Ενα επικίνδυνο παζλ...

Η επίσκεψη του πρωθυπουργού της Ελλάδας στην Τουρκία και η ομιλία του στη σύνοδο των Τούρκων πρεσβευτών σίγουρα δεν αποτελεί εθιμοτυπική πράξη αβροφροσύνης στο πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Πολύ περισσότερο που γίνεται σε περίοδο εντατικής δράσης για την εκμετάλλευση των πλούσιων, όπως λέγεται, κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο. Ζήτημα που έχει θέσει σε κινητικότητα τις κυβερνήσεις των κρατών της περιοχής για τη διασφάλιση των συμφερόντων των καπιταλιστών τους. Μόνο που εδώ συνυπάρχουν δύο κρίσιμα και επικίνδυνα ζητήματα. Το ένα έχει σχέση με το γεγονός ότι η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων χωρίς τα διεθνικά μονοπώλια του κλάδου ισχυρών καπιταλιστικών κρατών, όπως, π.χ., ΗΠΑ, Ρωσία, Γερμανία, Γαλλία, Κίνα, κλπ., δεν μπορεί να γίνει. Το δεύτερο είναι ότι επιδιώξεις της άρχουσας τάξης κάθε κράτους της περιοχής μας για συμμετοχή στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων διαπλέκονται με τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις των ισχυρών κρατών σ' αυτόν τον τομέα στη συγκεκριμένη περιοχή.

***

Ηδη το Ισραήλ έχει ανακοινώσει την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο «Λεβιάθαν» από την εταιρεία «Noble Energy», αμερικανοεβραϊκών συμφερόντων, στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), που έχει ορίσει. Αλλά αυτή η θαλάσσια περιοχή περικλείεται από την Κύπρο, το Ισραήλ, το Λίβανο, τη Συρία και την Αίγυπτο (Σινά). Για το βόρειο τμήμα αυτής της περιοχής ενδιαφέρεται και η Τουρκία, τόσο γιατί ένα μέρος της βρίσκεται στην προέκταση των δικών της ακτών, όσο και γιατί στην περιοχή αυτή προβάλλεται η ΑΟΖ των κατεχόμενων εδαφών της Κύπρου. Ταυτόχρονα, ο Λίβανος έχει διαμηνύσει ότι το κοίτασμα του «Λεβιάθαν» εκτείνεται και στη δική του περιοχή. Και είναι μια παράμετρος άγνωστη στην εμπλοκή μιας ενδεχόμενης όξυνσης στην περιοχή. Ας μην ξεχνάμε ότι το Ιράν τον στηρίζει όπως και τη Συρία, ενώ η Τουρκία αναπτύσσει με το Ιράν καλές σχέσεις, όχι βεβαίως από «αγάπη», αλλά με βάση τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας της χώρας. Σε αντιπαράθεση όλων αυτών των χωρών με το Ισραήλ. Καθόλου συμπτωματικά, τις προηγούμενες μέρες υπήρξε η συμφωνία Κύπρου - Ισραήλ για τον ορισμό των μεταξύ τους ΑΟΖ. Ανάλογη συμφωνία έχει κάνει η Κύπρος με την Αίγυπτο. Ωστόσο, οι αντίστοιχες συμφωνίες Κύπρου - Λιβάνου και Κύπρου - Συρίας έχουν βαλτώσει προφανώς λόγω τουρκικής παρέμβασης.

Στους ανταγωνισμούς αυτούς εμπλέκεται πολύμορφα και η Ελλάδα, καθώς έχει ενεργοποιηθεί η λεγόμενη «στρατηγική συνεργασία» με το Ισραήλ, που ανοίγει προοπτικές για την είσοδο των Ισραηλινών στις αγορές ενέργειας της Ευρώπης μέσω της κατασκευής αγωγού από τη θαλάσσια περιοχή Ισραήλ - Κύπρου. Ταυτόχρονα, συμφέροντα ενεργειακών μονοπωλίων της Ελλάδας (έχει δει το φως της δημοσιότητας συμφωνία των ομίλων Βαρδινογιάννη - Λάτση γι' αυτό) ενδιαφέρονται για συμμετοχή στην εκμετάλλευση ενεργειακών κοιτασμάτων στην Αίγυπτο. Επίσης, μία παράμετρος, όσο και αν φαίνεται παράξενο, είναι η εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην περιοχή από την Κρήτη ως τη Μάλτα, την Αδριατική και το Ιόνιο, που ενδιαφέρουν εξίσου Ελλάδα και Τουρκία. Η Ελλάδα δεν έχει συνάψει ανάλογη συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Κύπρο, καθώς υπάρχουν οι τουρκικές αντιρρήσεις για το Καστελόριζο. Συμφωνία είχε μονογραφεί με την Αλβανία, αλλά η αλβανική πλευρά ανακάλεσε με παρέμβαση και της Τουρκίας.

***

Την ίδια ώρα φαίνεται να προωθείται η συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων του Αιγαίου και όχι με τη διαδικασία ΑΟΖ από Ελλάδα - Τουρκία με επικεφαλής τις ΗΠΑ. Αυτό φαίνεται και από το νομοσχέδιο που έδωσε στις 21 του Δεκέμβρη στη δημοσιότητα η κυβέρνηση, για την ίδρυση φορέα έρευνας υδρογονανθράκων.

Ετσι διαμορφώνεται ένα επικίνδυνο παζλ, όπου η Ελλάδα εμπλέκεται και με το Ισραήλ και με την Τουρκία, σε Αιγαίο, Ιόνιο, Μεσόγειο, που σε συνδυασμό με τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις στην περιοχή αποτελεί εκρηκτικό μείγμα επικίνδυνο για το λαό μας. Ενώ φαίνεται και εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο και εμπλοκή και του Κυπριακού. Το ζήτημα δεν είναι πώς πρόκειται ακριβώς να εξελιχθούν τα πράγματα, ότι και αν γίνει κινδυνεύουν οι λαοί της περιοχής, αλλά η επαγρύπνηση από το λαό μας, το αντιμονοπωλιακό, αντιιμπεριαλιστικό κίνημά του, για να ματαιώσει κάθε σχέδιο ενάντια στα συμφέροντά του που επιβουλεύονται τα συμφέροντα των μονοπωλίων της ενέργειας και γενικότερα του κεφαλαίου.

Ι.