Αποκαλυπτικά δημοσιεύματα του «Ριζοσπάστη» για τις αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής της ΕΕ, από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και έπειτα
Το μακελειό που συντελείται σε βάρος των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, δεν είναι κεραυνός «εν αιθρία». Τα μέτρα για το παραπέρα φτήνεμα της εργατικής δύναμης, με τη μείωση του - λογιζόμενου από τους καπιταλιστές - σαν «μισθολογικού» και «μη μισθολογικού κόστους», είναι προαποφασισμένα εδώ και χρόνια από τα όργανα της ΕΕ, με την υπογραφή όλων των ελληνικών κυβερνήσεων και των άλλων κομμάτων του κεφαλαίου.
Η μείωση των μισθών, η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και η κατάργηση της Κοινωνικής Ασφάλισης, με τη μετατροπή της σε ανταποδοτική, είναι σταθερή επιδίωξη του ευρωενωσιακού κεφαλαίου και του πολιτικού του προσωπικού, με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σε συνθήκες κρίσης, όλες οι παραπάνω ανατροπές επιταχύνονται και διευρύνονται,
επειδή τα μονοπώλια γίνονται πιο επιθετικά και πασχίζουν να απαλλαγούν από κάθε εργατική κατάκτηση, προκειμένου αφ' ενός να ορθοποδήσουν από την κρίση, αφ' ετέρου να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μεγαλύτερη κερδοφορία την περίοδο της αναιμικής ανάκαμψης που θα ακολουθήσει.
Ο «Ριζοσπάστης» σταχυολογεί παρακάτω ορισμένες από τις στρατηγικές αποφάσεις της ΕΕ τη δεκαετία του '90 και του 2000, που επαληθεύουν ότι τα μέτρα που σήμερα προωθούνται, περιγράφονταν είτε σαν στρατηγικές κατευθύνσεις, είτε σαν συγκεκριμένες ανατροπές στα ευρωενωσιακά κιτάπια. Τρία είναι τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν:
 |
Δεύτερο, τα αναμασήματα των οπορτουνιστών για μια «άλλη» δήθεν ΕΕ «των λαών», είναι φούμαρα και αυταπάτες. Οπως είναι επικίνδυνη η προπαγάνδα τους ότι τα σημερινά μέτρα απειλούν το «κοινωνικό κεκτημένο» στην Ευρώπη. Τέτοιο δεν υπήρξε ποτέ. Ο,τι κατακτήθηκε από τους εργαζόμενους, κατακτήθηκε με αγώνες και αίμα, στο πλαίσιο της ανειρήνευτης πάλης με το κεφάλαιο, την οποία οι οπορτουνιστές εχθρεύονται και αποκηρύσσουν.
Τρίτο, τα πράγματα για τους λαούς της Ευρώπης θα μπορούσαν σήμερα να είναι πολύ καλύτερα και από καλύτερες θέσεις να αντιπαλεύουν τα μέτρα και την αντιλαϊκή στρατηγική τους, αν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες, κύρια στις ισχυρότερες οικονομικά καπιταλιστικές χώρες, δεν είχαν προδώσει τους εργαζόμενους και δεν είχαν περάσει ανοιχτά στο στρατόπεδο της εργοδοσίας και των αστικών κυβερνήσεων. Είναι και αυτός ένας βασικός λόγος για τον οποίο οι προαποφασισμένες ανατροπές πέρασαν πιο γρήγορα και πιο εύκολα σε χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, όπου εδώ και δεκαετίες, οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες έχουν αλώσει στην κυριολεξία το εργατικό κίνημα.
Κλιμάκωση της επίθεσης μετά το '90
Χαρακτηριστικότερη όλων είναι η «Στρατηγική της Λισαβόνας», που αποφασίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Μάρτη του 2000 και είχε στόχο να γίνει το ευρωπαϊκό κεφάλαιο ανταγωνιστικότερο του αμερικάνικου μέσα σε μια δεκαετία, μέχρι το 2010. Βέβαια, από το 2000 μέχρι σήμερα έχουν μεσολαβήσει πολλά, μεταξύ άλλων και οι ανακατατάξεις στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα που έχουν ανεβάσει την Κίνα και την Ινδία, οι οποίες διατηρούν την ανταγωνιστικότητα των δικών τους πλουτοκρατών με μισθούς πείνας για τα εκατομμύρια των πάμφτωχων εργαζομένων τους. Γι' αυτό και αναπροσαρμόζονταν κατά καιρούς και οι στόχοι του ευρωενωσιακού κεφαλαίου με βάση και τις εξελίξεις στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.
Πάντως, η στρατηγική της Λισαβόνας έβαζε επιτακτικά το ζήτημα της λήψης διαρθρωτικών μέτρων που εντείνουν την εκμετάλλευση, όπως: Κατάργηση συλλογικών συμβάσεων, μείωση μισθών, αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μειώσεις συντάξεων, μείωση χρόνου και ύψους επιδόματος ανεργίας, κατάργηση του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας, προώθηση μερικής και ελαστικής απασχόλησης, καθώς και γοργή εφαρμογή ιδιωτικοποιήσεων κρατικών επιχειρήσεων καθώς και εμπορευματοποίηση Υγείας, Παιδείας κ.λπ. «Απ' τη Λισαβόνα αρχίζει ο δρόμος για το ...Μεσαίωνα» σχολίαζε το ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» στις 23/3/2000, μέρα έναρξης της Συνόδου Κορυφής.
Βέβαια, τα θεμέλια είχαν μπει ακόμα νωρίτερα: Από τη Λευκή Βίβλο με βασικούς άξονες την Ανάπτυξη-Ανταγωνιστικότητα-Απασχόληση που εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 10-11/12/1993 και η οποία «συνέδεσε το πρόβλημα της ανεργίας με την ενίσχυση της θέσης και την αύξηση των κερδών του κεφαλαίου μέσα από τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, με την καθήλωση των μισθών, την ανατροπή βασικών εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων» («Ρ», 19/1/2003).
Παράλληλα, όπως σημειώνεται στο ρεπορτάζ του «Ρ» στις 26/1/1995, στη Λευκή Βίβλο «γίνεται σαφέστατη αναφορά στο θέμα των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης των νέων εργαζομένων. Οπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στο σημείο 9.4: "Η μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί εν μέρει από εισφορές των προσώπων που αρχίζουν να εργάζονται". Η εν λόγω φράση είναι, όπως αναφέρεται στο ίδιο κεφάλαιο, μια από τις "κατευθυντήριες γραμμές" για τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους (...) Σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο το ζητούμενο είναι τα κράτη μέλη της ΕΕ "να θέσουν ως στόχο τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους της εργασίας που να αντιστοιχεί σε μια ή δυο μονάδες του ΑΕΠ"».
Από εκεί και πέρα, οι Σύνοδοι Κορυφής των ηγετών των κρατών μελών της ΕΕ αλλά και οι σύνοδοι των υπουργών Απασχόλησης των κρατών μελών εξειδίκευαν τους στόχους για την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό, ότι από τη σύνοδο των υπουργών Κοινωνικών Υποθέσεων στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας στις 13-14/3/1997, επαναλαμβάνεται το θέμα της μείωσης του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους, το οποίο πρωτοδιατυπώθηκε στη Λευκή Βίβλο με όχημα την εφαρμογή σε νέους εργαζόμενους. Οπως έγραφε ο «Ρ» στις 20/4/1997, σε εκείνη τη σύνοδο «εξετάστηκαν ειδικότερα προτάσεις και συμπεράσματα από την εφαρμογή των μέτρων:
- Μείωσης των εργοδοτικών εισφορών σε περιπτώσεις πρόσληψης νέων ανειδίκευτων εργαζομένων ή μακροχρόνια ανέργων.
- Μείωσης των φόρων επί της εργασίας για περιπτώσεις ανάλογων προσλήψεων».
Εξειδικεύσεις και αναπροσαρμογές
Ακολούθως, στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στην Κολωνία στις 3-4/6/1999, υιοθετήθηκε το λεγόμενο «Σύμφωνο Απασχόλησης», το οποίο, αποτέλεσε τον εκσυγχρονισμό της Λευκής Βίβλου, με την προσθήκη νέων μέτρων καθώς και την απόφαση ότι η διαδικασία εφαρμογής των μέτρων ξεθεμελιώματος των ασφαλιστικών και εργασιακών δικαιωμάτων θα παρακολουθείται από την ΕΕ. Ο «Ρ» έγκαιρα είχε αποκαλύψει το περιεχόμενό του σημειώνοντας σε ρεπορτάζ στις 3/6/1999 ότι το Σύμφωνο δίνει κατευθύνσεις για μέτρα όπως:
«1. Μείωση του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους, δηλαδή, την απαλλαγή των εργδοτοτών από τις ασφαλιστικές εισφορές που πληρώνουν για τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις τους.
2. Αναδιάρθρωση του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος, δηλαδή κατεδάφιση των ασφαλιστικών ταμείων και αντικατάσταση της κοινωνικής με ιδιωτική ασφάλιση.
3. Προώθηση της απασχολησιμότητας, δηλαδή κατάργηση όλων των υφιστάμενων σταθερών εργασιακών σχέσεων και την αντικατάστασή τους με «ελαστικές», με στόχο τη διαμόρφωση του "απασχολήσιμου", ο οποίος θα είναι μονίμως στη διάθεση των εργοδοτών του, για να εργαστεί όπου, όσο και όπως του ζητηθεί. Ο ίδιος θα πρέπει, επίσης, να φροντίζει για την ασφαλιστική του κάλυψη.
4. Ενεργητικές πολιτικές αντιμετώπισης της ανεργίας, δηλαδή την επιδότηση των επιχειρηματιών αντί των ανέργων για τη δημιουργία θέσεων εργασίας».
Οπως καταγράφεται στο ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» στις 20/3/2002, που παρουσιάζει το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που προηγήθηκε στη Βαρκελώνη στις 15-16/3/2002, «οι σαφέστατες κατευθύνσεις της Συνόδου της Βαρκελώνης εντάσσονται στο πλαίσιο που χαράχτηκε στη Σύνοδο της Λισαβόνας (Μάρτης 2000) και αφορούσε στην πολυμέτωπη επίθεση του κεφαλαίου κατά των εργαζομένων στους τομείς των εργασιακών σχέσεων και της Κοινωνικής Ασφάλισης, στο όνομα της "ανταγωνιστικότητας" και της "Νέας Οικονομίας". Δύο χρόνια μετά, οι "δεκαπέντε" όχι μόνο διακηρύσσουν την προσήλωσή τους στις αποφάσεις της Λισαβόνας, αλλά προχωρούν ακόμη ένα βήμα.
Στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου της Βαρκελώνης γίνεται λόγος για "μερική συνταξιοδότηση"! Συγκεκριμένα στο κείμενο αναφέρεται: "να αυξηθούν οι πιθανότητες εξεύρεσης εργασίας για τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενους, λόγου χάριν, με τη θεσμοθέτηση συστημάτων μερικής συνταξιοδότησης". (...) Στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου της Βαρκελώνης αναφέρεται - στο τμήμα που αφορά στην εργατική νομοθεσία: "Ο υπολογισμός του κόστους σύναψης και λύσης των συμβάσεων εργασίας με σκοπό το συγκερασμό ευελιξίας και κοινωνικής προστασίας". Αν έχουμε υπόψη τι ακριβώς ζητούν οι εργοδότες στον τομέα αυτό, δεν είναι δύσκολο να αποκρυπτογραφήσουμε το παραπάνω απόσπασμα από τις αποφάσεις της Βαρκελώνης.
Συνιστάται, λοιπόν, στις κυβερνήσεις των κρατών - μελών της ΕΕ να προχωρήσουν σε νομοθετικές ρυθμίσεις με τις οποίες θα καταργούνται οι παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος των προσλήψεων και το κόστος των απολύσεων. Δηλαδή, κατάργηση των ορίων στις απολύσεις, μείωση έως και κατάργηση των αποζημιώσεων για τους απολυμένους, αλλά και προσλήψεις νέων με αποδοχές κατώτερες από αυτές που προβλέπουν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργοδοτών για τους νεοπροσλαμβανόμενους κλπ.».
Εντείνεται η επίθεση στην κρίση
Τα θεμέλια, λοιπόν, για την προώθηση των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που εντείνουν κατακόρυφα την εκμετάλλευση των εργαζομένων από το κεφάλαιο, έχουν μπει από πολύ παλιά, έχουν διατυπωθεί και επαναδιατυπωθεί πολλές φορές, καθώς ακριβώς υπηρετούν τους στρατηγικούς στόχους του κεφαλαίου.
Η εφαρμογή αυτών των μέτρων επανέρχεται με επιτακτικό τρόπο από τη στιγμή της εκδήλωσης της καπιταλιστικής κρίσης, όταν, δηλαδή το κεφάλαιο και οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί πασχίζουν να βρουν τρόπους να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών μονοπωλιακών ομίλων, ώστε να επανέλθουν από καλύτερους όρους στην κούρσα του ξεζουμίσματος της εργατικής δύναμης και της αύξησης της κερδοφορίας.
Ετσι, οι αποφάσεις που πάρθηκαν στην εαρινή Σύνοδο Κορυφής του 2009, επανέφεραν τις απαιτήσεις του κεφαλαίου για ακόμα πιο φθηνή εργατική δύναμη με ένταση της αντιλαϊκής επίθεσης. Οπως καταγράφεται στον «Ρ» στις 21/6/2009, σε μια κωδικοποίηση των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής, για την απασχόληση, τους μισθούς και το Ασφαλιστικό, μεταξύ άλλων αποφασίστηκε:
«Επέκταση των ευέλικτων μορφών εργασίας, ημιαπασχόληση, "εύκαμπτα μοντέλα εργασίας και προσωρινή ρύθμιση του χρόνου απασχόλησης, ενδεχομένως και άλλες μορφές ευελιξίας μέσα στις επιχειρήσεις", "προσαρμογή" του εργάσιμου χρόνου και του μισθού σαν εναλλακτικά μέτρα αντί της απόλυσης. Μείωση του "μη μισθολογικού" κόστους, ιδιαίτερα για τους ανειδίκευτους εργάτες (μείωση ασφαλιστικών εισφορών της εργοδοσίας κλπ.), μείωση της διαφοράς αμοιβής των δύο φύλων (συμπίεση των μισθών των ανδρών προς τα κάτω).
Σχεδιάζεται καίριο χτύπημα στον κοινωνικό χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης. Διευκόλυνση της ελεύθερης κίνησης των εργαζομένων και της ευέλικτης μετάβασης από τη μια θέση εργασίας σε άλλη θέση. Αύξηση των επενδύσεων στην επανακατάρτιση και πλήρης προσαρμογή της εκπαίδευσης στις μελλοντικές απαιτήσεις της καπιταλιστικής αγοράς. Εμφαση στη διατήρηση των δεξιοτήτων των εργαζομένων που περνούν στην ανεργία στη φάση της κρίσης και στο ρόλο των δημόσιων υπηρεσιών για έγκαιρο προσδιορισμό των δεξιοτήτων που ζητά κάθε φορά το κεφάλαιο, καθώς και γρήγορη επανεκπαίδευση των εργαζομένων.
Χορήγηση 19 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο προς το κεφάλαιο για διατήρηση θέσεων εργασίας στη διάρκεια της κρίσης. Κάλυψη των σχετικών δαπανών των κρατών - μελών την περίοδο 2009 - 2010 κατά 100% από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δημιουργία 5 εκατομμυρίων θέσεων μαθητείας σε όλη την ΕΕ, με μειωμένες αμοιβές και δικαιώματα. Νέες ανατροπές στα κοινωνικοασφαλιστικά δικαιώματα των γυναικών και επέκταση του εργάσιμου βίου. Καταβολή ασφαλιστικών εισφορών κατά τη διάρκεια της συνταξιοδότησης και όχι μόνο στη διάρκεια του εργάσιμου βίου, όπως ισχύει μέχρι σήμερα».
Το «Σύμφωνο για το ευρώ»
Το κερασάκι στην τούρτα βάζει το Σύμφωνο για το ευρώ, το οποίο, μεταξύ άλλων, («Ρ», 12/3/2011) ξεκαθαρίζει ότι:
-- «"Το κόστος εργασίας θα βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση και θα συγκρίνεται με τα άλλα κράτη της ευρωζώνης και των κύριων εμπορικών εταίρων της ΕΕ (...) Οι μισθοί θα πρέπει να βρίσκονται σε συνάρτηση με την ανταγωνιστικότητα". Ουσιαστικά, οι πολιτικοί εκπρόσωποι του ευρωπαϊκού κεφαλαίου επιδιώκουν οι μισθοί να καθορίζονται στο εξής σε συνάρτηση με το κόστος εργασίας που καταγράφεται στους κύριους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ, δηλαδή στις αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας και άλλων χωρών του πλανήτη. Με άλλα λόγια, η ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας περνάει μέσα από τη συνεχή μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης. Πρόσφατα η καγκελάριος της Γερμανίας, Α. Μέρκελ, τόνισε ότι η ανταγωνιστικότητα της γερμανικής οικονομίας πλήττεται από την Κίνα, τη Βραζιλία και την Ινδία, όπου στην πλειοψηφία τους οι εργαζόμενοι αμείβονται με μισθούς πείνας.
-- "Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην ενίσχυση της αποκέντρωσης των μισθολογικών διαπραγματεύσεων και στη "βελτίωση" των μηχανισμών τιμαριθμικής προσαρμογής". Επί της ουσίας, προτείνεται η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και η αντικατάστασή τους με επιχειρησιακές και ατομικές συμβάσεις, που θα οδηγήσουν σε νέες μειώσεις μισθών και απώλεια δικαιωμάτων. Παράλληλα, για τις χώρες που εφαρμόζουν το σύστημα της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) των μισθών, προτείνεται η "βελτίωσή" του. Δηλαδή, η αποσύνδεση των αυξήσεων στους μισθούς από τις αυξήσεις που γίνονται σε βασικά αγαθά ή πρώτες ύλες, όπως το πετρέλαιο, που οδηγούν σε τεράστιες αυξήσεις των προϊόντων.
-- Οι κυβερνήσεις της ΕΕ "δεσμεύονται να συγκρατήσουν τους μισθούς στο δημόσιο τομέα", ώστε να "μην επηρεάζουν τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα". Δεσμεύτηκαν ουσιαστικά για νέο πάγωμα και μείωση των μισθών στο δημόσιο τομέα με πρόσχημα την "επίδραση" που έχουν στους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου