ΗΠΑ, Πόλεμος ενάντια στα λαϊκά στρώματα.

Τεντόπολη φτωχών & αστέγων στην Καλιφόρνια

Τη «μάχη των μαχών», υποτίθεται, δίνει ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, όσον αφορά το ζήτημα της αύξησης του ανώτατου ορίου του ύψους του ομοσπονδιακού χρέους, κάτι που αρνείται από το Μάη να εγκρίνει η ελεγχόμενη από τους Ρεπουμπλικανούς Βουλή των Αντιπροσώπων, καθώς επίσης και την υιοθέτηση προγράμματος για τη μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού.

Πρόκειται για ένα υπαρκτό πρόβλημα, οικονομικό και λογιστικό, καθώς το μήνα Μάη, ο αμερικανικός ομοσπονδιακός δανεισμός ανήλθε στα 14,3 τρισ. δολάρια(!) (120% πάνω σε σχέση με το 2010, ή 100% του ΑΕΠ), που είναι και το ανώτατο όριο δανεισμού από τις χρηματαγορές χωρίς την άδεια του Κογκρέσου.

 Η βασική αντιπαράθεση των δυο πλευρών εστιάζεται στη φορολογία. 

Οι Δημοκρατικοί, συμπεριλαμβανομένου και του Προέδρου Ομπάμα, υποστηρίζουν ότι η σημαντική μείωση του ελλείμματος πρέπει να περιλαμβάνει αυξήσεις φόρων σε, υποτίθεται, πιο «δίκαιη βάση» και την κατάργηση των φοροαπαλλαγών για τις μεγάλες εταιρείες και τα υψηλά εισοδήματα. Από την άλλη πλευρά, οι Ρεπουμπλικάνοι το απορρίπτουν κατηγορηματικά υποστηρίζοντας τις τεράστιες περικοπές και απειλούν ότι αν δεν υπάρξει μια συμφωνία, δεν πρόκειται να ψηφίσουν την αύξηση του ορίου του χρέους. Πιθανό αδιέξοδο εμφανίζεται από τον Αμερικανό Πρόεδρο ως «απειλή πτώχευσης» και «στάσης πληρωμών» από τις 2 Αυγούστου και μετά, με ό,τι συνέπειες θα έχει για την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία. Φυσικά, η πτώχευση είναι ήδη εδώ για τα λαϊκά στρώματα των ΗΠΑ, που χάνουν δουλειές, εισοδήματα και δικαιώματα.

Από τις μεγάλες εργατικές διαδηλώσεις στο Γουισκόνσιν φέτος

Ακριβώς γι' αυτό, η «μάχη των μαχών» δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία μάχη εντυπώσεων. Οι απειλές εκατέρωθεν, αλλά και η στάση του Προέδρου Ομπάμα, όπου δηλώνει ότι δεν πρόκειται να συνομιλήσει με τους Ρεπουμπλικανούς απλώς για να ακούσει τις θέσεις τους και συνάμα εμφανίζεται αμετακίνητος στις θέσεις του στα περί «φορολόγησης και των πλουσίων και των επιχειρήσεων», στις απαλλαγές για τη μεσαία τάξη και επενδύσεις στο δημόσιο τομέα - ειδικά στον κατασκευαστικό τομέα για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίες και να αποκατασταθεί μέρος των υποδομών που λόγω έλλειψης δαπανών καταρρέουν - δίνουν ένταση και πάθος σε αυτήν την άκρως «θεατρική παράσταση» που έχει στηθεί στην Ουάσιγκτον με ορίζοντα και τις εκλογές του επόμενου χρόνου. Το σκηνικό αυτό των αδιέξοδων συνομιλιών σε υψηλούς τόνους συνεχίστηκε και τη βδομάδα που πέρασε, ωστόσο η αναζήτηση συναίνεσης είναι σίγουρο ότι θα συνεχιστεί.

Δικομματική συναίνεση

Εξάλλου, η συναίνεση είναι το «μότο» του Προέδρου Ομπάμα από την πρώτη μέρα της προεδρίας του. Η πολυδιαφημισμένη πολιτική συναίνεση στις ΗΠΑ είναι η ραχοκοκαλιά του συστήματος εξουσίας, που διασφαλίζει τη διαιώνιση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, της διατήρησης της στρατιωτικής ισχύος στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.

Το Δημοκρατικό Κόμμα, όντως, έχει μια πιο άμεση σύνδεση με τα συνδικάτα, τις μειονότητες, τους μετανάστες και διανοούμενους, καλλιτέχνες και πολιτικές οργανώσεις που συνιστούν την «κουλτούρα της αντιπαράθεσης», όπως την έχει χαρακτηρίσει ο ιστορικός Χάουαρντ Ζιν και η παρουσία του γίνεται εντονότερη συνεχώς, από τις αρχές της δεκαετίας του '90.

Οι «ευαισθησίες», ωστόσο, του Δημοκρατικού Κόμματος έχουν συγκεκριμένα όρια, αυτά που του θέτουν οι πολύ ισχυροί δεσμοί με τα επιχειρηματικά συμφέροντα και το κεφάλαιο. Περισσότερο από ποτέ αυτά τα όρια έχουν γίνει απολύτως ορατά και κατανοητά. Οι ελπίδες των Αμερικανών διαψεύστηκαν πολύ γρήγορα και καμία ψευδαίσθηση δε στάθηκε ικανή να τους πείσει να σπεύσουν στις κάλπες, στις ενδιάμεσες εκλογές όπως έπραξαν το 2008 και έκαναν τη διαφορά. Ούτε καν ο φόβος για την επικράτηση των «λαομίσητων» Ρεπουμπλικανών και του νέου μπαμπούλα του συστήματος, του «Πάρτι του Τσαγιού» της «ακροδεξιάς πτέρυγας» του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.

Αντίθετα, την απάντησή τους την έδωσαν αρχικά στο Γουισκόνσιν και σε άλλες Πολιτείες, όπου εκεί δίνεται πραγματικά η μάχη των περικοπών. Αρχικά, ο Πρόεδρος Ομπάμα προσπάθησε να σφετεριστεί το κίνημα στο Γουισκόνσιν, χαιρετίζοντάς το και συγκρίνοντάς το με αυτό της Αιγύπτου. Οταν όμως το κίνημα των εργαζομένων στο Γουισκόνσιν σταδιακά γινόταν ολοένα και πιο μαζικό και ριζοσπαστικό και δυνητικά μπορούσε να αποτελέσει απειλή, και οι Δημοκρατικοί επέστρεψαν στο τοπικό Κογκρέσο και ψήφιζαν σωρηδόν τον προϋπολογισμό, τις περικοπές και τις αντεργατικές διατάξεις του «αντιδραστικού» Ρεπουμπλικανού κυβερνήτη Σκοτ Γουόκερ και επιστρατεύτηκαν σε όλες τις Πολιτείες τα «συνδικάτα» του δημόσιου τομέα, τα μόνα που υφίστανται ουσιαστικά, αφού στον ιδιωτικό τομέα λιγότερο από το 10% των εργαζομένων είναι συνδικαλισμένοι.

Οχι τυχαία. Η Συνομοσπονδία Αμερικανικών Συνδικάτων AFL-CIO (συμβασμένα και εργοδοτικά συνδικάτα, όπως αυτά στην Ευρώπη που ανήκουν στη Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων), εδώ και δεκαετίες, λειτουργεί ως το μακρύ χέρι του συστήματος, τόσο για την προδοσία του εργατικού κινήματος των ΗΠΑ, όσο και διεθνώς. Χρησιμοποιεί τα κονδύλια της CIA, αλλά και άλλων «ευαγών» ιδρυμάτων και τους δεσμούς της με συνδικαλιστικές οργανώσεις σε άλλες χώρες για την προώθηση των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων των ΗΠΑ και την υπονόμευση και ανατροπή κυβερνήσεων και συνδικάτων σε όλο τον κόσμο. Στο παλμαρέ των τελευταίων ενεργειών της και η υπονομευτική δράση στη Βενεζουέλα, ενάντια στην κυβέρνηση του Προέδρου Ούγο Τσάβες, στην Ονδούρα, στην Κολομβία και αλλού.

Οι εργατοπατέρες και η λαϊκή δυσαρέσκεια

Το χτύπημα των εργαζομένων δεν γίνεται τόσο σε ομοσπονδιακό επίπεδο, αλλά μέσω των Πολιτειών και των περικοπών στους προϋπολογισμούς τους. Και εκεί φαίνεται η ουσιαστική συναίνεση των δυο εταίρων διαχειριστών και του συμβιβασμένου συνδικαλιστικού κινήματος.

Στην Καλιφόρνια, που εδώ και καιρό αντιμετωπίζει το φάσμα της «πτώχευσης», ο Δημοκρατικός κυβερνήτης Τζέρι Μπράουν, από την ανάληψη των καθηκόντων του, τον περασμένο Γενάρη, έδωσε σαφές στίγμα προθέσεων, δηλώνοντας ότι ο «προϋπολογισμός θα είναι αλγεινός», αλλά ...«ειλικρινής»! Αλγεινός, φυσικά, για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες και τάξεις σε μία Πολιτεία που από μόνη της θα μπορούσε να είναι η έκτη οικονομία του πλανήτη.

Μόλις ένα 24ωρο πριν την εκπνοή της προθεσμίας τα μεσάνυχτα της 1ης Ιούλη, η Δημοκρατική πλειοψηφία του τοπικού Κογκρέσου κατέληξε αν και χωρίς τη συμφωνία των Ρεπουμπλικανών όσον αφορά την επιβολή αναδρομικών φόρων. Ωστόσο, ο προϋπολογισμός από μόνος του περιέχει τις μεγαλύτερες δυνατόν περικοπές, καθώς οι δημόσιες δαπάνες θα είναι οι χαμηλότερες εδώ και τρεις δεκαετίες. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Los Angeles Times», πρόκειται για προϋπολογισμό που αποτελεί συνέχεια αυτού του περασμένου Μάρτη και περιλαμβάνει περικοπές ύψους 15 δισεκατομμυρίων, ενώ θέτει τις βάσεις για δραστικές περικοπές σε βάθος δεκαετίας:

• Περικοπές ύψους 2,06 δισεκατομμυρίων για το πρόγραμμα MediCal, πρόγραμμα το οποίο παρέχει υπηρεσίες υγείας στους φτωχούς κατοίκους.
• Περικοπές 861 εκατομμυρίων δολαρίων για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
• Περικοπές 837 εκατομμυρίων δολαρίων στο πρόγραμμα CalWorks Welfare to Work, πρόγραμμα για ανέργους και όσους λαμβάνουν επίδομα πρόνοιας, που τους παρέχει ασφάλιση, αλλά και τους προετοιμάζει για την επιστροφή στην αγορά εργασίας.
• Περικοπές 567 εκατομμυρίων δολαρίων στα προγράμματα αρωγής για άτομα με ειδικές ανάγκες, παιδιά και ενήλικες.
• Περικοπές 413εκατομμυρίων δολαρίων στα προγράμματα υποστήριξης κα περίθαλψης κατ' οίκον, το οποίο επιτρέπει στις οικογένειες και άλλους επαγγελματίες να παρέχουν φροντίδα στους κατάκοιτους και ιατρικώς μειονεκτούντες κατοίκους.
• Περικοπές 2,08 δισεκατομμυρίων στη χρηματοδότηση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Κ12). Πρόκειται για ανατροπή της «Πρότασης 98», νομοθέτημα της Πολιτείας που επιβάλλει την αναδρομική καταβολή - ακόμη και χρόνια μετά - των κονδυλίων για την εκπαίδευση Κ12.
• Περικοπές 1,380 δισεκατομμυρίων δολαρίων στα κονδύλια για το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (UC- δίκτυο δέκα Πανεπιστημίων που περιλαμβάνει και το Μπέρκλεϊ, αλλά και το UCLA) και το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (California State University. Περικοπές 400 εκατομμυρίων δολαρίων από το σύστημα των Κοινοτικών Κολεγίων της Καλιφόρνια (California Community College), ιδρύματα κατά κύριο λόγο δίχρονης εκπαίδευσης, που παρέχουν πτυχία ειδικότητας ή τεχνικά πτυχία και δίνουν τη δυνατότητα κατά βάση σε φτωχούς και άπορους πρόσβασης στην Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση. Οι περικοπές στη Δημόσια Τριτοβάθμια Εκπαίδευση φτάνουν στο 23% των συνολικών δαπανών και ήδη τα Πανεπιστημιακή Ιδρύματα, όπως το UC, ανακοίνωσαν την αύξηση των διδάκτρων, ενώ και στα Κοινοτικά Κολέγια το κόστος της εκπαιδευτικής μονάδας (credit) αυξάνεται από 26 σε 36 δολάρια.
• Περικοπές 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος, που περιλαμβάνει το κλείσιμο τμημάτων, περικοπές μισθών και απολύσεις.
• Περικοπές 270 εκατομμυρίων δολαρίων διά μέσου της άσκησης του βέτο (line - time veto) στο νομοσχέδιο για δαπάνες όπου το βάρος των περικοπών θα πέσει σε δημόσιες συγκοινωνίες, σιδηροδρομικό σύστημα και μέσα μαζικής μεταφοράς.

Εννοείται ότι οι Δημοκρατικοί και ο κυβερνήτης Τζέρι Μπράουν υποστηρίζουν ότι η κατάρτιση του «αλγεινού προϋπολογισμού» ήταν αναγκαστική κίνηση, καθώς οι βάσεις είχαν τεθεί από τον προηγούμενο κυβερνήτη, τον Ρεπουμπλικανό Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ. Ωστόσο, αποτελεί αισχρό ψεύδος.

Κάθε μία πρόταση για τον προϋπολογισμό προέρχεται από τους Δημοκρατικούς και κατατέθηκε στη διάρκεια της θητείας του Μπράουν, που ξεκίνησε τις πρώτες μέρες του Γενάρη, ενώ αρωγός στο σχέδιό τους είναι και ηΔιδασκαλική Ομοσπονδία της Καλιφόρνια (CTA), που συνεργάζεται πολύ στενά με το Δημοκρατικό Κόμμα και καταπνίγει και μπλοκάρει με κάθε δυνατό τρόπο την οργή δασκάλων, μαθητών, αλλά και φοιτητών και, φυσικά, όλες τις προσπάθειες που γίνονται για να υπάρξουν κινητοποιήσεις και αγώνας ενάντια στις περικοπές και τις απολύσεις, σε μία Πολιτεία μάλιστα που την τελευταία διετία βίωσε τις σαρωτικές κινητοποιήσεις των φοιτητών. Η προώθηση των περικοπών δε θα ήταν καθόλου «αναίμακτη», εάν τα συνδικάτα των εκπαιδευτικών, και ειδικά αυτό του Λος Αντζελες - UTLA, δεν υπέκυπτε στην τρομοκρατία και δεν ψήφιζε υπέρ των περικοπών των αποδοχών. Μάλιστα, ο απερχόμενος πρόεδρος Α. Τζ. Ντάφι παρουσίασε τη συμφωνία ως θρίαμβο, καθώς η αρχική πρόταση ήταν «5.000 απολύσεις και 12 μέρες απλήρωτης εργασίας», ενώ το συνδικάτο κατόρθωσε «να μειώσει κατά 50% τις μέρες απλήρωτης εργασίας δηλαδή σε έξι»... Βέβαια, για τα 20.000 σημειώματα απολύσεων (pinkslip) που ήδη έχουν αποσταλεί δε γίνεται καμία κουβέντα.

Ανάλογη η δράση και της ομπρέλας των 14 εκ των 15 συνδικάτων των δημόσιων υπαλλήλων στην Πολιτεία τουΚονέκτικατ, της «Συμμαχίας για τις Συλλογικές Διαπραγματεύσεις των Δημόσιων Υπαλλήλων» (SEBAC), η οποία συναίνεσε στη συμφωνία με την τοπική κυβέρνηση του Δημοκρατικού κυβερνήτη Ντάνιελ Μαλόι, για περικοπές ύψους 1,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων προκειμένου να μη γίνουν απολύσεις, 4.700 άμεσα, όπως απειλούσε ο κυβερνήτης. Ωστόσο, κατά την ψηφοφορία για την έγκριση της συμφωνίας, η πλειοψηφία των 45.000 δημόσιων υπαλλήλων την απέρριψε (σχεδόν το 50%, ενώ απαιτείτο η έγκριση τουλάχιστον του 80%). Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες απεργάζονται σχέδια, καθώς δεν τολμούν προς το παρόν να προσπαθήσουν να ανατρέψουν την ψήφο, ενώ ο κυβερνήτης ετοιμάζει τις απολύσεις.

Στο Νιου Τζέρσι, ο Ρεπουμπλικανός κυβερνήτης, ο «μισητός» Κρις Κρίστι, για καιρό ήταν σημαία των Δημοκρατικών για τις «αντιδραστικές και αντεργατικές ρυθμίσεις ακόμη πιο σκληρές και από το Γουισκόνσιν» που προωθεί, τις περικοπές και τις απολύσεις. Εντούτοις, τίποτε δε θα μπορούσε να κάνει ο Κρίστι εάν οι Δημοκρατικοί δεν υπερθεμάτιζαν, καθώς έχουν ευρεία πλειοψηφία και στα δύο Σώματα του τοπικού Κογκρέσου, 24 - 16 στη Γερουσία και 47, έναντι 33 στη Βουλή. Ετσι, χέρι χέρι, οι δύο συνεταίροι ξεθεμελιώνουν ό,τι δικαιώματα είχαν οι εργαζόμενοι κυρίως στο δημόσιο τομέα.

Η «κόντρα» Δημοκρατικών - Ρεπουμπλικάνων για την υπόθεση του δημόσιου χρέους δεν αποτελεί στρατηγική διαφωνία, αλλά ενδοαστικό ανταγωνισμό, που εκφράζει ξεχωριστές μερίδες του κεφαλαίου.

Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ