Σελίδες

19 Αυγ 2012

«Πόλεμος νεύρων» ανάμεσα στα καπιταλιστικά κέντρα της Ευρώπης στο πλαίσιο της υπό εξέλιξη κρίσης.


Η κλιμακούμενη σύγκρουση συμφερόντων κάνει ακόμα πιο επιθετικές τις δυνάμεις που υπηρετούν το κεφάλαιο και την κερδοφορία του
Βδομάδα προπαρασκευαστικών πυρών σε όλα τα μέτωπα της κρίσης της Ευρωζώνης αυτή που πέρασε, ενόψει συναντήσεων τη βδομάδα που έρχεται οι οποίες θα δρομολογήσουν εξελίξεις το επόμενο διάστημα.
Την Πέμπτη 23 του Αυγούστου θα συναντηθούν η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, και ο Γάλλος Πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, όπου σύμφωνα με δημοσιεύματα θα τεθεί επί τάπητος η λεγόμενη «κρίση χρέους στην Ευρωζώνη και ειδικότερα το θέμα της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Ιταλίας», ενώ τις δύο επόμενες μέρες θα συναντηθεί διαδοχικά μαζί τους ο Ελληνας πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς. Στο τραπέζι θα μπουν η λεγόμενη «βιωσιμότητα» του ελληνικού χρέους και η «επιμήκυνση» του προγράμματος λιτότητας και της κλιμάκωσης της αντιλαϊκής επέλασης.
Η κρίση στην Ευρωζώνη ήταν στο επίκεντρο και των συνομιλιών που είχε την Πέμπτη στην Οτάβα του Καναδά η Αγκελα Μέρκελ, η οποία μίλησε για στήριξη του Βερολίνου στη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) ότι πρέπει να γίνει «το παν για τη σωτηρία του ευρώ». Μάλιστα, έκανε και συγκεκριμένες αναφορές ως προς την αξιοποίηση της κρίσης για την επίτευξη των στρατηγικών στοχεύσεων περί πολιτικής ενοποίησης.
Συγκεκριμένα, τάχθηκε υπέρ της ενίσχυσης της Κομισιόν και της αυστηροποίησης του κοινοτικού ελέγχου σε χώρες - μέλη με υπέρογκο χρέος και παραβίαση των δημοσιονομικών.
«Πόλεμος νεύρων»
Την ίδια ώρα από πολλές πλευρές γίνεται λόγος για «πόλεμο νεύρων» ανάμεσα στα καπιταλιστικά κέντρα της Ευρώπης στο πλαίσιο της υπό εξέλιξη κρίσης.
Δίνουν και παίρνουν οι δηλώσεις περί ενδεχόμενης διάλυσης της Ευρωζώνης, εκπορευόμενες πολλές από αυτές από χώρες του σκληρού πυρήνα του ευρώ. Ο Φινλανδός υπουργός Εξωτερικών, Ερκι Τουομιόγια, σε συνέντευξή του που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή στη βρετανική εφημερίδα «Daily Telegraph» είπε πως οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να προετοιμάζονται για μια ενδεχόμενη διάλυση της Ευρωζώνης, ενώ, σύμφωνα με το «Ρόιτερς», ο ίδιος ανέφερε ότι«δεν υπάρχουν κανόνες για την έξοδο από το ευρώ, είναι μόνο θέμα χρόνου. Είτε ο Νότος είτε ο Βορράς θα αποχωρίσει, γιατί ο ζουρλομανδύας αυτού του νομίσματος έχει φέρει δυστυχία σε εκατομμύρια ανθρώπους και καταστρέφει το μέλλον της Ευρώπης». Ακολούθησε προσπάθεια ανασκευής των παραπάνω, όμως ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Φινλανδίας, Alexander Stubb, επιβεβαίωσε τα λεγόμενα αναφέροντας ότι «οι θέσεις του υπουργού Εξωτερικών είναι εικασίες που δεν αντανακλούν τις θέσεις της κυβέρνησης», αλλά διαβεβαίωσε ότι η χώρα του είναι 100% προσηλωμένη στο ευρώ.
Στο μεταξύ, πληθαίνουν τα σενάρια γύρω από το τι σχεδιάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μετά το θόρυβο που ξεσήκωσε με τις πρόσφατες δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΔΣ της, Μάριο Νράγκι, πως θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να στηρίξει το ευρώ και αυτό «θα είναι επαρκές». Πληροφορίες που επικαλούνται διάφορα δημοσιεύματα αποδιδόμενες σε συνομιλίες με μέλη του ΔΣ της ΕΚΤ συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι ο Μ. Ντράγκι θα επιχειρήσει να «ηρεμήσει τις αγορές κεφαλαίων» με ένα νέο σύνθετο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων, αλλά αυτή τη φορά με όρους που θα ικανοποιούν τις πολιτικές ανάγκες της Αγκελα Μέρκελ, με την οποία βρίσκεται σε απόλυτη συνεργασία.
Πάντως, εδώ και μέρες τρεις επιτροπές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δουλεύουν για να παρουσιάσουν στα μέλη του ΔΣ τις προτάσεις για τον τρόπο παρέμβασης της ΕΚΤ στη νομισματική πολιτική με στόχο τη μείωση των επιτοκίων δανεισμού της Ιταλίας και της Ισπανίας σε «βιώσιμα» επίπεδα. Το ένα μέτρο που θεωρείται δεδομένο είναι η «αλλαγή» του τρόπου εφαρμογής της νομισματικής πολιτικής, δηλαδή η ΕΚΤ θα αγοράζει κρατικά ομόλογα, χωρίς πλαφόν, αλλά μόνο για τις χώρες οι οποίες θα ζητάνε βοήθεια από το EFSF/ESM και θα αποδέχονται τη δέσμευση με ένα MoU (μνημόνιο) κατά τα πρότυπα αυτού που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Εδώ ακριβώς διαψεύδονται και οι αυταπάτες που καλλιεργούνται στο λαό από ορισμένες πλευρές στο εσωτερικό της Ελλάδας πως τάχα θα υπάρχει επαναδιαπραγμάτευση ή χαλάρωση του μνημονίου λόγω ευρύτερων ρυθμίσεων στην Ευρωζώνη. Τελικά, αυτό που φαίνεται να γίνεται είναι η γενίκευση των μνημονιακών μέτρων και σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης.
Η κερδοφορία του κεφαλαίου καλά κρατεί
Μπορεί η κρίση να εντείνεται χτυπώντας ανελέητα τους λαούς, αλλά η κερδοφορία του κεφαλαίου καλά κρατεί και σε κάποιους τομείς σημειώνει ρεκόρ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε την Παρασκευή στη δημοσιότητα η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία Eurostat, το εμπορικό πλεόνασμα της Ευρωζώνης τον Ιούνη σημείωσε ιστορικό υψηλό με τις εξαγωγές να σημειώνουν άλμα, ενώ οι εισαγωγές παρουσίασαν μείωση, κάτι που αποδίδεται στην υποχώρηση της ζήτησης λόγω των προγραμμάτων λιτότητας. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές της Ευρωζώνης σημείωσαν άλμα 12% τον Ιούνη σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο έναντι αναιμικής αύξησης 2% των εισαγωγών, το εμπορικό πλεόνασμα ανήλθε σε 14,9 δισ. ευρώ, που αποτελεί ρεκόρ από την έναρξη καταγραφής των στοιχείων το 1999. Η ενίσχυση των εξαγωγών αποδίδεται στην υποχώρηση του ευρώ έναντι των βασικών ανταγωνιστών του από το β' εξάμηνο, ως αποτέλεσμα της κλιμάκωσης των πιέσεων σε Ισπανία και Ιταλία και των ανησυχιών για το μέλλον της Ευρωζώνης. Δηλαδή, όταν οι λαοί χάνουν και εξαθλιώνονται, κάποιοι κερδίζουν.
Στον αστερισμό της κερδοφορίας εν μέσω κρίσης κινούνται και οι Ελληνες εφοπλιστές που μέσα στους πρώτους επτά μήνες του 2012 δαπάνησαν πάνω από 2 δισ. δολάρια για την απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων, αγοράζοντας από τη δευτερογενή αγορά 111 ποντοπόρα πλοία και σημειώνοντας παγκόσμιο ρεκόρ στην αγορά αυτού του είδους. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε ο ναυλομεσιτικός οίκος «Allied Shipbroking Inc», οι Ελληνες ιδιοκτήτες προηγούνται μακράν των υπολοίπων τόσο σε ποσά που κατέβαλαν, όσο και σε αριθμό πλοίων. Δεύτεροι στη λίστα είναι οι Κινέζοι με 565 εκατομμύρια δολάρια και 62 πλοία, ενώ ακολουθούν οι Νορβηγοί και πολύ πίσω βρίσκονται οι Γερμανοί. Υπογραμμίζεται ότι στα μεγέθη αυτά δεν περιλαμβάνονται τα ποσά που θα δοθούν μέχρι το τέλος του 2012 σε παραγγελίες νεότευκτων πλοίων, η συνολική αξία των οποίων για τους Ελληνες υπερβαίνει τα 6 δισ. δολάρια!
Ενώ όλα αυτά είναι σε εξέλιξη, η κρίση διευρύνεται και η φτώχεια διαχέεται και πέραν της Ευρωζώνης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση, επιβεβαιώνοντας πως πρόκειται για βαθιά κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και όχι απλά για μια παροδική κρίση χρέους κάποιων χωρών. Είναι ενδεικτικό πως σύμφωνα με έρευνα της «Price Waterhouse Coopers» (PWC), που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη, τα «κόκκινα» δάνεια των ευρωπαϊκών τραπεζών για το 2011 ξεπέρασαν το 1 τρισ. ευρώ, γεγονός που προϊδεάζει για ακόμα μεγαλύτερα νούμερα το έτος 2012.
Σενάρια για Ελλάδα
Φανερή είναι η «αναθέρμανση» του ενδιαφέροντος των μεγάλων καπιταλιστικών κέντρων για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές της. Το γερμανικό περιοδικό «Spiegel», την Πέμπτη, ανέφερε ότι η Ελλάδα πρέπει να χρεοκοπήσει, καθώς ούτε η Ευρωζώνη ούτε το ΔΝΤ μπορούν να «θυσιάσουν την αξιοπιστία τους προσφέροντας στην Ελλάδα μια νέα βοήθεια». Συμπληρώνει, δε, ότι η χρεοκοπία θα προσέφερε στην Ελλάδα την ευκαιρία να απελευθερωθεί από τα χρέη της και να κάνει μια νέα αρχή είτε ως μέλος της Ευρωζώνης είτε όχι. Στο σχετικό άρθρο επιμένει ότι η Ελλάδα δε θα καταφέρει τελικά να αποφύγει τη χρεοκοπία.
Ταυτόχρονα, σε άλλα δημοσιεύματα γίνεται λόγος για νέο «κούρεμα» έως και 100 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το «Ρόιτερς», Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επεξεργάζονται σχέδιο «τελευταίας ευκαιρίας» για τη νέα «μείωση» του ελληνικού χρέους, με την προοπτική να γίνει το χρέος «βιώσιμο» φτάνοντας στο 100% του ΑΕΠ.
Το ελληνικό θέμα έπαιζε και σε άλλα κέντρα. Σύμφωνα με έκθεση της αμερικανικής τράπεζας Goldman Sachs, η Ελλάδα διαθέτει τους αναγκαίους πόρους από το υφιστάμενο «πακέτο διάσωσης» για να χρηματοδοτήσει τις υποχρεώσεις της και να αποφύγει το ενδεχόμενο μιας συστημικής κατάρρευσης μέχρι τουλάχιστον τα τέλη του 2014 και αυτό ισχύει «ακόμα και στην περίπτωση που η Ελλάδα δεν καταφέρει να αντλήσει κεφάλαια από τις ιδιωτικοποιήσεις και επίσης αποτύχει να δημιουργήσει πρωτογενές πλεόνασμα την εν λόγω περίοδο». Τέλος, εκτιμά ότι θα χρειαστούν επιπλέον 38 δισ. ευρώ για να καλυφθούν οι ανάγκες του 2016.
Από την Ελβετία ο διεθνής τραπεζικός οίκος «Credit Suisse» εκτιμά πως η έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη δεν είναι ούτε διαχειρίσιμη, ούτε μπορεί να γίνει άμεσα, ωστόσο είναι επιφυλακτική αναφορικά με τις προοπτικές της χώρας σε ορίζοντα 6-12 μηνών. Παράλληλα, εκφράζει την αντίθεσή της στα σχόλια Γερμανών πολιτικών ότι ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ τώρα θα είναι διαχειρίσιμη. Σε ορίζοντα 6-12 μηνών θεωρεί πως η ευάλωτη θέση της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμη και θα πρέπει να υπάρξει διευθέτηση του θέματος.
Η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ και η λήψη μέτρων προετοιμασίας απέναντι σε μια τέτοια εξέλιξη παραμένει το βασικό σενάριο της Bank of America-Merrill Lynch, όπως σημειώνει ο οίκος σε έκθεσή του της 10ης Αυγούστου, ενώ παράλληλα εκφράζει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων της ΕΚΤ, αναμένει νέα μείωση του επιτοκίου αναχρηματοδότησης και αναθεωρεί καθοδικά τις προβλέψεις για την ανάπτυξη σε όλες τις χώρες - μέλη της Ευρωζώνης. Ειδικά για την Ελλάδα, οι αναλυτές του οίκου εκτιμούν ότι δε θα υπάρξει έξοδος της χώρας από το ευρώ «μια κι έξω», αλλά ότι θα ληφθούν μέτρα προετοιμασίας απέναντι στην αυξανόμενη πιθανότητα εξόδου σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Στο μεταξύ, επανήλθαν και τα σενάρια για δύο «παράλληλα ευρώ» στην Ευρωζώνη. Τη φορά αυτή αποτελεί πρόταση του καθηγητή Οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου, Μάρκους Κέρμπερ, που παρουσίασε σε συνέντευξή του στην «Deutsche Welle». Συγκεκριμένα, δεν προτείνει την επαναφορά της δραχμής στην Ελλάδα, αλλά προτείνει στη Γερμανία να αποτολμήσει τη «φυγή προς τα εμπρός» και να εκδώσει ένα ισχυρό νόμισμα του Βορρά μαζί με άλλες τέσσερις χώρες που διαθέτουν ισχυρά πλεονάσματα και τηρούν αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία: Την Ολλανδία, τη Φινλανδία, την Αυστρία και το Λουξεμβούργο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου