Οι «53+» και ο μύθος του «αριστερού» ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ βαδίζει προς το 3ο Συνέδριό του, το οποίο προγραμματίζεται για τις αρχές του 2020. Βασικός στόχος είναι ο διακηρυγμένος από τον Αλ. Τσίπρα «μετασχηματισμός» του ΣΥΡΙΖΑ, διαδικασία που αντανακλά τις αναγκαίες προσαρμογές για την περαιτέρω εδραίωσή του ως κόμματος αστικής διακυβέρνησης και βασικού σοσιαλδημοκρατικού πυλώνα του αστικού πολιτικού συστήματος στις μετεκλογικές συνθήκες1.

Σε αυτό το πλαίσιο έχει ξεκινήσει καμπάνια εγγραφής νέων μελών (με περιοδείες και κυρίως με τη διαδικτυακή πλατφόρμα ηλεκτρονικής εγγραφής που εγκαινιάστηκε πρόσφατα), ενώ επίσης ανακοινώθηκε η συγκρότηση μιας πολυπληθούς «Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης», με συμμετοχή αρκετών «ΠΑΣΟΚογενών» (Ρ. Βάρτζελη, Θ. Λιβάνης κ.ά., οι οποίοι έρχονται να προστεθούν στις προηγούμενες μετεγγραφές από το ΠΑΣΟΚ), για να σηματοδοτηθεί καθαρότερα το στίγμα της «διεύρυνσης».

Η πορεία προς το συνέδριο και η συζήτηση για το «μετασχηματισμό» του ΣΥΡΙΖΑ

Οι διακηρύξεις του Αλ. Τσίπρα για την ανάγκη άμεσου μετασχηματισμού του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα «πλατύ και μαζικό» κόμμα, που θα εκφράζει τη «δημοκρατική παράταξη», σηματοδοτούν τη στόχευση να εδραιωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ ως ο βασικός εκπρόσωπος της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα, με αναγνώριση από την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, τους «Πράσινους», τους «Δημοκρατικούς» στις ΗΠΑ.

Από την άλλη, ήδη εκφράζονται επιφυλάξεις από στελέχη που θεωρούν προτιμότερο να διατηρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ ορισμένες πιο «ριζοσπαστικές» διακηρύξεις για να μην αποκοπεί από αγωνιστικές λαϊκές διαθέσεις, εξασφαλίζοντας ουσιαστικά μεγαλύτερη ικανότητα χειραγώγησής τους.

Η ομάδα των λεγόμενων «53+» (με «άτυπο»

επικεφαλής τον Ε. Τσακαλώτο) δημοσίευσε τον δικό της «οδικό χάρτη» προς το συνέδριο, όπου τίθεται ως βασικό διακύβευμα το αν «θα παραμείνει ο ΣΥΡΙΖΑ κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς ή θα μετασχηματιστεί σε μια θολή παράταξη του λεγόμενου προοδευτικού χώρου;»2.

Παράλληλα, με παρεμβάσεις (π.χ. Ν. Βούτσης, Ν. Φίλης) επανέρχεται και αναπαράγεται ο μύθος του δήθεν «αριστερού» και «ριζοσπαστικού» ΣΥΡΙΖΑ, που αναγκάστηκε να «συμβιβαστεί» το 2015, παρουσιάζοντας παραπλανητικά ως προοδευτικό τάχα το πρόγραμμα με το οποίο ανήλθε ο ΣΥΡΙΖΑ στην αστική διακυβέρνηση το 2015 και κρύβοντας τον ιδιαίτερο ρόλο που έπαιξε στον εγκλωβισμό του λαού, έχοντας προηγουμένως αναλάβει δεσμεύσεις και αποσπώντας τη συγκατάθεση της αστικής τάξης και των διεθνών της συμμάχων για την κυβερνητική του άνοδο.

Ωστόσο, στην πολιτική πρακτική δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές ανάμεσα στις δύο πλευρές, αφού και οι δύο υποτάσσονται στην ίδια στρατηγική διαχείρισης του συστήματος, ενώ συμφωνούν με τη βασική στόχευση ανάπλασης του σοσιαλδημοκρατικού πόλου και θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά στους όρους «διεύρυνσης» του ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθώντας να συνεχίσουν να κρατούν εγκλωβισμένες λαϊκές δυνάμεις που αυτοχαρακτηρίζονται «αριστερές», προοδευτικές.

Διορθώνεται ο ΣΥΡΙΖΑ; «Εργα και ημέρες» των «53»

Εξάλλου, το έργο το έχουμε ξαναδεί πολλές φορές στη σοσιαλδημοκρατία, με το «παλιό» ΠΑΣΟΚ να παρουσιάζεται ως «αγωνιστικό» και δήθεν φιλολαϊκό, με τους «προεδρικούς» εναντίον των «εκσυγχρονιστών», με την ίδια τη συγκρότηση της ομάδας των «53» το 2014, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ προαλειφόταν για την ανάληψη της αστικής διακυβέρνησης.

• Πρώτον: Χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι οι λεγόμενοι «53» δεν εμφανίστηκαν τώρα ξαφνικά για να σώσουν την «αριστερή ψυχή» του ΣΥΡΙΖΑ. Εχουν περγαμηνές στην αντιλαϊκή πολιτική που εφαρμόστηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια, στην οποία πρωτοστάτησαν τα ηγετικά τους στελέχη από κομβικές υπουργικές θέσεις.Ο Ε. Τσακαλώτος ηγήθηκε ως υπουργός Οικονομικών στο ξεδίπλωμα της αφαίμαξης του λαού, ενώ η υπουργός Εργασίας Ε. Αχτσιόγλου (που μέχρι πρότινος τουλάχιστον κινούνταν στους κύκλους των «53») έβαλε τη σφραγίδα της σε αντεργατικά μέτρα, με πιο χαρακτηριστικό το χτύπημα της απεργία
• Δεύτερον: Τα όσα εξάλλου υποστηρίζουν με τις παρεμβάσεις τους δεν αμφισβητούν στο ελάχιστο τις αντιλαϊκές κατευθύνσεις της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ μάλιστα προβάλλουν πιο αποφασιστικά πλευρές της αστικής στρατηγικής, όπως η περιβόητη «πράσινη ανάπτυξη». Υπερασπίζονται μέχρι κεραίας και προκλητικά παρουσιάζουν ως δήθεν «αριστερή» πολιτική τη ΝΑΤΟική «ιστορική» (όπως την χαρακτηρίζουν) Συμφωνία των Πρεσπών, ούτε άλλωστε αμφισβητούν την κατεύθυνση «διεύρυνσης» του ΣΥΡΙΖΑ με στελέχη του ΠΑΣΟΚ, λέγοντας πως «μας βοήθησαν όχι μόνο στο επίπεδο των πολιτικών συμβολισμών, αλλά και στην παραγωγή πολιτικού έργου». Αν έτσι είναι ο «καλός» ΣΥΡΙΖΑ, τύφλα να 'χει ο κακός...

Για τον «i-syriza» και την ηλεκτρονική εγγραφή μελών

Σημείο αντιπαράθεσης αποτελούν επίσης οι όροι της λεγόμενης οργανωτικής διεύρυνσης και εγγραφής νέων μελών του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς υιοθετήθηκε ο λεγόμενος «ψηφιακός μετασχηματισμός», με την προώθηση της ηλεκτρονικής συμμετοχής των μελών και ηλεκτρονικών ψηφοφοριών.

Σε αυτό το πλαίσιο διαμορφώθηκε η διαδικτυακή πλατφόρμα i-syriza, ενώ επιλέχθηκε η απευθείας ηλεκτρονική εγγραφή των νέων μελών, χωρίς να απαιτούνται η έγκριση της αίτησης ένταξης από κάποια επιτροπή/όργανο και η ανάληψη συγκεκριμένων υποχρεώσεων του μέλους.

Μέχρι στιγμής πάντως η καμπάνια δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα. Σε σχετικά δημοσιεύματα επισημαίνεται ότι πριν από την καμπάνια ο ΣΥΡΙΖΑ διέθετε περίπου 30.000 μέλη, ενώ σε αυτό το πρώτο διάστημα φαίνεται να έχουν εγγραφεί περίπου 14.000 μέλη, αριθμός πολύ κάτω από τον αρχικό στόχο, που είχε τοποθετηθεί περίπου στις 180.0003.

Με βάση τη νέα δομή του κόμματος που προωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, το ηγετικό επιτελείο θα «επικοινωνεί» και θα απευθύνεται ηλεκτρονικά στην κομματική βάση, ενισχύοντας, μεταξύ άλλων, τα «αρχηγικά» χαρακτηριστικά του κόμματος, το οποίο δεν θα βασίζεται σε μια βάση κομματικών μελών με δικαιώματα και υποχρεώσεις. Σε αυτήν την κατεύθυνση έχει ανοίξει και η συζήτηση γύρω από το ζήτημα της απευθείας εκλογής του προέδρου του κόμματος από τη βάση, που θα αποτελέσει ένα ακόμη βήμα στην αποδυνάμωση των οργάνων και του συνεδρίου του κόμματος.

Η νέα φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ δεν αφορά την προσαρμογή του στη νέα εποχή, στα νέα δεδομένα που διαμορφώνει το διαδίκτυο. Κυρίως αποτυπώνει και σε οργανωτικό επίπεδο τα περαιτέρω βήματα προσαρμογής του στις ανάγκες της αστικής διαχείρισης. Σε ένα κόμμα τόσο βαθιά συστημικό, είναι λογικό να ενισχύεται η τάση ενδυνάμωσης των «αρχηγικών» του χαρακτηριστικών με παράλληλη υποβάθμιση του ρόλου των κομματικών οργάνων και την προώθηση μιας λογικής μέλους - υποστηρικτή, χωρίς ουσιαστική συμμετοχή.

Θολό «αντιδεξιό μέτωπο» και με τις πλάτες των οπορτουνιστών

Για να κρύβει τη στρατηγική του σύμπλευση με τη ΝΔ και να συνεχίσει να καλλιεργεί την αυταπάτη μιας δήθεν φιλολαϊκής διαχείρισης του καπιταλισμού, ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να υψώνει κάλπικες διαχωριστικές γραμμές και να τροφοδοτεί το παραπλανητικό δίπολο μιας τάχα «προοδευτικής διακυβέρνησης» ενάντια στον «νεοφιλελευθερισμό».

Σε αυτό το πλαίσιο, η αντιπολιτευτική του τακτική στοχεύει στην καλλιέργεια της λογικής του λεγόμενου «αντιδεξιού μετώπου» όλων των «προοδευτικών δυνάμεων» ενάντια στην κυβέρνηση της «αυταρχικής δεξιάς».

Ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορεί υποκριτικά τη ΝΔ ως

«αντεργατική», ενώ ο ίδιος τσάκισε μισθούς, ασφαλιστικά δικαιώματα με το νόμο Κατρούγκαλου και διατήρησε την κατάργηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων με το νόμο Βρούτση - Αχτσιόγλου. Κατηγορεί υποκριτικά τη ΝΔ για την πολιτική της στο Μεταναστευτικό - Προσφυγικό ενώ ο ίδιος εφάρμοσε το αίσχος της πολιτικής της ΕΕ και τα κολαστήρια τύπου Μόριας. Κατηγορεί τη ΝΔ ως ακροδεξιά ενώ ο ίδιος συγκυβέρνησε με τους ακροδεξιούς ΑΝΕΛ, έδειξε ανοχή στη Χρυσή Αυγή και συνυπήρχε με τους φασίστες στις πλατείες των «αγανακτισμένων».

Υπηρετώντας αυτόν το στόχο, δυνάμεις όπως οι «53» θα ρίχνουν «αριστερά δολώματα» για να ψαρέψουν στα νερά της δυσαρέσκειας που θα γεννά η αντιλαϊκή πολιτική την οποία εφαρμόζει η ΝΔ, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Σε αυτήν την προσπάθεια ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορεί να αξιοποιεί δυνάμεις του οπορτουνιστικού ρεύματος, οι οποίες παρά την παταγώδη χρεοκοπία της πολιτικής τους γραμμής τα προηγούμενα χρόνια, ουσιαστικά συνεχίζουν, με παραλλαγές και ορισμένα ριζοσπαστικά συνθήματα, τον χρεοκοπημένο δρόμο του «αντικυβερνητικού μετώπου».

Για παράδειγμα, εκεί που ο ΣΥΡΙΖΑ μιλάει για «δεξιά

κανονικότητα», αυτοί μιλούν για «κανονικότητα του τρόμου της ΝΔ» (kommon), εκεί που ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται υποκριτικά στις «πρακτικές ακραίας καταστολής της ΝΔ» (κρύβοντας την καταστολή που ασκούσε ο ίδιος ως κυβέρνηση, το νομοθετικό χτύπημα της απεργίας, τις αντιδραστικές αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα κ.λπ.) εκείνοι μιλούν για «κατασταλτική μανία της ΝΔ» (ΑΝΤΑΡΣΥΑ).

Παράλληλα, οι τοποθετήσεις δυνάμεων του οπορτουνιστικού ρεύματος στο πλαίσιο των τρεχουσών φοιτητικών κινητοποιήσεων, που εστιάζουν αποκλειστικά στην «ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική της ΝΔ», λειτουργούν αντικειμενικά συμπληρωματικά στα λεγόμενα του ΣΥΡΙΖΑ περί «εκδικητικής πολιτικής της ΝΔ για τη νεολαία» και στα καλέσματα για συγκρότηση «αντινεοφιλελεύθερου μετώπου».

Πιο χαρακτηριστικά, ορισμένες δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (ΣΕΚ-ΑΡΙΣ) υποστηρίζουν ότι «θα ήταν καταστροφικό λάθος ένας προσανατολισμός ''που κουνάει το δάχτυλο στον κόσμο που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ καλώντας τον να βγάλει τα συμπεράσματά του'' από την προηγούμενη τετραετία»4 ενώ το ΣΕΚ προβάλλει το καθαρά αντιδεξιό σύνθημα: «Ρατσισμός, λιτότητα, τρομοκρατία - Κάτω η Νέα Δημοκρατία».

Αφήνοντας στο απυρόβλητο τον ΣΥΡΙΖΑ ή καταδικάζοντάς τον μόνο για το κυβερνητικό παρελθόν του, οι οπορτουνιστικές δυνάμεις ουσιαστικά ρίχνουν νερό στο μύλο της θολής και ρηχής αντιδεξιάς ρητορικής και του «αντικυβερνητικού - αντιδεξιού μετώπου» που προβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ, κρύβοντας τον πραγματικό αντίπαλο. Αφήνουν περιθώρια στον ΣΥΡΙΖΑ να εμφανίζεται με δήθεν «αγωνιστικό» προσωπείο, προσφέροντάς του μάλιστα «κινηματικά» καύσιμα στην επιδίωξή του για μελλοντική επάνοδο στην αστική διακυβέρνηση.

Λαϊκή αντεπίθεση που να σημαδεύει τον πραγματικό αντίπαλο

Η διαμόρφωση γραμμής σύγκρουσης με το σύνολο της πολιτικής του κεφαλαίου στο κίνημα, κόντρα σε αυταπάτες φιλολαϊκής καπιταλιστικής διαχείρισης, είναι προϋπόθεση ώστε οι αγωνιστικές διεργασίες να αποκτούν συνέχεια, να διευρύνεται η μαζικότητα, να βαθαίνει ο προσανατολισμός, να θωρακίζεται το κίνημα από τις προσπάθειες του ΣΥΡΙΖΑ να κεφαλαιοποιεί ξεσπάσματα της λαϊκής δυσαρέσκειας προς όφελός του.

Η απάντηση στην αντιλαϊκή πολιτική της ΝΔ, που είναι συνέχεια αυτής του ΣΥΡΙΖΑ όπως και όλων των κυβερνήσεων που υπηρετούν το ,κεφάλαιο βρίσκεται στην ανασύνταξη του εργατικού - λαϊκού κινήματος, στην ενίσχυση του προσανατολισμού του σε αντιμονοπωλιακή - αντικαπιταλιστική κατεύθυνση.

Η στρατηγική αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ και η προσπάθεια να μην εγκλωβιστούν λαϊκές δυνάμεις σε νέες πλάνες αποτελούν μέρος αυτής της προσπάθειας ανασύνταξης του κινήματος, ανεβάσματος της οργάνωσης της εργατικής τάξης, ισχυροποίησης του ταξικού προσανατολισμού των αγώνων, ενίσχυσης των δυνάμεων της Κοινωνικής Συμμαχίας.

Είναι όρος για να ξεδιπλωθεί μια μαχητική εργατική - λαϊκή αντεπίθεση που θα σαρώσει παλιές και νέες αυταπάτες.

Παραπομπές

1. Αναλυτικότερα βλ. ΙΕ ΚΕ, «Για την Πολιτική Διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ», στο τρέχον τεύχος της ΚΟΜΕΠ, τ. 6/2019

2. Εφημερίδα «Αυγή», 21/11/2019

3. Ως μέτρο σύγκρισης αξίζει να σημειώσουμε ότι στις εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη της ηγεσίας του ΚΙΝΑΛ το 2017 ψήφισαν περίπου 200.000 μέλη/φίλοι.

4. Εφημερίδα «Εργατική Αλληλεγγύη», 2/10/2019

Του

Κώστα ΜΠΟΡΜΠΟΤΗ*

* Ο Κ. Μπορμπότης είναι μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ