικές απολύσεις κοινωνικών λειτουργών.

Προκαλεί πια μεγάλο προβληματισμό στα λαϊκά στρώματα η κατάσταση, στην οποία οδηγούνται όλες οι υπηρεσίες κοινωνικών παροχών, ιδιαίτερα με όλα αυτά που ανακοινώθηκαν τη βδομάδα που πέρασε από την κυβέρνηση, σχετικά με τη συζήτηση για το νέο προϋπολογισμό.

Αποκαλύπτεται πόσο υποκριτικά ήταν όλα τα κόμματα του ευρωμονόδρομου, όταν προπαγάνδιζαν πριν 5 χρόνια ότι βασικός στόχος της διοικητικής μεταρρύθμισης κάτι αντίστοιχο του δικού μας «Καλλικράτη», θα ήταν ηαποκέντρωση και η δυνατότητα δήμων και περιφερειών να λύσουν καλύτερα τα τοπικά προβλήματα.

Στην πράξη αποδεικνύεται ότι οι δήμοι και οι περιφέρειες όχι μόνο είναι αυστηρά υποχρεωμένοι να προγραμματίσουν όλη τους τη δραστηριότητα κάτω από τα ασφυκτικά οικονομικά περιθώρια που εγκρίνει ο προϋπολογισμός αλλά απειλούνται και με τεράστια πρόστιμα τόσο συνολικά όσο και κάθε δήμος χωριστά.

Συγκεκριμένα, ο υπουργός Οικονομικών απείλησε ότι η συλλογική τιμωρία, δηλαδή έστω και αν ένας δήμος δε συμμορφωθεί με τις γενικές κατευθύνσεις θα τιμωρηθούν όλοι οι δήμοι με μια αφαίρεση 3 δισ. κορονών από το κονδύλι που θα εγκριθεί για την τοπική διοίκηση. Ιδιαίτερα η εποπτεία θα είναι αυστηρή στις περιπτώσεις εκείνες που δήμοι δε βγάλουν όλες τις υπηρεσίες σε πλειστηριασμό και κατοχυρώσουν έτσι τη χαμηλότερη τιμή. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι οι δήμοι κλείνουν τις δημοτικές υπηρεσίες, π.χ. για καθαρισμό, συντήρηση κτιρίων, δρόμων κ.λπ, και τις αναθέτουν σε κάποιους εργολάβους, οι οποίοι θα απασχολήσουν προσωπικό από τα γραφεία ενοικιάσεως εργαζομένων με πολύ χαμηλότερους μισθούς, παροχές και δικαιώματα. Μάλιστα, όταν αυτά τα γραφεία θα απασχολήσουν ξένους φτηνούς εργάτες, εδώ να αναφέρουμε και Ελληνες που γυρίζουν απελπισμένοι από χώρα σε χώρα και ζητούν δουλειά με οποιουσδήποτε όρους.

Την προηγούμενη Τετάρτη, 13 Οκτώβρη, ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος της δανέζικης ΚΕΔΚΕ, Γιάν Τρόιμποργκ, ανακοίνωσε ότι με βάση τον προϋπολογισμό για το 2011 οι δήμοι υποχρεώνονται σε πρώτη φάση να απολύσουν 5.000 εργαζόμενους.

Σε έρευνα για την εφημερίδα «Πολιτίκεν» απαντά το 97,9% των δημάρχων που ρωτήθηκαν ότι είναι αναγκασμένοι να κάνουν μαζικές απολύσεις για να τα βγάλουν πέρα με τα κονδύλια του προϋπολογισμού. Η δουλειά θα βγει από αυτούς που θα μείνουν, πράγμα που σημαίνει μεγαλύτερη εντατικοποίηση, αύξηση χωρίς αμοιβή του χρόνου εργασίας. Σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια οι απολύσεις αφορούν και θέσεις διοικητικού προσωπικού.

Με το σύστημα του «Καλλικράτη», η κυβέρνηση υποχρεώνει τους δήμους να έχουν παραστατικά και πρακτικά για κάθε τους ενέργεια, για να αποδεικνύεται ότι ακολουθούν πιστά τις οδηγίες, πράγμα που σημαίνει ότι ένα μεγάλο μέρος του προσωπικού που μειώνεται πρέπει να ασχολείται με αυτά τα διοικητικά γραφειοκρατικά μέτρα και να μην μπορεί να ασχοληθεί στις υπηρεσίες που παρουσιάζουν ελλείψεις. Με λίγα λόγια, στους δήμους μεταφέρονται αυστηρά όλα τα διοικητικά χαρακτηριστικά των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Ο δήμαρχος σε ρόλο διευθυντή που με τον διοικητικό διευθυντή του δήμου και λίγα ακόμη δημοτικά καλοπληρωμένα στελέχη παίρνουν και υλοποιούν όλες τις αποφάσεις.

Τα Κομμουνιστικά Κόμματα στη Δανία, με τις λίγες δυνάμεις, προσπαθούν να συμπαρασταθούν στα λαϊκά αιτήματα, αλλά πρέπει να ανοίξουν μέτωπο με τη σοσιαλδημοκρατία και τον εργοδοτικό συνδικαλισμό που είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την παθητικοποίηση του κινήματος και να προβάλουν τον άλλο δρόμο ανάπτυξης που αποτελεί και τη μόνη εναλλακτική λύση σήμερα. Γεγονός που γίνεται στην Ελλάδα και αποτελεί άλλον ένα σοβαρό λόγο και διεθνιστική ευθύνη, να ψηφιστούν μαζικά τα ψηφοδέλτια της ΛΑΪΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ, των αγωνιστών του λαϊκού κινήματος που στηρίζει το ΚΚΕ.

Πάνος ΑΠΕΡΓΗΣ
ΚΟ Δανίας του ΚΚΕ