Εξελίξεις επικίνδυνες για τα κυριαρχικά δικαιώματα

Χάρτης με δυο από τις προτάσεις που κατατέθηκαν κατά καιρούς για τη διευθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο. Η μια προβλέπει διχοτόμηση στον 25ο Μεσημβρινό (διακεκομμένη γραμμή) και η άλλη παραχώρηση υφαλοκρηπίδας ανάμεσα σε ελληνικά νησιά («θεωρία των δακτύλων»). Ανάλογοι χάρτες φαίνεται πως βρίσκονται και τώρα στο τραπέζι των μυστικών διαπραγματεύσεων Ελλάδας - Τουρκίας

ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ

Σε συνέχεια της συμφωνίας της Μαδρίτης (1997), η ελληνική κυβέρνηση ετοιμάζεται για νέες παραχωρήσεις, με συνέπειες και στην άμυνα της χώρας

Στην τελική ευθεία φαίνεται πως βρίσκονται οι διευθετήσεις σε ολόκληρο το φάσμα των ελληνοτουρκικών ζητημάτων, στο πλαίσιο των ευρύτερων στρατηγικών σχεδιασμών που προωθούν τα ιμπεριαλιστικά επιτελεία των ΝΑΤΟ, ΗΠΑ και ΕΕ. Βάση για τις προωθούμενες συμφωνίες, όπως αποκάλυψε την Τετάρτη ο «Ρ», αποτελεί η αναγνώριση και αποδοχή εκ μέρους της ελληνικής πλευράς των τουρκικών «ζωτικών συμφερόντων» στο Αιγαίο και την ευρύτερη περιοχή της Αν. Μεσογείου, όπως ζητάει η Αγκυρα.

Στο πλαίσιο αυτό, η τουρκική πλευρά έχει ξεκαθαρίσει στις διμερείς μυστικές διαπραγματεύσεις ότι δεν πρόκειται να αποδεχτεί το δικαίωμα της Ελλάδας να ορίσει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) εκεί όπου θεωρεί ότι έχει «ζωτικά συμφέροντα». Δηλαδή στο Αιγαίο και στην περιοχή νότια του Καστελόριζου, όπου υπάρχουν πληροφορίες για διαπιστωμένα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.

Σε κάθε περίπτωση, η ελληνοτουρκική συζήτηση για τη διευθέτηση των εκκρεμών ζητημάτων στο Αιγαίο, είναι μια διαπραγμάτευση επί των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, με γνώμονα τις τουρκικές διεκδικήσεις, που σιγοντάρουν τα ιμπεριαλιστικά κέντρα, το καθένα για τα δικά του ιδιαίτερα συμφέροντα.

Επί της ουσίας, η συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη πίσω από κλειστές

πόρτες, αφορά σε δικαιώματα κατοχυρωμένα από το Διεθνές Δίκαιο (Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας), αλλά και από συνθήκες, όπως της Λοζάνης (24/7/1923), που όρισε σαφώς τα ελληνοτουρκικά σύνορα και την κυριαρχία της κάθε χώρας επί των ηπειρωτικών, αλλά και των νησιωτικών περιοχών, που βέβαια συμπαρασύρει τα δικαιώματα σε θάλασσα και αέρα.

Τυχόν αναγνώριση και αποδοχή των τουρκικών «ζωτικών συμφερόντων», πράγμα που σύμφωνα με πληροφορίες του «Ρ» φαίνεται πως αποτελεί τη «νομιμοποιητική» βάση της εν λόγω διαπραγμάτευσης, θα ανοίξουν το δρόμο για τη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου από εταιρείες των δυο χωρών και πολυεθνικούς ομίλους που καλοβλέπουν τους ενεργειακούς πόρους και τις άλλες «επενδυτικές» ευκαιρίες στην περιοχή.

Θα σημάνει ταυτόχρονα την ανατροπή του σημερινού «στάτους» στην περιοχή, με καταστροφικές συνέπειες όχι μόνο για τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά και ευρύτερα για την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή των Βαλκανίων, της Α. Μεσογείου και της Μ. Ανατολής.

Το πλαίσιο της προωθούμενης συμφωνίας

Το στίγμα της προωθούμενης συμφωνίας, η οποία εμπεριέχει το σπέρμα μελλοντικών εντάσεων στην περιοχή, δίνουν τα όσα αποκαλύπτει ο «Ρ» σχετικά με τις αξιώσεις που προβάλλει η Τουρκία και συζητάει η Ελλάδα, σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί «λύση» που θα επιτρέψει τη συνδιαχείριση και συνεκμετάλλευση του Αιγαίου, κάτω από την ομπρέλα των ισχυρών πολυεθνικών συμφερόντων και του ΝΑΤΟ.

Στις διαπραγματεύσεις, η κυβέρνηση της Τουρκίας θέτει τις παρακάτω τρεις απαιτήσεις:

• Στην όποια συμφωνία προκύψει, να γίνεται ρητή και ξεκάθαρη αναφορά στα «τουρκικά ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο».
• Η Ελλάδα να απεμπολήσει το δικαίωμά της να ορίσει ζώνες αποκλειστικής οικονομικής εκμετάλλευσης, ανεξάρτητα από το εύρος της υφαλοκρηπίδας.
• Στη συμφωνία να αναφέρεται ρητά ότι τελειώνει-κλείνει διά παντός η συζήτηση για το εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων.

Το πλαίσιο που προκρίνει η Τουρκία, φαίνεται πως το έχει αποδεχθεί η ελληνική πλευρά και τώρα διαπραγματεύεται το πώς θα το βγάλει προς τα έξω. Αν δηλαδή στη συμφωνία θα αναφέρεται ρητά ο όρος «τουρκικά ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο», όπως απαιτεί η Αγκυρα, ή αν το κείμενο θα παραπέμπει στη συμφωνία της Μαδρίτης του 1997, στην οποία για πρώτη φορά η ελληνική πλευρά αποδέχθηκε την ύπαρξη «ζωτικών συμφερόντων» στο Αιγαίο, πέρα και προφανώς ενάντια στα «νόμιμα συμφέροντα», τα οποία στηρίζονται στους κανόνες του διεθνούς δικαίου.

Οι σχετικές διαπραγματεύσεις - «διερευνητικές επαφές» αποκαλούνται επίσημα - που ξεκίνησαν το 2002, βρίσκονται ήδη στον 46ο γύρο. Οπως απάντησε πρόσφατα σε Ερώτηση βουλευτών του ΚΚΕ ο Γ. Παπανδρέου, «η ελληνική κυβέρνηση επιδίωξε εντατικοποίηση των διερευνητικών επαφών, έχοντας ως βασικό σκοπό την ολοκλήρωσή τους ώστε να μην αποτελέσουν μια αέναη διαδικασία». Μάλιστα, ο ίδιος αναφέρει πως«συμφωνήθηκε και από τις δύο πλευρές το περιεχόμενο των συζητήσεων να είναι εμπιστευτικό και να μην κρατιούνται πρακτικά».

Χωρικά ύδατα «δαντέλα»

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, οι δύο διαπραγματευτικές ομάδες έχουν σχεδιάσει σε χάρτες τα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών, λαμβάνοντας κατά περίπτωση ως εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων άλλοτε τα 6 μίλια και άλλοτε τα 8. Στην περίπτωση που οι δύο πλευρές καταλήξουν σε συμφωνία, θα προβλέπεται ότι η Ελλάδα θα απεμπολήσει οριστικά και αμετάκλητα το δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, όπως έχει δικαίωμα από τις Διεθνείς Συνθήκες.

Η πληροφορία αυτή «δένει» απόλυτα με τις προειδοποιήσεις Νταβούτογλου ότι η Τουρκία θα άρει το «Casus Belli» (αιτία πολέμου) για τα 12 μίλια, μόνο αν πάρει τα ανάλογα ανταλλάγματα, τα οποία όπως όλα δείχνουν συνίστανται στις διαβεβαιώσεις από την Ελλάδα ότι δεν πρόκειται ποτέ να κάνει χρήση του δικαιώματος που της προσφέρει το Διεθνές Δίκαιο.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Ρ», το «αντάλλαγμα» που προσφέρει στην ελληνική κυβέρνηση η Αγκυρα, προκειμένου να οριστικοποιηθεί η διχοτόμηση του Αιγαίου, είναι η αναγνώριση της υφαλοκρηπίδας των νησιών. Ωστόσο, η τουρκική «προσφορά» έχει ελάχιστη σημασία, από τη στιγμή που η εν λόγω συζήτηση θα διευκρινίσει και ζητήματα κυριαρχίας επί νησίδων και βραχονησίδων του Αιγαίου, που σύμφωνα με την Αγκυρα δεν αναφέρονται στις Διεθνείς Συνθήκες.

Κ.Δ.