Μπορεί να υπάρξει απάντηση στην εργοδοτική επιθετικότητα

Οι συμβάσεις που υπέγραψαν οι ταξικές δυνάμεις σε αναψυκτικά - ποτά και στους εργολάβους της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, δείχνουν το δρόμο και αποτελούν σπουδαία παρακαταθήκη για το σύνολο της εργατικής τάξης

Η Κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας σε οινοποιία - ζυθοποιία - αναψυκτικά, που υπέγραψε η Ομοσπονδία Γάλακτος - Τροφίμων - Ποτών καθώς και η τοπική συλλογική σύμβαση που υπογράφουν τα Σωματεία της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης με τις επιχειρήσεις εργολάβων στη ζώνη, αποτελούν σπουδαία παρακαταθήκη για τους αγώνες των εργαζομένων σήμερα και αύριο. Είναι ένα σημαντικό βήμα στην πάλη της εργατικής τάξης για την υπογραφή συμβάσεων, ώστε, όχι μόνο να μη χάνονται δικαιώματα και απολαβές των εργαζομένων σε συνθήκες οξυμένης κρίσης, αλλά επιπλέον, ανοίγουν το δρόμο για διεκδίκηση συμβάσεων ικανοποιητικών, που θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων.

Την ώρα που οι δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού έχουν βαλθεί να πείσουν τους εργαζόμενους στη λογική του «εφικτού», δηλαδή να χάσουν μεροκάματα, εργατικά δικαιώματα και κατακτήσεις, οι ταξικές δυνάμεις στο συνδικαλιστικό κίνημα, αναδεικνύουν πως μπορεί να υπάρξει απάντηση. Σε μια συγκυρία, όπου η εργοδοσία αξιοποιεί το σύνολο των αντεργατικών νόμων και επιχειρεί την κατάργηση των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων, το πέρασμα σε ατομικές συμβάσεις εργασίας, η υπογραφή των παραπάνω συμβάσεων, οι οποίες κατοχυρώνουν δικαιώματα και εμποδίζουν την εφαρμογή αντεργατικών νόμων, αποτελούν μια σημαντική επιτυχία. Βάζουν εμπόδια και αναδεικνύουν πως υπάρχουν σοβαρά περιθώρια πίεσης ενάντια στην εργοδοσία και στα τσιράκια της.

Ιδιαίτερα σε συνθήκες όπου η εργοδοσία εντείνει την επιθετικότητά της, η μάχη αυτή ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, για δύο λόγους: Αφ' ενός διότι ήρθε αντιμέτωπη με τους νόμους της συγκυβέρνησης ΠΑΣΟΚ - ΝΔ, που τσάκισαν την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, μειώνοντας δραστικά αυτόν τον άθλιο κατώτατο μισθό από 750 ευρώ μεικτά σε 586 ευρώ μεικτά. Το ίδιο έκανε στην πράξη και με τις Κλαδικές Συμβάσεις αφού όρισε ότι μετά τη λήξη τους (και τη λήξη της μετενέργειας) αν δεν υπογραφεί νέα, διατηρούνται μόνο ο βασικός μισθός και τέσσερα επιδόματα (σ.σ.: για τη μετενέργεια σε διπλανή στήλη). Ο δεύτερος λόγος ήταν διότι είχε να αντιμετωπίσει τις δυνάμεις του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού, που ελέγχουν την πλειοψηφία των συνδικάτων, οι οποίες έχουν αποδεχθεί ή έχουν καλλιεργήσει κλίμα αποδοχής των όσων ορίζουν οι αντεργατικοί νόμοι.

Η σύμβαση στα ποτά - αναψυκτικά

Συγκεκριμένα, η Ομοσπονδία Γάλακτος - Τροφίμων - Ποτών και κάτω από την πίεση της 48ωρης απεργίας, υπέγραψε με τους εργοδότες του κλάδου νέα Συλλογική Σύμβαση, χωρίς καμιά μείωση μισθών και επιδομάτων για ένα χρόνο, ενώ με τη σύμβαση αυτή θα αμείβονται όλοι οι εργαζόμενοι, μαζί και οι νεοπροσλαμβανόμενοι, ανεξάρτητα από την ηλικία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι καταργείται στην πράξη ο νόμος - έκτρωμα για προσλήψεις νέων εργαζομένων (μέχρι 25 ετών) με 511 ευρώ μεικτά. Να σημειωθεί πως η Ομοσπονδία για να πετύχει αυτήν τη σύμβαση, εδώ και ενάμιση χρόνο έχει προχωρήσει σε μια σειρά από μαζικές διαδικασίες επιδιώκοντας να μπει το σύνολο του κλάδου στη μάχη της σύμβασης.

Τι σημαίνει, όμως, η υπογραφή αυτής της σύμβασης για τους εργαζόμενους σε αναψυκτικά - ποτά; Οτι:

• Ο νεοπροσλαμβανόμενος εργάτης του κλάδου ξεκινά από μεροκάματο 37,87 ευρώ και μαζί με τις τριετίες και τα επιδόματα φτάνει μέχρι 58,70 ευρώ.
• Αντίστοιχα για τους χειριστές μηχανής ξεκινά από 38,42 ευρώ και φτάνει μέχρι 59,55 ευρώ, για τους βοηθούς ποτοποιών, ζυθοποιών κλπ., το μεροκάματο ξεκινά από 38,13 ευρώ και φτάνει μέχρι 59,10 ευρώ, ενώ για τους ποτοποιούς, οινοποιούς κλπ., ξεκινά από 38,42 ευρώ και φτάνει μέχρι 59,55 ευρώ.
• Αντίστοιχα, δεν καταργείται κανένα επίδομα. Τέτοια επιδόματα είναι οι τριετίες, γάμου και παιδιών, πτυχίων ΑΕΙ - ΤΕΙ, πολυετίας στον ίδιο εργοδότη κ.λπ.

Με αυτόν τον τρόπο, και μετά την υπογραφή της Σύμβασης, οι εργαζόμενοι κατοχύρωσαν το μεγάλο όπλο της συλλογικής διαπραγμάτευσης, η οποία κινδύνευε άμεσα με δεδομένο ότι όλο το προηγούμενο διάστημα ψηφίστηκαν νόμοι και ρυθμίσεις ενάντια στις Συλλογικές Συμβάσεις, που οδηγούσαν σε ατομικές Συμβάσεις Εργασίας. Δηλαδή, να πηγαίνει ο κάθε εργαζόμενος και να «διαπραγματεύεται» τη συντριβή του μισθού του, που ως κατώτατο όριο θα είχε πλέον την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.

Ετσι, από 37,87 ευρώ μεροκάματο που παίρνει ο νεοπροσλαμβανόμενος του κλάδου με την κλαδική σύμβαση, μπορεί να έφτανε μέχρι και τα 26,18 ευρώ, δηλαδή μείωση 30,9%! Ενώ στην περίπτωση που ο νεοπροσλαμβανόμενος θα ήταν κάτω των 25 ετών, τότε το μεροκάματο θα πήγαινε ακόμη παρακάτω στα 21,99 ευρώ, δηλαδή 41,9% μείωση μισθού.

Η σύμβαση της Ζώνης

Αντίστοιχα, στην τοπική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που υπογράφουν τα σωματεία της Ζώνης με τις Επιχειρήσεις - εργολάβους, προβλέπεται η κατοχύρωση ημερομισθίων και θεσμικών αιτημάτων, προς όφελος των εργαζομένων. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα έχουν ως εξής:

• Για τεχνίτες ηλεκτροσυγκολλητές - λεβητοποιούς - ελασματουργούς - φλογοχειριστές - σωληνουργούς - υδραυλικούς - μηχανικούς - μηχανοτεχνίτες - εφαρμοστές - λαμαρινάδες - φανοποιούς - χαράκτες - σαλαδόρους: 100,80 ευρώ μεικτά. Οι βοηθοί αυτών και οι χειριστές ανυψωτικών μηχανημάτων είναι στα 84,00 ευρώ μεικτά.
• Για τεχνίτες σκαλωσατζήδες - μονωτές: 97,65 ευρώ μεικτά (βοηθοί 78,75 ευρώ μεικτά). Για τα δευτερόκλειδα (σκαλωσατζήδες) το ημερομίσθιο ανέρχεται στα 88,20 ευρώ μεικτά.
• Για εργάτες στα 60,90 ευρώ μεικτά κλπ.

Ιδιαίτερη σημασία αποκτά η κατοχύρωση του μισθού του μαθητευόμενου και η σύνδεσή του με την κλαδική σύμβαση και όχι με βάση την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Συγκεκριμένα οι μαθητευόμενοι (στον κλάδο μετάλλου): Το πρώτο έτος παίρνουν το 60% του ημερομισθίου του βοηθού της ειδικότητάς τους. Τον δεύτερο χρόνο το 70%, τον τρίτο χρόνο το 80% και τον τέταρτο χρόνο το 90% του ημερομισθίου του βοηθού της ειδικότητάς τους.

Ετσι, αν για παράδειγμα ένας μαθητευόμενος πρώτου έτους δουλεύει ως ηλεκτροσυγκολλητής, τότε θα παίρνει το 60% του βοηθού ηλεκτροσυγκολλητή, δηλαδή 50,4 ευρώ μεικτά (το 60% των 84 ευρώ). Αντιθέτως αν δεν υπογραφόταν σύμβαση, τότε η εργοδοσία θα μπορούσε να προσλάβει μαθητευόμενο με το 70% του ανειδίκευτου εργάτη, δηλαδή, με βάση την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, δηλαδή ...18,33 ευρώ μεικτά! Πρόκειται για σημαντική κατάκτηση, αφού καταργεί στην πράξη τους άθλιους αντεργατικούς νόμους.

Ταυτόχρονα, με τις συμβάσεις οι εργαζόμενοι διατηρούν μια σειρά από επιδόματα, όπως:

• Επίδομα ειδικών συνθηκών εργασίας 15% παρέχεται στους Ηλεκτροτεχνίτες και βοηθούς αυτών που εργάζονται σε κλειστούς, ανθυγιεινούς και επικίνδυνους χώρους.
• Επίδομα ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας συμφωνείται να είναι 10% επί του συνόλου των καταβαλλόμενων.
• Επίδομα επίβλεψης: εργοδηγός 15%, υπεργοδηγός 10%.
• Επιπλέον, κατοχυρώνονται μια σειρά θεσμικές κατακτήσεις: Οταν η ΕΜΥ δίνει θερμοκρασία 36 και 37 βαθμών Κελσίου διακόπτονται οι εργασίες από τις 2 - 6 μ.μ., πάνω από 38 βαθμούς το ωράριο εργασίας θα είναι 7 π.μ. - 1 μ.μ., και πάνω από 40 βαθμούς Κελσίου το ωράριο εργασίας θα είναι 7 π.μ. - 12 το μεσημέρι χωρίς καμία απολύτως περικοπή του ημερομισθίου.

Ολες οι παραπάνω κατακτήσεις των επιδομάτων είναι ιδιαίτερα σημαντικές, για δύο λόγους: Πρώτον, διότι καταργούν στην πράξη, αυτό που θα επιδίωκε το σύνολο των εργοδοτών του κλάδου σε περίπτωση λήξης της σύμβασης και της μετενέργειας αυτής, και που δεν είναι άλλο από την κατάργηση όλων των παραπάνω επιδομάτων που δεν περιλαμβάνονται στα τέσσερα «βασικά» (τέκνων, ωριμάνσεων, σπουδών, επικίνδυνης εργασίας). Δεύτερον, διότι πετυχαίνει την κατοχύρωση θεσμικών δικαιωμάτων των εργαζομένων (π.χ. διακοπή εργασιών λόγω καιρικών συνθηκών), δικαιώματα που η εργοδοσία επιδιώκει να καταστρατηγήσει σε κάθε τόπο δουλειάς.

Κ. Τρ.