Στο προσκήνιο διατήρησε, μετά τη δυναμική επαναφορά που είχε επιτευχθεί με την υπογραφή της συμφωνίας ενδο-παλαιστινιακής συμφιλίωσης, το παλαιστινιακό ζήτημα η ομιλία του Αμερικανού Προέδρου για το σύνολο των εξελίξεων στον αραβικό - μουσουλμανικό κόσμο. Ο Μπαράκ Ομπάμα, μιλώντας για την αναγκαιότητα ίδρυσης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, δίπλα στο ισραηλινό, στα «όρια του '67», πριν από περίπου μία βδομάδα, πυροδότησε σειρά αντιδράσεων πανταχόθεν.
Εστω και αν μερικές ώρες αργότερα, ο ίδιος, σε ομιλία του στο μεγαλύτερο αμερικανο-ισραηλινό λόμπι, την «Αμερικανο-Ισραηλινή Επιτροπή Δημοσίων Σχέσεων» (AIPAC) ανασκεύασε τα λεγόμενά του, διευκρινίζοντας ότι εννοούσε μια «αμοιβαία συμφωνημένη ανταλλαγή» εδαφών μεταξύ Παλαιστίνιων και Ισραηλινών, ώστε να εγκαθιδρυθουν «ασφαλή και αναγνωρισμένα σύνορα και για τα δύο κράτη με βάση και τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί την τελευταία 44ετία», είναι γεγονός ότι τίθενται πλέον στην ημερήσια διάταξη ορισμένα νέα δεδομένα. Κατ' αρχάς, όσον αφορά στη στάση των ΗΠΑ απέναντι στο θέμα, η ομιλία Ομπάμα περιείχε ορισμένα νέα στοιχεία τακτικής, χωρίς φυσικά να θίξει τον πυρήνα του προβλήματος: την ισραηλινή κατοχή.
Αλλαγή «περιτυλίγματος»
Εντούτοις, αναφερόμενος στα σύνορα του '67, ακόμη και με τη συμπληρωματική ερμηνεία που δόθηκε, η Προεδρία Ομπάμα εγκαταλείπει, σε διπλωματικό επίπεδο κατ' αρχάς, τη «γραμμή» της προεδρίας Μπους περί «χάραξης συνόρων στη βάση των δεδομένων που έχουν δημιουργηθεί στο έδαφος». Αν και η συγκεκριμένη θέση δεν είχε διατυπωθεί πολλές φορές δημόσια, αποτελούσε τον κορμό των αμερικανικών τοποθετήσεων όλα τα τελευταία χρόνια και αποτελούσε ένα από τα σοβαρά «αγκάθια» σε κάθε απόπειρα της αμερικανικής διπλωματίας να παρέμβει στις εξελίξεις.
Αυτό φάνηκε περίτρανα από την ηχηρή, ασχέτως αν δεν ομολογήθηκε ποτέ δημόσια, κατάρρευση των διαμεσολαβητικών πρωτοβουλιών που αναλήφθηκαν από τον, μέχρι πρότινος, ειδικό απεσταλμένο της προεδρίας Ομπάμα στην περιοχή, τον Τζορτζ Μίτσελ. Η, μετά τυμπανοκρουσιών, έναρξη της αμερικανικής διπλωματικής παρέμβασης το φθινόπωρο του 2009 στο Παλαιστινιακό, το οποίο χαρακτηρίστηκε «προτεραιότητα» για την αμερικανική εξωτερική πολιτική, εξελίχθηκε σε μια πορεία διαρκών αναβολών και αποτυχιών. Πέραν των εναρκτήριων χειραψιών, ο Τζορτζ Μίτσελ δεν κατάφερε να αναθερμανθούν οι ισραηλινο-παλαιστινιακές διαπραγματεύσεις και ο βασικός λόγος ήταν η άρνηση του Ισραήλ να προχωρήσει σε «πάγωμα» της εποικιστικής δραστηριότητας, ζήτημα που η παλαιστινιακή πλευρά έθετε ως «κόκκινη γραμμή» για να κάτσει στο τραπέζι των συνομιλιών.
Το παρατεταμένο τέλμα στις ισραηλινο-παλαιστινιακές επαφές ήρθαν να συμπληρώσουν οι ανατροπές σε σειρά αραβικών χωρών, τους τελευταίους μήνες. Οι εξελίξεις αυτές θέτουν νέο πλαίσιο και φυσικά καθιστούνεπιτακτική την ανάγκη για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό όχι μόνο να βελτιώσει την καταρρακωμένη εικόνα του στην αραβική και μουσουλμανική κοινή γνώμη (λόγω Ιράκ, Αφγανιστάν και φυσικά του Παλαιστινιακού), αλλά και να αξιοποιήσει ό,τι είναι δυνατόν, προκειμένου να διασφαλίσει και να εδραιώσει την παρουσία του στην περιοχή, να «οικοδομήσει στενές σχέσεις» με τις όποιες ηγεσίες αναδύονται και να ελέγξει, μέσα πάντα από τη λεγόμενη «υποστήριξη και παροχή βοήθειας», το χαρακτήρα και την κατεύθυνση των λαϊκών κινημάτων και της απολύτως δικαιολογημένης λαϊκής δυσαρέσκειας.
Οπως και παλαιότερα έτσι και τώρα, το Παλαιστινιακό αποτελεί προνομιακό μοχλό προώθησης σχεδιασμών στην περιοχή της λεγόμενης «ευρείας Μέσης Ανατολής». Είναι ένα θέμα που ενδιαφέρει και επηρεάζει το σύνολο τόσο της αραβικής - μουσουλμανικής κοινής γνώμης, αλλά έχει πολλάκις χρησιμοποιηθεί και από τα εκάστοτε αυταρχικά αραβικά καθεστώτα ως τρόπος εκτόνωσης της δυσαρέσκειας εναντίον τους. Μια έστω και επιφανειακή επίτευξη προόδου θα λειτουργούσε ιδιαίτερα θετικά τόσο για την εικόνα της Ουάσιγκτον, όσο και γι' αυτήν των νυν και επικείμενων συμμάχων της στην περιοχή, έτσι ώστε ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός να μπορέσει να διατηρήσει και να ενισχύσει τη θέση και τα ερείσματά του.
Η παλαιστινιακή καμπάνια και οι ξεχωριστές ιμπεριαλιστικές βλέψεις
Σ' αυτόν το σχεδιασμό θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπ' όψιν και ορισμένα ακόμη στοιχεία. Η παλαιστινιακή πλευρά έχει, ήδη, εδώ και μήνες, αρχίσει μια μεγάλη διπλωματική καμπάνια με στόχο την εξασφάλιση μονομερών αναγνωρίσεων ανεξαρτησίας από σειρά χωρών με απώτερο στόχο την ανάλογη αναγνώριση από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον ερχόμενο Σεπτέμβρη. Η εκστρατεία αυτή ξεκίνησε αρχικώς από την Παλαιστινιακή Αρχή - ΟΑΠ και σήμερα πλέον, μετά την επίτευξη της ενδο-παλαιστινιακής συμφωνίας συμφιλίωσης, υποστηρίζεται, σιωπηρώς, και από τη «Χαμάς», εκφράζει δηλαδή τη συντριπτική πλειοψηφία των παλαιστινιακών πολιτικών δυνάμεων. Ηδη, περισσότερες από 100 χώρες έχουν αναγνωρίσει μονομερώς ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος στη βάση του πλαισίου που θέτει η Παλαιστινιακή Αρχή και είναι οι γνωστές αποφάσεις του ΟΗΕ: Ορια στα σύνορα του '67, πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων.
Η διπλωματική αυτή εκστρατεία απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη δυναμική, αναμφιβόλως, από την επίτευξη της ενδο-παλαιστινιακής συμφωνίας, η οποία, από μόνη της, αποτελεί έκφραση σειράς νέων δεδομένων που διαμορφώνονται στην περιοχή. Ενα από αυτά είναι η στάση της μεταβατικής αιγυπτιακής ηγεσίας, και κυρίως του στρατιωτικού συμβουλίου που ελέγχει τώρα τη χώρα, η οποία εγκατέλειψε την παρακωλυτική στάση Μουμπάρακ, μια στάση που, επί της ουσίας, ενέτεινε τον παλαιστινιακό διχασμό, διευκολύνοντας την ισραηλινή αδιαλλαξία.
Ενα δεύτερο νέο στοιχείο είναι η προσπάθεια και άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και οργανισμών, όπως η ΕΕ ή οι ξεχωριστές ηγεσίες της όπως η Γαλλία, ή άλλες όπως η Ρωσία, να εκμεταλλευτούν τις εξελίξεις και την αναταραχή στον αραβικό κόσμο προς όφελος των δικών τους συμφερόντων, διασφαλίζοντας ευρύτερο πεδίο παρέμβασης και δράσης. Το ρόλο του Παλαιστινιακού στη διαμόρφωση της αραβικής κοινής γνώμης τον γνωρίζουν όλοι και προφανώς δεν είναι διόλου τυχαία ούτε η σταθερή θέση της Μόσχας υπέρ της παλαιστινιακής συμφιλίωσης δίνοντας βήμα λόγου και στη «Χαμάς», παρά τις ισραηλινο-αμερικανικές διαμαρτυρίες, ούτε η «θετική», καταρχάς, ανταπόκριση τόσο της ΕΕ, ως όλου, όσο και ξεχωριστών ηγεσιών, π.χ. της γαλλικής ή της βρετανικής, στην παλαιστινιακή εκστρατεία μονομερούς αναγνώρισης ανεξαρτησίας. Ολοι οι «όψιμοι» ενδιαφερόμενοι για τα δίκαια του παλαιστινιακού λαού, ουσιαστικά, «βλέπουν» πόσα μπορεί να τους αποφέρει η συνεισφορά τους στην επίτευξη έστω και μιας «λύσης» για τα «μάτια του κόσμου».
Προβληματισμός εντός Ισραήλ
Τέλος, υπάρχουν αναμοχλεύσεις και εντός Ισραήλ. Μπορεί οι τελευταίες δημοσκοπήσεις να δείχνουν τη δημοτικότητα του πρωθυπουργού Νετανιάχου σε σταθερά υψηλά επίπεδα, όμως, το 46,8% των Ισραηλινών υποστηρίζει ότι θα μπορούσε να γίνει δεκτή η πρόταση Ομπάμα «με ορισμένες επιφυλάξεις» και να μην απορριφθεί. Επίσης, πληθαίνουν οι εκκλήσεις, από διάφορες ομάδες και κινήσεις, υπέρ της άμεσης ανάληψης κάποιου είδους πρωτοβουλίας τέτοιας που θα καλλιεργήσει την εντύπωση ότι «το Ισραήλ κινείται στην κατεύθυνση της ειρήνης», κάτι που φυσικά δεν έγινε με την ομιλία - αντίδραση Νετανιάχου στις τοποθετήσεις Ομπάμα.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ουσιαστικά απέρριψε περιφρονητικά, ως είθισται όλα αυτά τα χρόνια, όλες τις σχετικές αποφάσεις του ΟΗΕ: Απέρριψε την επιστροφή στα σύνορα του '67, αποκάλεσε την Ιερουσαλήμ ενιαία και αδιαίρετη πρωτεύουσα του Ισραήλ, απέκλεισε το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων, απέκλεισε το ενδεχόμενο διάλυσης εποικισμών, απαίτησε αποστρατιωτικοποίηση των Παλαιστινίων. Εθεσε, δηλαδή, για άλλη μια φορά όρους διατήρησης της κατοχής στους κατεχομένους.
Ενδεικτικό είναι ότι πηγές προσκείμενες στην ίδια την κυβέρνηση παραδέχονταν ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των χωρών που αναγνωρίζουν μονομερώς την παλαιστινιακή ανεξαρτησία, τόσο επιδεινώνεται το διπλωματικό «στάτους κβο» του Ισραήλ με κίνδυνο να βρεθεί διπλωματικά απομονωμένο, καθώς στην παρούσα φάση, όπως υποστηρίζουν, «οι σχεδιασμοί για την περιοχή ευνοούν κάποιο βήμα στο Παλαιστινιακό». Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι η Ουάσιγκτον μπορεί, φυσικά, να ασκήσει βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας το Σεπτέμβρη και να μην υπάρξει απόφαση παλαιστινιακής αναγνώρισης, όμως, αν αυτή έχει γίνει από πολλές χώρες, τότε το διπλωματικό κόστος (και οι συνέπειές του για τα σχέδια του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην περιοχή) θα είναι μεγάλο για τις ΗΠΑ και ακόμη μεγαλύτερο για το Ισραήλ, που θα βρεθεί σε δύσκολη διαπραγματευτική θέση.
Το ΚΚΕ σταθερά αλληλέγγυο στα πραγματικά παλαιστινιακά δίκαια
Αν κάτι, από όλα αυτά, πρέπει να είναι καθαρό είναι ότι, όπως έχει επανειλημμένως επισημάνει και το ΚΚΕ, ο αγώνας και το αίμα του παλαιστινιακού λαού, όλες αυτές τις δεκαετίες, θα πρέπει να δικαιωθεί επί του πρακτέου και όχι με διπλωματικούς ελιγμούς και επιφανειακές λύσεις που θέτουν τα εχέγγυα για την επόμενη αιματηρή έκρηξη, όπως έχει γίνει μέχρι σήμερα, π.χ. με την «ειρηνευτική διαδικασία του Οσλο». Το ΚΚΕ ήταν και παραμένει αλληλέγγυο στην ίδρυση ενός ανεξάρτητου βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους, που θα έχει εδαφική ενότητα, που θα έχει πρωτεύουσά του την ανατολική Ιερουσαλήμ και που θα διασφαλίσει το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων. Το κατά πόσον οι πάγιοι αυτοί στόχοι του παλαιστινιακού λαού βρίσκονται πιο κοντά στην υλοποίηση ή όχι, μένει ν' αποδειχτεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου