Το 1921, κατά τη διάρκεια του 17ου συνεδρίου του Σοσιαλιστικού Κόμματος, η σύγκρουση μεταξύ της μαξιμαλιστικής τάσης και της κομμουνιστικής τάσης αποτέλεσε την αφορμή για τη διάσπαση του Λιβόρνο, που οδήγησε στη δημιουργία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ιταλίας.
Ο Αντόνιο Γκράμσι, μας άφησε ένα κείμενο για το μαξιμαλισμό, που διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον του και στις σημερινές συνθήκες.
Το κείμενό του αυτό αποτελεί μια απάντηση στο ηγετικό στέλεχος του Κομμουνιστικού κόμματος Ιταλίας Αμεντέο Μπορντίγκα, επικεφαλής μιας τάσης που υποστήριζε ότι οι κομμουνιστές έπρεπε να απέχουν από το αστικό κοινοβούλιο.
Καθώς ο Γκράμσι δεν αποδεχόταν εύκολα τον ντετερμινισμό, ο Μπορντίγκα έλεγε ότι ο Γκράμσι είχε μια αργή εξέλιξη από τον φιλοσοφικό ιδεαλισμό στον μαρξισμό. Στην κριτική του αυτή ο Γκράμσι απάντησε: «Είναι πάντα προτιμότεροι αυτοί που μαθαίνουν αργά τα κεφάλαια του μαρξισμού απ’ αυτούς που τα ξεχνάνε».
Του Αντόνιο Γκράμσι
Ο σύντροφος Μπροντίγκα προσβλήθηκε γιατί γράφτηκε ότι στις απόψεις του υπάρχει πολύς μαξιμαλισμός. Δεν είναι αλήθεια, δεν μπορεί να είναι αλήθεια –γράφει ο Μπορντίγκα. Πράγματι, το κύριο χαρακτηριστικό της άκρας αριστεράς είναι η αποστροφή για το μαξιμαλιστικό Κόμμα, που μας αηδιάζει, μας φέρνει εμετό, κλπ., κλπ.
Το ζήτημα όμως είναι άλλο. Ο μαξιμαλισμός είναι μοιρολατρική και μηχανιστική αντίληψη της θεωρίας του Μαρξ. Υπάρχει το μαξιμαλιστικό κόμμα, το οποίο απ’ αυτή την παραποιημένη αντίληψη αντλεί επιχειρήματα για τον οπορτουνισμό του, για να δικαιολογήσει τον δωσιλογισμό του, που είναι μασκαρεμένος με επαναστατικές φράσεις. Η κόκκινη σημαία θα θριαμβεύσει γιατί είναι μοιραίο και αναπόφευκτο να νικήσει το προλεταριάτο. Το είπε ο Μαρξ, που είναι ο γλυκός και καλός δάσκαλός μας! Δε χρειάζεται να κινηθούμε. Για ποιο λόγο να κινηθούμε, να αγωνιστούμε αφού η νίκη είναι μοιραία και αναπόφευκτη; Έτσι μιλάει ένας μαξιμαλιστής του μαξιμαλιστικού Κόμματος.
Υπάρχει όμως και ο μαξιμαλιστής που δεν είναι του μαξιμαλιστικού Κόμματος, ο οποίος μπορεί αντίθετα να ανήκει στο κομμουνιστικό Κόμμα. Αυτός είναι αδιάλλακτος, και όχι οπορτουνιστής. Όμως πιστεύει κι αυτός ότι δε χρειάζεται να κινείται κανείς και να αγωνίζεται μέρα με τη μέρα. Περιμένει μόνο τη μεγάλη μέρα. Οι μάζες –λέει- δεν γίνεται να μην έρθουν σε εμάς, αφού η αντικειμενική κατάσταση τις σπρώχνει προς την επανάσταση. Επομένως ας τις περιμένουμε, χωρίς πολλούς τακτικούς ελιγμούς και παρόμοια τεχνάσματα. Αυτό, για εμάς, είναι μαξιμαλισμός, ίδιος κι απαράλλαχτος μ’ εκείνον του μαξιμαλιστικού Κόμματος.
Ο σύντροφος Λένιν μας δίδαξε ότι για να νικήσουμε τον ταξικό μας εχθρό, που είναι ισχυρός και που έχει πολλά μέσα και αποθέματα στη διάθεσή του, εμείς πρέπει να εκμεταλλευτούμε κάθε ράγισμα του μετώπου του και πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάθε πιθανό σύμμαχο, έστω και αβέβαιο, ταλαντευόμενο και προσωρινό. Μας δίδαξε ότι στον πόλεμο μεταξύ στρατών, δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί ο στρατηγικός στόχος, που είναι η καταστροφή του εχθρού και η κατάληψη της περιοχής του, χωρίς να επιτευχθούν πρώτα μια σειρά τακτικών στόχων που τείνουν να διασπάσουν τον εχθρό πριν τον αντιμετωπίσουμε στο πεδίο της μάχης.
Όλη η προεπαναστατική περίοδος εμφανίζεται σαν μια δραστηριότητα κατά κύριο λόγο τακτική, που επιδιώκει να κερδίσει νέους συμμάχους για το προλεταριάτο, να διασπάσει τον οργανωτικό μηχανισμό επίθεσης και άμυνας του εχθρού, να καταγράψει και να εξαντλήσει τα αποθέματά του. Το να μη λαμβάνουμε υπόψη μας αυτό το μάθημα του Λένιν, ή να το λαμβάνουμε υπόψη μας μόνο θεωρητικά, χωρίς να το εφαρμόζουμε πρακτικά, χωρίς να το μετατρέπουμε σε καθημερινή δράση, σημαίνει ότι είμαστε μαξιμαλιστές, ότι δηλαδή προφέρουμε μεγάλες επαναστατικές φράσεις, αλλά είμαστε ανίκανοι να κάνουμε ένα βήμα στο δρόμο της επανάστασης.
"L΄Unità, 2 Ιουλίου 1925
Επιμέλεια: Τόνια Τσίτσοβιτς
rednotebook
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου