Είναι γεγονός ότι διάφορα αστικά επιτελεία ασκούν κριτική στην κυβέρνηση για αδυναμία εφαρμογής πολιτικής ξεπεράσματος της κρίσης και ανάπτυξης της καπιταλιστικής οικονομίας, αφού με τα αντεργατικά αντιλαϊκά μέτρα μειώνει το εισόδημα της εργατικής λαϊκής οικογένειας, άρα και τη δυνατότητα ανόδου της αγοραστικής δύναμης, της ζήτησης, που θα ωθούσε στην αύξηση της παραγωγής. Αυτή είναι η μισή αλήθεια στο ζήτημα αντιμετώπισης της κρίσης σε όφελος του καπιταλισμού και πάντως δεν είναι φιλολαϊκή διέξοδος, πολύ περισσότερο δεν εξαλείφει μιας διά παντός τις οικονομικές κρίσεις.
Η άποψη που λέει ότι αιτία της κρίσης είναι η μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων (Σισμόντι, Κάουτσκι, Κεϋνσιανοί, σύγχρονοι οπορτουνιστές), επομένως αν αυξηθεί η αγοραστική δύναμη θα ξεπεραστούν οι κρίσεις, είναι λαθεμένη. Και αυτό γιατί οι καπιταλιστές, προκειμένου να αυξήσουν την παραγωγή τους, αλλάζουν την οργανική σύνθεση του κεφαλαίου, δηλαδή τη σχέση μεταξύ σταθερού κεφαλαίου (μέσα παραγωγής), με το μεταβλητό κεφάλαιο (πληρωμή εργατικής δύναμης), εισάγοντας νέες τεχνικές που αυξάνουν την παραγωγικότητα της εργασίας. Επομένως αυξάνουν το βαθμό εκμετάλλευσης, αποκομίζοντας μεγαλύτερη υπεραξία, άρα και κέρδη, άρα αυξάνουν το κεφάλαιό τους. Και μπορεί να το κάνουν ακόμη και αν έχουν σταθερό σε αξία το μεταβλητό κεφάλαιο, αυξάνοντας το σταθερό. Δηλαδή με τους ίδιους εργάτες και τα ίδια μεροκάματα να κινούν περισσότερα μέσα παραγωγής. Δηλαδή να μη μειώνεται η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων. Επομένως δεν εξηγεί μόνο η μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων την κρίση.
***
Η παραγωγή στον καπιταλισμό είναι κοινωνική. Διαρθρωμένη σε χιλιάδες ξεχωριστές επιχειρήσεις και ομίλους, ιδιοκτησίας διαφορετικών καπιταλιστών, που αποτελούν τους κρίκους της κοινωνικής παραγωγής. Και παράγουν διαφορετικά εμπορεύματα σε συνδυασμό με το ότι δεν παράγουν οι ίδιες ολόκληρο το τελικό προϊόν που το πουλάνε στην αγορά ως εμπόρευμα. Αλλες επιχειρήσεις παράγουν πρώτες ύλες, άλλες ενέργεια, άλλες εξαρτήματα ενός τελικού προϊόντος. Βρίσκονται σε στενή και αμοιβαία σχέση μεταξύ τους, το ίδιο και διαφορετικοί κλάδοι. Οι ξεχωριστοί καπιταλιστές ή ομάδες καπιταλιστών παράγουν με κίνητρο και σκοπό το κέρδος. Γι' αυτό και επενδύουν τα κεφάλαιά τους σε τομείς και κλάδους που μπορούν να τους φέρουν εύκολο και γρήγορο κέρδος. Που σημαίνει επίσης ότι οι καπιταλιστές μιας χώρας δεν παράγουν πάντα σε κλάδους όπου υπάρχουν λαϊκές ανάγκες ή δυνατότητες ανάπτυξής τους με την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της συγκεκριμένης χώρας, αλλά σε κλάδους που μπορούν να αποκομίσουν εύκολα και μεγάλα κέρδη. Ετσι αναπτύσσουν κάποιους κλάδους της παραγωγής σε βάρος άλλων και στην πορεία βεβαίως μπορούν και να αλλάζουν τους κλάδους στους οποίους επενδύουν. Δηλαδή αν ένας τομέας ή κλάδος φέρνει γρήγορα και μεγάλα κέρδη οι καπιταλιστές μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους από έναν κλάδο με λιγότερα κέρδη σε κλάδους με μεγαλύτερα κέρδη. Για παράδειγμα, ο όμιλος Λαναρά συρρικνώνοντας την παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών εμπορευμάτων, εκτός από τη μεταφορά κάποιων δραστηριοτήτων στην Κλωστοϋφαντουργία σε χώρες των Βαλκανίων με μισθούς πείνας, επένδυσε στον τομέα των Τηλεπικοινωνιών. Το ίδιο γίνεται και με την εισαγωγή εμπορευμάτων που θα μπορούσαν να παραχθούν σε μια χώρα, αφού εισάγονται από άλλες χώρες με φτηνότερες τιμές, λόγω πάμφθηνων μισθών, και δίνουν μεγαλύτερα κέρδη.
***
Αυτή η τάση, να αλλάζουν κλάδους δραστηριοποίησης, εξηγεί γιατί στην Ελλάδα παραδοσιακοί κλάδοι οικονομίας, με δυνατότητες καθετοποιημένης παραγωγής, φθίνουν ή κλείνουν και αναπτύσσονται άλλοι. Για παράδειγμα, ο κλάδος της Κλωστοϋφαντουργίας. Που και πρώτη ύλη υπήρχε άφθονη (βαμβάκι) και τεχνογνωσία. Σήμερα ο κλάδος φθίνει, οι δε ιδιοκτήτες του επενδύουν αλλού τα κεφάλαιά τους. 'Η ο κλάδος του Μετάλλου, όπου π.χ. στις 10ετίες '60-'70 στο Βόλο υπήρχε εργοστάσιο παραγωγής μηχανών θαλάσσης,(ΜΑΛΚΟΤΣΗΣ). Σήμερα δεν υπάρχει... 'Η υπήρχε ανεπτυγμένη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία.
Τώρα φθίνει. Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για τον κλάδο του Δέρματος - Ιματισμού, για τη μεταποιητική βιομηχανία αγροτικών προϊόντων κλπ. Το ίδιο συμβαίνει και στην παραγωγή κάθε τελικού προϊόντος στο οποίο συμμετέχουν διαφορετικές επιχειρήσεις. Απαιτείται συγκεκριμένη ποσότητα πρώτης ύλης, ενέργειας, άλλων ενδιάμεσων προϊόντων που συναποτελούν το τελικό προϊόν, αλλά οι ξεχωριστοί καπιταλιστές παράγοντας τα ξεχωριστά του μέρη δεν το γνωρίζουν και παράγουν ποσότητες που περισσεύουν, άρα κάποιες δεν πουλιούνται στην αγορά. Ολα τα παραπάνω εξηγούν την αναρχία και τις δυσαναλογίες στην παραγωγή.
Αυτό, μόνο μια κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία μπορεί να το εξαλείψει. Προϋποθέτει ότι η ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής θα είναι κοινωνική και όχι ατομική για το κέρδος, δηλαδή θα υπάρχει παραγωγή σε όφελος ολόκληρης της κοινωνίας. Θα παράγει όχι άναρχα, αλλά σχεδιασμένα με βάση τις κοινωνικές ανάγκες, θα αναπτύσσονται όλοι οι κλάδοι και οι τομείς αναλογικά, με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας. Στο σοσιαλισμό δηλαδή θα αναπτύσσονται όλοι οι κλάδοι, αφού όλοι είναι αναγκαίοι, με βάση τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας. Επομένως εξαλείφεται και η δυσαναλογία και η αναρχία στην παραγωγή, άρα και η κρίση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου