Η συμφωνία ενδο-παλαιστινιακής συμφιλίωσης είναι γεγονός.
Οι επικεφαλής της «Φατάχ» και της «Χαμάς», Μαχμούντ Αμπάς και Κχάλεντ Μασχάαλ, αντίστοιχα, συναντήθηκαν για πρώτη φορά, ουσιαστικά, μετά το καλοκαίρι του 2007, οπότε με αιματηρό τρόπο (περίπου 100 νεκροί Παλαιστίνιοι σε ανταλλαγές πυρών) η «Χαμάς» κατέλαβε τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας, ένα χρόνο μετά τη βουλευτική της νίκη το Γενάρη του 2006.
Εκτοτε, οι γύροι επαφών ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες παλαιστινιακές οργανώσεις ήταν αλλεπάλληλοι και άκαρποι.
Ισραηλινή μεθόδευση
Βέβαια, θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι ο παλαιστινιακός εθνικός διχασμός δεν εμφανίστηκε αίφνης. Μεθοδεύτηκε προσεκτικά από την πλευρά της ισραηλινής κατοχής, η οποία αξιοποίησε με μαεστρία το «διαίρει και βασίλευε».
Αρκεί να θυμηθεί κανείς ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης Ιντιφάντα, και για κάποια χρόνια μετά, ο ισραηλινός στρατός «τσάκισε» κυριολεκτικά όλες τις παλαιστινιακές οργανώσεις, αλλά δεν άγγιξε τη «Χαμάς», που δήλωνε «φιλανθρωπική». Στη συνέχεια, με πρόσχημα το κύμα επιθέσεων καμικάζι στα ισραηλινά εδάφη, τη δεκαετία του '90, ο ισραηλινός στρατός προχώρησε σε «δολοφονίες ακριβείας» μετριοπαθών υψηλόβαθμων στελεχών της «Χαμάς», με αποκορύφωμα τον πνευματικό ηγέτη της οργάνωσης, Σεΐκ Αχμάντ Γιασίν (22 Μάρτη 2004).
Αξίζει επίσης να θυμηθεί κανείς τον τρόπο με τον οποίο μεθοδικά οι ισραηλινές ηγεσίες προκάλεσαν το ξέσπασμα της δεύτερης Ιντιφάντα (διαπραγματευτικό τέλμα και ευτελισμός της παλαιστινιακής πλευράς). Αξιοποίησε επιθέσεις της «Χαμάς», προβαίνοντας σε αλλεπάλληλα αιματοκυλίσματα του λαού. Τέλος, προφανώς ουδείς πίστεψε έστω και μία στιγμή τις «καλές προθέσεις» του Τελ Αβίβ, όταν το 2006 πίεζε για διεξαγωγή εκλογών και εξέφραζε στην κάθε ευκαιρία την «έντονη προτίμησή του» για τη «Φατάχ», γνωρίζοντας φυσικά ότι από μόνο του το στοιχείο αυτό θα αρκούσε για να δώσει «πάτημα» στην κάθε ακραία φωνή.
Ο διχασμός του παλαιστινιακού λαού υπήρξε σαφώς στρατηγική επιλογή της ισραηλινής πολιτικής, καθώς αποδυνάμωνε την αντικατοχική παλαιστινιακή πάλη και παρείχε στο Ισραήλ το πρόσχημα της «ρεαλιστικών δυνατοτήτων επίλυσης». Παράλληλα, άνοιγε την κερκόπορτα στην ένταση της παρέμβασης ξένων ιμπεριαλιστικών και περιφερειακών δυνάμεων στα εσωτερικά των Παλαιστινίων.
Η παλαιστινιακή «όψη» του διχασμού
Ολα αυτά, βέβαια, δεν επιτεύχθηκαν μόνο επειδή το επεδίωξε η ισραηλινή πολιτική. Την (αρνητική) συνεισφορά τους είχαν και τα εσωτερικά προβλήματα των Παλαιστινίων. Το άνοιγμα της οικονομικής ψαλίδας ανάμεσα στις ομάδες εκείνες της Π. Αρχής που βρίσκονταν σε θέσεις εξουσίας και λυμαίνονταν κάθε είδους βοήθεια από το εξωτερικό και στην πλειοψηφία των Παλαιστινίων που αγωνίζονταν για την επιβίωση δουλεύοντας παράνομα ως ξένοι στο Ισραήλ ή αναζητώντας ένα πρόγραμμα βοήθειας κάποιου διεθνούς οργανισμού ή μιας ανθρωπιστικής οργάνωσης έθρεψε βαθιά λαϊκή δυσαρέσκεια και δυσπιστία.
Δεν είναι τυχαίο ότι η πάταξη της εκτεταμένης διαφθοράς και των κρουσμάτων κατάχρησης εξουσίας από αξιωματούχους της «Φατάχ» που στελέχωναν την Π. Αρχή ήταν ένα από τα βασικά προεκλογικά επιχειρήματα που έδωσαν την νίκη στη «Χαμάς» το 2006. Για να αποδειχθεί, βέβαια, ότι ανάλογα φαινόμενα μπορούσαν κάλλιστα να καλλιεργηθούν και στους κόλπους της «Χαμάς» όταν κατέκτησε την εξουσία, έστω και αν εκφράζονταν με άλλο τρόπο.
Πώς προέκυψε η προσέγγιση
Οπως αναφέρεται επανειλημμένως σε εκτιμήσεις, είναι ξεκάθαρο ότι καταλυτική στην ενδο-παλαιστινιακή προσέγγιση ήταν η επίδραση των εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή του αραβικού κόσμου και της βόρειας Αφρικής. Εξελίξεις τόσο από την άποψη των λαϊκών κινητοποιήσεων, διεκδικήσεων και των όποιων επιτευγμάτων, όσο και από την άποψη των ιμπεριαλιστικών και περιφερειακών σχεδιασμών και επιδιώξεων στην περιοχή.
Ως προς το πρώτο επίπεδο, είναι προφανές ότι η εκδίωξη από την εξουσία ηγετών εξαιρετικά ισχυρών, όπως ο Μουμπάρακ ή ο Μπεν Αλι, προβλημάτισε τις ηγεσίες και των δύο μεγάλων παλαιστινιακών οργανώσεων, οι οποίες, ήδη, βρίσκονταν στο στόχαστρο της λαϊκής δυσαρέσκειας. Διαδηλώσεις υπέρ της άμεσης επίτευξης συμφωνίας συμφιλίωσης πραγματοποιήθηκαν και στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Οχθη. Επίσης, οι ηγεσίες και των δύο μεγάλων παλαιστινιακών οργανώσεων δεν ήταν τόσο δύσκολο να αντιληφθούν ότι το ντόμινο των εξελίξεων στον αραβικό κόσμο είχε πλέον θέσει στο περιθώριο της διεθνούς διπλωματίας το Παλαιστινιακό, αφήνοντας ακόμη πιο ελεύθερα τα χέρια της ισραηλινής κατοχής να διαμορφώσει δεδομένα στο έδαφος, να πραγματοποιήσει πλήγματα και προκλήσεις.
Παράλληλα, σύμφωνα με αρκετές απόψεις, η απομάκρυνση Μουμπάρακ είχε εξαιρετικά σημαντική επίδραση στο status quo τής μέχρι τότε αιγυπτιακής διαμεσολάβησης και θέσης. Ηταν γνωστό σε όλους ότι ο πρώην ισχυρός άνδρας της Αιγύπτου, επιδιώκοντας να καθιστά εαυτόν απαραίτητο για περιφερειακούς και ιμπεριαλιστικούς συμμάχους, φρόντιζε πάντα να υπάρχουν ζητήματα προς διαμεσολάβηση και πάντα να μη λύνονται, κρατώντας ευχαριστημένους και τους Ισραηλινούς εταίρους του που πίεζαν για την παραμονή του στην εξουσία.
Η προσωρινή αιγυπτιακή ηγεσία και ο στρατός, που στην παρούσα φάση τουλάχιστον είναι αυτός που χαράσσει πολιτική στο Κάιρο, δε βλέπει τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο. Γι' αυτό και ξαφνικά, η αιγυπτιακή διαμεσολάβηση απέδωσε καρπούς ως προς την παλαιστινιακή συμφιλίωση μέσα σε δύο μήνες, που δεν τους είχε αποδώσει τέσσερα χρόνια. Ρόλο φέρεται να διαδραμάτισε και το γεγονός ότι το Ιράν πήρε κάποιες αποστάσεις από τη «Χαμάς», ενώ η συριακή ηγεσία είναι απασχολημένη με άλλα ζητήματα.
...και σε επίπεδο ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών
Ως προς το δεύτερο επίπεδο, είναι πλέον πασιφανές σε όλους ότι βρίσκονται σε εξέλιξη σχεδιασμοί των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για την περιοχή. Πρόκειται για σχεδιασμούς που δε συμπίπτουν πάντα μεταξύ τους, ούτε εμπεριέχουν οπωσδήποτε τις φιλοδοξίες και τα σχέδια των διαφόρων περιφερειακών συμμαχικών ή όχι δυνάμεων, ούτε, φυσικά, είναι οι μοναδικές αιτίες που έβγαλαν στους δρόμους των διαφόρων χωρών διαδηλωτές. Εντούτοις,είναι ξεκάθαρο σε όλους ότι το σχέδιο περί «ευρείας Μέσης Ανατολής», το οποίο είχε διατυπώσει η προεδρία Μπους, εδώ και χρόνια, και προέβλεπε, μεταξύ άλλων, αλλαγές ηγεσιών, προκειμένου να διασφαλιστούν τα οικονομικά συμφέροντα και η πολιτική επιρροή του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην ευρύτερη, ενεργειακά και γεωστρατηγικά σημαντική, περιοχή, δεν απέχει πολύ από όσα συμβαίνουν.
Το σχέδιο αυτό έχει κοινά σημεία με τις φιλοδοξίες άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων (Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία) είτε ανερχόμενων (Κίνα, Βραζιλία, Ινδία) ή περιφερειακών (Συρία, Ιράν, Σ. Αραβία, Τουρκία). Οι επιδιώξεις, όμως, δεν ταυτίζονται εξ ου και οι ενδο-ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις, οι περιφερειακές αντιπαλότητες και οι κόντρες που εκφράζονται σε διάφορα ζητήματα (π.χ., Λιβύη, Μπαχρέιν), ενώ προκαλούνται ανακατατάξεις και αλλαγές στις συμμαχίες που είχαν εδραιωθεί στην περιοχή τις τελευταίες δεκαετίες (π.χ., προσέγγιση Τουρκίας - Ιράν, πάγωμα των σχέσεων Τουρκίας - Ισραήλ).
Και επίσης εννοείται ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι θα αξιοποιήσουν τα πάντα στους διαγκωνισμούς τους, από τους οποίους δε θα πρέπει ν' αποκλείονται ούτε οι αλλαγές συνόρων και η ανάδειξη νέων κρατών. Εχει ενδιαφέρον ότι το αμερικανικό έντυπο «Armed Forces Journal» έχει ήδη φιλοξενήσει σχετικούς χάρτες που αποτυπώνουν ένα μεγάλο Κουρδιστάν και ένα εξίσου μεγάλο Ιράκ, αλλά μια διαμελισμένη Σ. Αραβία, Συρία και μικρότερο το Ιράν.
Με δεδομένο ότι όλα αυτά τα σχέδια βρίσκονται πλέον στη φάση της υλοποίησης (χωρίς, βέβαια, αυτό να σημαίνει ότι γνωρίζει κανείς την κατάληξή τους), η φιλολογία σε διπλωματικούς κύκλους ότι η απάλειψη του «αγκαθιού» του Παλαιστινιακού είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση των πιο μεγαλόπνοων ιμπεριαλιστικών ανακατατάξεων στην περιοχή, έχει αρχίσει, εδώ και μήνες, να φουντώνει. Η εκτίμηση αυτή, βέβαια, προσκρούει στο τι ακριβώς είναι διατεθειμένο να δεχτεί και το Ισραήλ, το οποίο παραμένει η ισχυρότερη στρατιωτική μηχανή της περιοχής, μια χώρα δεμένη με τα ιμπεριαλιστικά κέντρα , η οποία σίγουρα δεν προτίθεται να εγκαταλείψει εύκολα ή χωρίς πολύ σημαντικό αντάλλαγμα ως προς το μελλοντικό του ρόλο στο νέο συσχετισμό δύναμης που δρομολογείται για την περιοχή τα κεκτημένα της κατοχής επί του παλαιστινιακού λαού.
Υπό την έννοια αυτή, η επίτευξη ενδο-παλαιστινιακής συμφιλίωσης δεν μπορεί παρά να εκληφθεί ως βήμα για τον παλαιστινιακό λαό (ιδιαίτερα εφόσον αποδειχτεί ανθεκτική στο χρόνο). Δε θα πρέπει να αποσπάται, όμως, και από τις ενδεχόμενες ανακατατάξεις στην περιοχή.
Το ΚΚΕ αλληλέγγυο στον παλαιστινιακό λαό
Η πρόσφατη Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ για τις διεθνείς εξελίξεις και αναφερόμενη στο παλαιστινιακό κίνημασημειώνει: «Η αποτελεσματικότητα της δράσης του καθορίζεται από τη θέληση και την ικανότητα συγκέντρωσης και κινητοποίησης δυνάμεων ενάντια στον ιμπεριαλισμό και στην κατοχή, για την επίλυση του παλαιστινιακού προβλήματος κοιτάζοντας μπροστά σε ριζικές αλλαγές που θα αντιστοιχούν στις λαϊκές ανάγκες.
Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τη δράση των οργανώσεων που εναντιώνονται στην κατοχή και στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις.
Αντιπαλεύουμε την προσπάθεια ενοχοποίησης του κινήματος αντίστασης και της δράσης του στο όνομα της "τρομοκρατίας" και τονίζουμε ότι ο πραγματικός τρομοκράτης κατά των λαών είναι ο ιμπεριαλισμός.
Οι λαοί έχουν υποχρέωση να αξιοποιούν, να χρησιμοποιούν όλες τις αναγκαίες μορφές πάλης, συμπεριλαμβανομένου του ένοπλου αγώνα κατά των κατακτητών, κατά των δυναστών, για την εθνική και κοινωνική απελευθέρωση, στην προοπτική ενός ταξικά προσανατολισμένου εργατικού κινήματος και των συμμαχιών που θα θέσουν το ζήτημα της εξουσίας.
Κάθε λαός, και ο παλαιστινιακός, πρέπει να έχει το δικαίωμα να αποφασίζει κυρίαρχα για την κυβέρνηση και το μέλλον του.
Κάθε κίνημα, και αυτό αφορά και τις ισλαμικές οργανώσεις, κρίνεται από τη στάση του απέναντι στον ιμπεριαλισμό, στα μονοπώλια, απέναντι στην αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας, στις αντιλαϊκές πολιτικές των κυβερνήσεων, αλλά και τη στάση που κρατάει απέναντι στο κομμουνιστικό κίνημα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου