Η κυβέρνηση θέλει να επιβάλει πτυχία χωρίς ολοκληρωμένο επιστημονικό περιεχόμενο, για τη μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών και των σπουδαστών. Επιδιώκει να μετατρέψει τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ σε μαγαζιά ...κατάρτισης με πτυχία πολλών ταχυτήτων.
Θέλουν το περιεχόμενο και η δομή των σπουδών, σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ, να ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις της «αγοράς» και να «παράγεται» μια μεγάλη μάζα αναλώσιμων, μισοκαταρτισμένων και μισομορφωμένων επιστημόνων, ώστε να χρησιμοποιούνται «ευέλικτα» σε πολλά επαγγέλματα.
Αυτός είναι ένας απ' τους βασικούς στόχους της κυβέρνησης με το νόμο - πλαίσιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση, τον οποίο προωθεί και έχει σκοπό να ψηφίσει μέχρι τα τέλη Αυγούστου.
Εάν περάσει και εφαρμοστεί ο νόμος - πλαίσιο, τα Ιδρύματα θα μετατραπούν σε «εκπαιδευτικές» επιχειρήσεις με διάφορες εμπορικές δραστηριότητες, περισσότερες από σήμερα. Η πρόσβαση στην επιστήμη θα αποτελεί προνόμιο για ακόμα λιγότερους, ενώ για τους πολλούς θα υπάρχουν τα υποβαθμισμένα προγράμματα σπουδών, που θα οδηγούν σε ένα πτυχίο χωρίς επιστημονικό αντίκρισμα και «φυσικά» καμία επαγγελματική κατοχύρωση.
Οι «εκπαιδευτικές» επιχειρήσεις (τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ) θα έχουν και άλλες «εκπαιδευτικές» δραστηριότητες: Θα απονέμουν «τίτλους σπουδών» (πιστοποιητικά) για ένα ή δύο χρόνια μαθημάτων, ενώ θα λειτουργούν και ως κέντρα Διά Βίου Μάθησης (κατάρτισης) με δίδακτρα. Οι απόφοιτοι των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ θα επιδιώκουν να συμπληρώσουν το πτυχίο τους με πιστοποιητικά και βεβαιώσεις, τα οποία, βέβαια, δε θα δίνονται μόνο απ' τα ιδρύματα, αλλά και από κάθε (καθαρά) ιδιωτική εκπαιδευτική δομή.
Προγράμματα σπουδών «μενού»!
Σήμερα θα σταθούμε στα πρώτα, τα «κλασικά» πτυχία των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ. Οπως είναι γνωστό, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, θα αρκούν (αν το πανεπιστήμιο το επιλέξει) τρία χρόνια σπουδών για την απόκτηση ενός πτυχίου. Ενα εύλογο ερώτημα, βέβαια, είναι πώς γίνεται οι επιστήμες να εξελίσσονται και η διάρκεια σπουδών να μειώνεται. Η απάντηση είναι ...απλή: Στόχος δεν είναι με τις σπουδές στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, στο προπτυχιακό επίπεδο, να προσφέρεται ένα ολοκληρωμένο επιστημονικό πρόγραμμα σπουδών, μετά το οποίο ο φοιτητής κατέχει ένα επιστημονικό αντικείμενο.
Ολα τα προηγούμενα χρόνια, άλλωστε, με τις αναδιαρθρώσεις που προηγήθηκαν, ένα μεγάλο μέρος του επιστημονικού περιεχομένου των σπουδών πέρναγε στο μεταπτυχιακό επίπεδο. Στα περισσότερα μεταπτυχιακά επιβάλλονταν δίδακτρα και είχε «κατοχυρωθεί» ένας βασικός ταξικός φραγμός και μετά την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο. Παράλληλα, κατασκευάστηκαν τμήματα χωρίς επιστημονικό περιεχόμενο και πολλοί φοιτητές έπαιρναν ένα πτυχίο χωρίς αντίκρισμα.
Σε αυτό το έδαφος, που στρώθηκε απ' τις προηγούμενες κυβερνήσεις, ήρθε πέρσι και η «περίφημη» κυνική δήλωση της υπουργού Παιδείας, Α. Διαμαντοπούλου: «Στόχος είναι οι φοιτητές να μπορούν να κάνουν ένα δικό τους μενού, δηλαδή να μπορούν να επιλέξουν μαθήματα κατά τη διάρκεια των σπουδών τους». Σκοπός, λοιπόν, είναι ένα «μενού» μαθημάτων, το οποίο, βέβαια, δε θα το επιλέγει ο φοιτητής, αλλά θα υποβάλλεται απ' τους στόχους του πανεπιστημίου - επιχείρηση, τη σύνδεσή του με τις εταιρείες του κλάδου, τις θεωρίες που κατά διαστήματα θα προωθούνται ως καινοτόμες. Πρακτικά, θα υπάρχει διαφορά και μεταξύ πτυχίων ίδιων αντικειμένων, αφού το περιεχόμενο σπουδών (τα «μενού») μπορεί να είναι διαφορετικά, ακόμα και στα πιο βασικά μαθήματα, για κάθε φοιτητή.
Τι δουλειά έχει η επιστήμη με τα «μενού»; Προφανώς, καμία. Τα «μενού» θα είναι τα «νέα» απόλυτα υποβαθμισμένα «πτυχία» που θα προσφέρει το «Πανεπιστήμιο ΑΕ», το οποίο θα χρηματοδοτείται και με όρους «ανταγωνιστικότητας» απ' το κράτος, ενώ θα κάνει μπίζνες, για να προωθεί τα προϊόντα του κ.τ.λ. Τα «πτυχία», ακόμα και αν τη συγκεκριμένη περίοδο δεν επιβάλλονται δίδακτρα, θα είναι και αυτά προϊόντα. Τα πανεπιστήμια θα ανταγωνίζονται το ένα το άλλο, για να κερδίζουν χρηματοδότηση και να έχουν καλύτερη εικόνα στην «αγορά». Θα έχουν έδρες με χορηγούς και το περιεχόμενο των μαθημάτων και των προγραμμάτων σπουδών δε θα καθορίζεται με επιστημονικά δεδομένα.
Οι «γρήγορες» κι «εύκολες» λύσεις
Ολα τα παραπάνω δε θα γίνουν απ' τη μια μέρα στην άλλη και ...δε χρειάζεται την επόμενη μέρα της ψήφισης του νόμου όλα τα πτυχία να γίνουν τρίχρονα. Ενδεχομένως, άλλωστε, και να μην είναι απαραίτητο σε κάποιες περιπτώσεις. Στόχος είναι να χτυπηθεί το περιεχόμενο σπουδών, η γνώση που δίνεται μέσα στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, και αυτό με κάθε άρθρο του σχεδίου νόμου διαλύεται. Γκρεμίζεται, δηλαδή, η συνοχή και οι αρχές της κάθε επιστήμης στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Οι επιχειρήσεις, είτε ως χρηματοδότες, είτε ως αγοραστές των προϊόντων των ιδρυμάτων (έρευνα κ.ά.) θα επηρεάζουν απευθείας, πλέον, το περιεχόμενο σπουδών που θα εξαρτάται άμεσα, πια, απ' τις «ορέξεις» της «αγοράς», οι οποίες δεν είναι σταθερές, αφού κριτήριό τους είναι η κερδοφορία, άρα και το περιεχόμενο των πτυχίων κατάρτισης θα αλλάζει συνεχώς. Στο πανεπιστήμιο της «αγοράς» (όπου οι επιγραφές των επιχειρήσεων θα είναι περισσότερες απ' τις αίθουσες....) η κατεύθυνση θα είναι μια: «Εξυπνες» λύσεις και ευκαιρίες με «γρήγορα» πτυχία.
Παράλληλα, πολλαπλασιάζονται οι φοιτητές και οι σπουδαστές που αναγκάζονται να δουλεύουν και να σπουδάζουν, ενώ οι οικογένειές τους δυσκολεύονται να τους βοηθήσουν. Προσπαθούν να τελειώσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται, ελπίζοντας πως θα βρουν μια δουλειά. Το γεγονός αυτό θα εκμεταλλευτεί η «αγορά» και το πανεπιστήμιο - επιχείρηση, για να ενισχυθεί η αυταπάτη της «εύκολης» λύσης.
Η «αγορά» διαλέγει...
Ρόλο στην υποβάθμιση των πτυχίων, στην άμεση συσχέτισή τους με τις «ανάγκες» της «αγοράς», στην απόρριψη ορισμένων επιστημονικών αντικειμένων (μη εμπορικών) έχει να παίξει και η αναβαθμισμένη ΑΔΙΠ, η Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (μηχανισμός εμπειρογνωμόνων). Η ΑΔΙΠ με διάφορους δείκτες ανταγωνιστικότητας (τι ζητά η «αγορά» κ.ά.) θα αξιολογεί και θα πιστοποιεί τα προγράμματα σπουδών. Με αυτόν τον τρόπο, θα ελέγχεται το περιεχόμενο σπουδών με όρους «αγοράς», αλλά και θα απορρίπτονται ή θα αλλοιώνονται ολόκληρα επιστημονικά αντικείμενα, επειδή δεν είναι αρκετά «ανταγωνιστικά». Επίσης, μέσα από την αξιολόγηση (απ' την «αγορά») και την πιστοποίηση θα εντείνεται και ο ανταγωνισμός μεταξύ τμημάτων ή πανεπιστημίων.
Υπενθυμίζουμε ότι το υπουργείο έχει υποστηρίξει πως η διάρκεια σπουδών θα καθορίζεται απ' τα ίδια τα πανεπιστήμια (με μικρότερη τα 3 χρόνια), ενώ για να γίνει μείωση στο χρόνο σπουδών θα πρέπει να συμφωνούν όλα τα τμήματα με το ίδιο επιστημονικό αντικείμενο. Κάτι τέτοιο βέβαια στην πράξη θα «σπάσει». Για παράδειγμα, τι πρόκειται να γίνει αν τρία τμήματα Μαθηματικών υποστηρίζουν πως πρέπει να μειωθεί η διάρκεια σπουδών, ενώ άλλα δύο διαφωνούν; Σε αυτήν την περίπτωση ποιος θα αποφασίζει;...
Κέντρα ταξικών φραγμών και πανεπιστήμια πολλών ταχυτήτων
Προκύπτει, βέβαια, ένα ερώτημα: Δε χρειάζεται επιστημονικό δυναμικό υψηλού επιπέδου το κεφάλαιο και φτιάχνει ένα πανεπιστήμιο ...κατάρτισης; Προφανώς και χρειάζεται. Τα «Κέντρα Αριστείας», που θα ιδρυθούν, θα αναλάβουν την «παραγωγή» του επιστημονικού δυναμικού. Τα Κέντρα Αριστείας, τα οποία θα επιλέγονται για τις «βέλτιστες πρακτικές ποιότητας και καινοτομίας», θα μπορεί να είναι ολόκληρα ΑΕΙ, Σχολές ή Τμήματα. Η δυνατότητα ανάδειξης ολόκληρων πανεπιστημίων ή ΤΕΙ προστέθηκε στο σχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή και αποδεικνύει πως - και επίσημα - θα υπάρχουν πανεπιστήμια πολλών ταχυτήτων και σε επίπεδο περιεχομένου σπουδών. Τα Κέντρα Αριστείας, «φυσικά», δε χωράνε τους πάντες και, προφανώς, θα επιλέγεται ένα ποσοστό φοιτητών.
Για τους περισσότερους φοιτητές, όμως, τα πτυχία των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ θα μοιάζουν με πιστοποιητικά ...κατάρτισης, που θα πρέπει να συμπληρώνονται διαρκώς με άλλα πιστοποιητικά και βεβαιώσεις από σεμινάρια, καταρτίσεις κ.τ.λ. Οι μισοκαταρτισμένοι επιστήμονες θα μαθαίνουν, από νωρίς, να μη σκέφτονται και να δρουν σύμφωνα με τις αρχές της επιστήμης τους (τις οποίες σε πολλές περιπτώσεις δε θα γνωρίζουν ή θα ...μισογνωρίζουν), αλλά με βάση ένα γενικό μάνατζμεντ προώθησης της επιστήμης τους, όπως θα το απαιτούν οι επιχειρήσεις. Τα πτυχία για τους πολλούς θα είναι ...μοναδικά για τον καθένα όπως ορίζει η εξατομίκευση της εκπαίδευσης, η λεγόμενη «ατομική εκπαιδευτική διαδρομή». Συνεπώς, το υποβαθμισμένο πτυχίο θα είναι μέρος ενός συνόλου «χαρτιών», με το οποίο ο αυριανός εργαζόμενος θα «διαπραγματεύεται» την ατομική του σύμβαση εργασίας.
Με λίγα λόγια, ο νόμος - πλαίσιο της κυβέρνησης δεν είναι μόνο ταφόπλακα για ό,τι έχει απομείνει απ' τη δημόσια Ανώτατη Εκπαίδευση. Είναι ένας ιδιαίτερα σημαντικός κρίκος, ανάμεσα στις βάρβαρες αναδιαρθρώσεις, που θα καταδικάσει ολόκληρες γενιές (προφανώς, κυρίως από λαϊκά στρώματα) σ' έναν ατελείωτο μαραθώνιο αμάθειας και εκμετάλλευσης. Ο νόμος - πλαίσιο να μην περάσει, να μην εφαρμοστεί με απειθαρχία και ανυπακοή σε κάθε έκφραση της ...επιστημονικής αγραμματοσύνης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου