Ο αντιδραστικός ρόλος των αναρχικών μέσα στην ιστορία

Στο 19ο αιώνα έδρασαν αναρχικές ομάδες στον Πύργο και την Πάτρα κάτω και από την επιρροή Ιταλών αναρχικών. Με την άνοδο του εργατικού κινήματος οι ομάδες αυτές σύντομα περιθωριοποιούνται και διαλύονται. Ουσιαστικά, η συγκροτημένη εμφάνιση των αναρχο-αυτόνομων (α/α) στις σύγχρονες συνθήκες γίνεται στα τέλη της δεκαετίας του '70. Στις φοιτητικές κινητοποιήσεις του '79-'80 ενάντια στο ν. 815 τροφοδοτούνται από αριθμό φοιτητών που έχει προέλθει από τη διάσπαση του «Ρήγα Φεραίου» (νεολαία του «ΚΚΕ εσ») και την ίδρυση της «Β΄ Πανελλαδικής» (αποτέλεσε τον πυρήνα των Αριστερών Συσπειρώσεων της δεκαετίας του '80), καθώς και φοιτητές που έχουν αποχωρήσει από μαοϊκές οργανώσεις εξαιτίας της κρίσης του μαοϊσμού και των πολιτικών φορέων του («ΚΚΕ (μ-λ)», ΕΚΚΕ κλπ.). Ενας άλλος παράγοντας υπήρξε η αυθόρμητη ριζοσπαστικοποίηση φοιτητικών μαζών με τα παράλληλα κενά στην ιδεολογική - πολιτική παρέμβαση της ΚΝΕ. Ο τότε υπουργός Πολιτισμού της ΝΔ Ανδρέας Ανδριανόπουλος δήλωνε την ημέρα των φοιτητικών εκλογών του 1980 στην εφημερίδα «Καθημερινή»: «Οι αναρχοαυτόνομοι είναι μια μεγάλη ελπίδα για την επανανακάλυψη των αξιών της ελευθερίας από την ελληνική νεολαία και τον απεγκλωβισμό της από τα μαρξιστικά δεσμά».


Το ρεύμα αυτό συνδέθηκε με περιθωριακά ρεύματα μουσικής, τέχνης και τρόπου ζωής (όπως το πανκ) που ήταν «μόδα» εκείνη την περίοδο και ενισχύθηκαν από την άρχουσα τάξη και τους μηχανισμούς της στην προσπάθειά τους να διαμορφώσουν αντίβαρο στην παρέμβαση της ΚΝΕ στα ζητήματα του πολιτισμού. Από την πρώτη στιγμή ανέπτυξαν μια έντονη αντι-ΚΝΕ δραστηριότητα (βλ. Χημείο κλπ.). Ιδιαίτερα ενισχύθηκαν για να παίξουν αυτό το ρόλο από το ΠΑΣΟΚ. Για παράδειγμα, η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς και Αθλητισμού χρηματοδοτούσε και ενίσχυε έντυπα και εκδηλώσεις τέτοιων ομάδων.
Η πορεία αυτών των ομάδων δεν είναι ευθύγραμμη, συνδέεται με στιγμές του κινήματος και με τις πολιτικές εξελίξεις. Ο χώρος αυτός δεν μπόρεσε από μόνος του να αποκτήσει ερείσματα στο νεολαιίστικο κίνημα. Αξιοποιήθηκε από άλλες δυνάμεις στην αντι-ΚΚΕ εκστρατεία και κυρίως από «αριστεριστές» του «Ρήγα Φεραίου», αλλά και τη Ν. ΠΑΣΟΚ. Παράγοντας που συντέλεσε να ξεφουσκώσει αυτό το ρεύμα ήταν η άνοδος της επιρροής της ΚΝΕ και των αντιιμπεριαλιστικών συνθημάτων στο κίνημα της νεολαίας.

Η κρίση στο Κόμμα και την ΚΝΕ και οι ανατροπές του σοσιαλισμού στα χρόνια '89-'91 συμπίπτουν και με τις μαθητικές κινητοποιήσεις '90-'91 ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ (νόμοι Κοντογιαννόπουλου - Σουφλιά), ενώ ταυτόχρονα είναι και η περίοδος του πρώτου Τρομονόμου. Η έντονη καταστολή των μαθητικών κινητοποιήσεων που φτάνει στη δολοφονία του Ν. Τεμπονέρα, η φετιχοποίηση της μορφής της κατάληψης, η αδύναμη παρέμβαση της ΚΝΕ ενισχύουν στις αρχές της δεκαετίας του '90 αυτές τις ομάδες με μικρές ηλικίες.

Αυτή την περίοδο διαμορφώνεται η «Συνεργασία Αναρχικών Ομάδων και Ατόμων για την Πολύμορφη Δράση», που περιλαμβάνει έναν αριθμό αναρχικών ομάδων («Συσπείρωση Αναρχικών», εφημερίδα «Εξέγερση», εφημερίδα «Αναρχική Παρέμβαση», ομάδα «Οτανις», ομάδα «Ξανά στους Δρόμους» κλπ.). Η άρχουσα τάξη προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την αρνητική συγκυρία για το λαϊκό κίνημα για να ξεμπερδεύει μια για πάντα με την αντιιμπεριαλιστική πορεία του Πολυτεχνείου. Παράλληλα, οι «αριστεριστές» που συγκροτούν τα ΕΑΑΚ (αποτελούνται από τις δυνάμεις της τότε «ΚΝΕ-ΝΑΡ», «Αριστερών Συσπειρώσεων» και τα απομεινάρια του «Ρήγα Φεραίου» και εκείνη την εποχή έχουν σημαντική επιρροή στο φοιτητικό κίνημα) δίνουν πολιτική κάλυψη στην προβοκατόρικη δράση α/α ομάδων θεωρώντας τους κοινωνικούς αγωνιστές.
Από το '90 μέχρι το '95 διαμορφώνονται στον α/α χώρο δύο ακόμα ομάδες. Η μια είναι αυτή που συσπειρώνεται γύρω από την εφημερίδα «Αλφα» και αποτελεί μια προσπάθεια να διαμορφωθεί ένα πιο πολιτικό πλαίσιο δράσης των α/α παίρνοντας αποστάσεις από τα «μπάχαλα» - όπως αποκαλούν τους υπόλοιπους - η οποία «εξαφανίζεται» γύρω στο 1997-1998. Η άλλη είναι μετεξέλιξη της ΣΑΚΕ (Συνεπής Αριστερή Κίνηση Ελλάδας) σε «Ενωση για την Επαναστατική Ανατροπή» που εκδίδει την εφημερίδα «Κόντρα».

Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου το 1995 είναι καθοριστικά. Στις 15/11 εξελίσσεται δολοφονική επίθεση των α/α με μολότοφ ενάντια στα μέλη της ΚΝΕ που υλοποιούσαν την απόφαση της ΕΦΕΕ για περιφρούρηση του Πολυτεχνείου. Το προβοκατόρικο σχέδιο ολοκληρώνεται στις 17 και 18 Νοέμβρη με την κατάληψη του κτιρίου του Πολυτεχνείου, την άρση του ασύλου, την επέμβαση των ΜΑΤ και τη σύλληψη 500 ατόμων. Την επόμενη χρονιά η απόφαση φορέων του λαϊκού κινήματος να συγκροτήσουν Επιτροπή Εορτασμού, προσπάθεια στην οποία πρωτοστατεί το ΚΚΕ και η ΚΝΕ, βάζει εμπόδιο στη συνέχιση της προβοκατόρικης δράσης τους στις ημέρες του Πολυτεχνείου και διαμορφώνει τις προϋποθέσεις ώστε η επέτειος του Πολυτεχνείου να ξαναπάρει αντιιμπεριαλιστικό περιεχόμενο και να διασφαλιστεί η πορεία στην αμερικάνικη πρεσβεία.

Η άνοδος της επιρροής της ΚΝΕ στο νεολαιίστικο κίνημα, ιδιαίτερα στο μαθητικό και το φιλειρηνικό αντιιμπεριαλιστικό, η ακύρωση της προβοκάτσιας στους εορτασμούς του Πολυτεχνείου, η διασφάλιση της αντιιμπεριαλιστικής πορείας της 17ης Νοέμβρη, η άνοδος της ΠΚΣ στα ΑΕΙ και ΤΕΙ βάζει αυτές τις ομάδες στο περιθώριο. Η δράση τους στα τέλη της δεκαετίας του '90 συντονίζεται με την προσπάθεια της κυβέρνησης να συκοφαντήσει το ρόλο της ΚΝΕ στους αγώνες μαθητών και φοιτητών, παίρνει χαρακτηριστικά αντικομμουνιστικών συμμοριών με οργανωμένες επιθέσεις ενάντια σε μέλη της ΚΝΕ και του ΚΚΕ, σε γραφεία του Κόμματος, σε σχολές κλπ. Σε αυτή την προσπάθειά τους για μια ακόμη φορά βρίσκουν τη συγκαλυμμένη ή απροκάλυπτη στήριξη μιας μερίδας του αστικού Τύπου («Ελευθεροτυπία», «Αυγή»), των αριστερίστικων ομάδων και του ΣΥΝ.
Στη διαδήλωση ενάντια στην επίσκεψη του Κλίντον στην Αθήνα το 1999 έγινε ολοφάνερη η σχέση αυτού του χώρου με κρατικούς και παρακρατικούς μηχανισμούς, ακόμα και με ξένες υπηρεσίες. Η συντονισμένη δράση τους με τις δυνάμεις καταστολής συνέβαλε στο να μετατραπεί η Αθήνα σε πεδίο μάχης, στο να γνωρίσει η μαζική αντιιμπεριαλιστική διαδήλωση της νεολαίας και του λαού της Αθήνας μια άγρια καταστολή. Αντίστοιχο ρόλο έπαιξαν και τον Ιούνη του 2003 στη Θεσσαλονίκη, που αποτέλεσε σταθμό της δράσης αυτού του χώρου.

Σήμερα βασικές ομάδες που τοποθετούνται στο χώρο αυτό είναι: Η «Συνεργασία Αναρχικών Ατόμων και Ομάδων για την Πολύμορφη Δράση» που αυτοπροσδιορίζεται και σαν «Μπλακ Μπλοκ» και κινείται σε πανελλαδικό επίπεδο. Εκδίδει τη βδομαδιάτικη εφημερίδα «Διαδρομή Ελευθερίας», που έχει τιράζ - σύμφωνα με τους εκδότες της - 10.000 αντίτυπα και διακινείται σε διάφορα σημεία της Ελλάδας. Η ομάδα αυτή λειτουργεί επίσης και δύο χώρους στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη με το όνομα «Αναρχική Αρχειοθήκη» και έχει στόχο την προώθηση της «αναρχικής παράδοσης». Γύρω από την εφημερίδα «Κόντρα» λειτουργεί η «Ενωση για την Επαναστατική Ανατροπή». Αυτή η ομάδα εμφανίζεται και σαν «Ινστιτούτο Κοινωνικών Μελετών» και θεωρεί τον εαυτό της «αντιεξουσιαστική μαρξιστική - λενινιστική συλλογικότητα». Με αφορμή τον Τρομονόμο, στη συνέχεια τις δίκες της «17Ν» και την εξάμηνη προεδρία της Ελλάδας στην ΕΕ, διαμορφώθηκε μια ομάδα απαρτιζόμενη κυρίως από παλιούς αναρχικούς που εμφανίζεται με δύο μορφές: τη «Συσπείρωση Ενάντια στην Κρατική Τρομοκρατία» και την «Αντιεξουσιαστική Κίνηση Σαλόνικα 2003» (τώρα εμφανίζεται σαν «Αντιεξουσιαστική Κίνηση»). Η ομάδα αυτή αποτελεί την πιο συγκροτημένη προσπάθεια παρέμβασης του αναρχο-αυτόνομου χώρου. Αυτή η προσπάθεια συνδέεται με νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί, κυρίως ένταση της κρατικής καταστολής, ένταση της δυσαρέσκειας και της αμφισβήτησης από λαϊκά στρώματα. Σύμφωνα με τις διακηρύξεις της, επιδιώκει να μην ταυτιστεί με το λεγόμενο «Μπλακ Μπλοκ», να βγάλει τον αναρχο-αυτόνομο χώρο από το περιθώριο και να συνδεθεί με αγώνες του λαού. Τον Οκτώβρη του 2003 οργάνωσαν πανελλαδική συνάντηση και αποφάσισαν να προχωρήσουν σε πανελλαδική κίνηση, να δημιουργήσουν την «Αντιεξουσιαστική Κίνηση Φοιτητών» και να ιδρύσουν αντιεξουσιαστικά κέντρα στις πόλεις, να εκδώσουν πανελλαδική εφημερίδα, τη «Βαβυλωνία». Στόχος τους είναι να μην περιοριστούν σε αυτούς που αυτοπροσδιορίζονται ιδεολογικά σαν αναρχικοί, αλλά να διαμορφώσουν ένα ευρύτερο αντιεξουσιαστικό, αντικαπιταλιστικό ρεύμα, συγκεντρώνοντας ευρύτερες ριζοσπαστικές δυνάμεις. Σε ορισμένες πρωτοβουλίες τους συνεργάζονται και συντονίζονται με άλλες αυτόνομες και αριστερίστικες κινήσεις.
Τέλος, υπάρχει ένας αριθμός αυτοδιαχειριζόμενων στεκιών και καταλήψεων που ξεκίνησαν να λειτουργούν στα τέλη της δεκαετίας του '80 και αποτελούν κέντρα δράσης αυτού του χώρου. Προσπαθούν μέσα από αυτή τη δράση να αποκτήσουν έρεισμα σε τοπικό επίπεδο μέσα από σειρά πολιτικών, πολιτιστικών εκδηλώσεων, ενασχόληση με τοπικά προβλήματα κλπ. Στην Αθήνα λειτουργούν 10 στέκια και σε άλλες πόλεις 13. Τέτοια στέκια υπάρχουν επίσης και σε ορισμένες πανεπιστημιακές σχολές. Σε αυτούς τους χώρους συνυπάρχουν επιρροές από όλες τις «τάσεις» και ομάδες του αναρχο-αυτόνομου χώρου, ενώ σε ορισμένα συμμετέχουν και αριστεριστές.

Η αντιπαράθεση μαρξισμού - λενινισμού και αναρχισμού σε θέματα ιδεολογίας και πολιτικής.

Μην αναγνωρίζοντας την ταξική πάλη και το ρόλο της στην επαναστατική εξέλιξη, ένα μέρος των αναρχικών υποστηρίζει την ατομική τρομοκρατία. Αυτό το είδαμε και με αφορμή τις συλλήψεις και δίκες της «17Ν» και την προσπάθεια να τους εμφανίσουν σαν λαϊκούς αγωνιστές. Η υποστήριξη στην ατομική τρομοκρατία αναδεικνύει την έλλειψη εμπιστοσύνης τους στις μάζες και τις αυταπάτες ότι με ενέργειες ατομικής τρομοκρατίας (δολοφονίες, δολιοφθορές κλπ.) μπορούν να ανατρέψουν τον καπιταλισμό... «να περιμένω να γίνει επανάσταση αυτό δε γίνεται. Η αναμονή είναι ο καθημερινός βιασμός μου από το σύστημα, δεν μπορώ να τη δεχτώ ως επαναστατική πρακτική. Περίμενα πάρα πολύ...» ¹ .

Ο Μαρξ και ο Λένιν έκαναν σοβαρή κριτική στη θέση για ατομική τρομοκρατία. Στην εποχή του Μαρξ εμφανίζεται ο περίφημος Νετσάγιεφ ² ενώ ο Λένιν έκανε πολεμική στο άρθρο του για τον «επαναστατικό τυχοδιωκτισμό» στους επαναστάτες - σοσιαλιστές για τη θέση τους σχετικά με την ατομική τρομοκρατία. Εκτός από το ανόητο και το ανεδαφικό της ατομικής τρομοκρατίας υπάρχει από τη φύση της και το στοιχείο της προβοκάτσιας. Οι Μαρξ και Ενγκελς, με κείμενα τους, ανέδειξαν ότι η τυχοδιωκτική δράση του Νετσάγιεφ, που συνδεόταν με τον Μπακούνιν λειτούργησε προβοκατόρικα ³ με αποτέλεσμα να χτυπηθεί το ρωσικό δημοκρατικό επαναστατικό κίνημα. Ανεξάρτητα το πόσο συνδέεται άμεσα ή έμμεσα η ατομική τρομοκρατία με μηχανισμούς του κράτους λειτουργεί προβοκατόρικα, τυχοδιωκτικά για να αποπροσανατολίζει το επαναστατικό κίνημα από τα βασικά του καθήκοντα. Να δημιουργεί το έδαφος, για να συκοφαντείται το κίνημα και ταυτόχρονα να διαμορφώνει όρους, ώστε η μάχη να δίνεται στο έδαφος του αντιπάλου με τρόπο που συμφέρει την άρχουσα τάξη.

Ο αντιδραστικός ρόλος των αναρχικών μέσα στην ιστορία

Με βάση τις παραπάνω θέσεις μπορούμε να καταγράψουμε μια ιστορική πορεία που αναδεικνύει τον αντιδραστικό ρόλο που έπαιξαν οι αναρχικοί στην ιστορία από την εποχή της εμφάνισης του αναρχισμού σαν ρεύμα (μέσα 19ου αιώνα) μέχρι σήμερα.

Συνοψίζοντας τις βασικές τους θέσεις:

• Υποστηρίζουν την «απόλυτη ατομική ελευθερία».
• Παλεύουν για μια «ουτοπική» κοινωνία -ομοσπονδία αυτοδιοικούμενων κοινοτήτων.
• Αρνούνται τις νομοτέλειες της ταξικής πάλης και την πρωτοπορία της εργατικής τάξης.
• Αδυνατούν να κατανοήσουν το χαρακτήρα της εκμετάλλευσης.
• Δίνουν στο κράτος και την εξουσία μεταφυσικό περιεχόμενο.
• Αντιστρέφουν τη σχέση βάσης -εποικοδομήματος. Θεωρούν ότι το κράτος γεννά την εκμετάλλευση. Δεν αντιλαμβάνονται δηλαδή το κράτος σαν αναγκαιότητα που προκύπτει στις ταξικές κοινωνίες.
• Υποστηρίζουν την ατομική τρομοκρατία.

Οι παραπάνω αντιλήψεις, όπως είναι φυσικό, διαμορφώνουν ένα αντιδραστικό πλαίσιο δράσης, που ανεξάρτητα από προθέσεις και διακηρύξεις έρχεται σε σύγκρουση με την επαναστατική πάλη του προλεταριάτου. Οι αντιλήψεις αυτές οδήγησαν και στην ιδεολογική και πολιτική χρεοκοπία του αναρχισμού στον 20ό αιώνα που έπαψε να αποτελεί σοβαρή δύναμη στο εργατικό κίνημα.

Ορισμένα ιστορικά στοιχεία της αντιπαράθεσης παραθέτουμε στη συνέχεια:

Οι Μαρξ - Ενγκελς άσκησαν σοβαρή κριτική στις φιλοσοφικές - ιδεαλιστικές θέσεις των Προυντόν, Στίρνερ που ουσιαστικά θεοποιούσαν το άτομο και την απόλυτη ελευθερία του, την ατομική ιδιοκτησία. Μάλιστα, το έργο του «Η αθλιότητα της Φιλοσοφίας» ο Μαρξ το αφιερώνει για να κάνει πολεμική στις φιλοσοφικές θέσεις του Προυντόν, ενώ κριτική στον Στίρνερ γίνεται μέσα από το έργο του Ενγκελς «Ο Λουδοβίκος Φόυερμπαχ και το τέλος της κλασικής γερμανικής φιλοσοφίας» και στην «Αγία Οικογένεια».

Ο Μπακούνιν εμφανίζεται σαν θεωρητικός του αναρχοκομμουνισμού με ένα κράμα ουτοπικών σοσιαλιστικών ιδεών και προυντονισμού (ο ίδιος θεωρούσε τον Προυντόν δάσκαλό του). Στην Α΄ Διεθνή (Διεθνής Ενωση των Εργατών) ξεσπά αντιπαράθεση ανάμεσα στον Κ. Μαρξ και στον Μπακούνιν γύρω από σημαντικά θεωρητικά ζητήματα σε σχέση με το κράτος, την ταξική πάλη κλπ. Ο Μπακούνιν και οι οπαδοί του μετά από σκληρή διαπάλη διαγράφονται από τη Διεθνή. Η Παρισινή Κομμούνα έρχεται να επιβεβαιώσει τη μαρξιστική θέση για την επαναστατική εξουσία και τα καθήκοντά της. Ο Μπακούνιν συνδέεται με το Νετσάγιεφ, υποστηρίζει την ατομική τρομοκρατία και διαμορφώνει σχέδια εξέγερσης. Οι οπαδοί του Μπακούνιν παίζουν σοβαρό ρόλο στο προβοκάρισμα των ταξικών αγώνων της εποχής.

«Κληρονόμος» των ιδεών του Μπακούνιν ήταν ο Κροπότκιν. Η περίοδος που έζησε ο Κροπότκιν και ανέπτυξε τις θεωρίες του είναι η περίοδος που ο καπιταλισμός περνά στο ανώτατο ιμπεριαλιστικό του στάδιο. Ο αναρχισμός ταυτίζεται με τη μικροαστική διαμαρτυρία όχι στον καπιταλισμό που αναπτύσσεται αλλά στον καπιταλισμό που αρχίζει να σαπίζει και γίνεται πιο επιθετικά αντικομμουνιστικός. Ο πρώτος ιμπεριαλιστικός πόλεμος βρίσκει τον Κροπότκιν να παίρνει σοβινιστικές θέσεις. Ο Κροπότκιν αρχίζει να αναζητά «φύτρα του κομμουνισμού, νησίδες κομμουνισμού» στα πλαίσια του καπιταλισμού, προσεγγίζει ολοένα το ρεφορμισμό. Ταυτόχρονα, η Οχτωβριανή Επανάσταση και η εγκαθίδρυση της σοσιαλιστικής εξουσίας βρίσκει τους περισσότερους αναρχικούς με την πλευρά της αντεπανάστασης. Χαρακτηριστικός είναι ο ρόλος τους στην ανταρσία της Κροστάνδης ⁴ενάντια στη σοβιετική εξουσία.

Στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα διαμορφώνεται στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα ένα ρεύμα αναρχοσυνδικαλιστικό με βασική επιρροή σε Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Αργεντινή κλπ. Ουσιαστικά αποτελεί προσπάθεια προσαρμογής του αναρχισμού στις νέες συνθήκες του ιμπεριαλισμού. Το αναρχοσυνδικαλιστικό ρεύμα αρνείται την πολιτική πάλη του προλεταριάτου, έχει έντονα ρεφορμιστικά στοιχεία, αναμασά τις θεωρίες των ομοσπονδιών των ελεύθερα συνεταιρισμένων παραγωγών, προπαγανδίζει τις θεωρίες της άμεσης δράσης και τις πράξεις ατομικής τρομοκρατίας και σηκώνει σημαντικό βάρος στην αντισοσοσιαλιστική, αντισοβιετική προπαγάνδα στην περίοδο οικοδόμησης του σοσιαλισμού στη Σοβιετική Ενωση. Είναι χαρακτηριστική η φράση του Ντουρούτι (αρχηγού των Ισπανών αναρχικών) την περίοδο της διχτατορίας του Πριμόντε Ριβιέρα «προτιμάμε τη διχτατορία της δεξιάς αστικής τάξης από τη διχτατορία των κομμουνιστών». Αυτή την τακτική εξέφρασαν και οι αναρχικοί την περίοδο του εμφυλίου στην Ισπανία. Στην Ισπανία είχαν διαμορφωθεί δύο αναρχοσυνδικαλιστικές οργανώσεις, η FAI (Ομοσπονδία Αναρχικών Ιβηρικής) και η CNT (Εθνική Συνομοσπονδία Εργατών). Είχαν επιρροή σε ορισμένα μέρη της Ισπανίας. Στη Βαρκελώνη προσπάθησαν να εφαρμόσουν το κοινωνικό τους πρότυπο. Από τα πρώτα μέτρα που πήραν ήταν να ανοίξουν τις φυλακές και να απελευθερώσουν κάθε εγκληματικό στοιχείο που στελέχωσε αργότερα τις φασιστικές μονάδες. Αρνήθηκαν κάθε συντονισμό με την κεντρική κρατική εξουσία της Δημοκρατικής Ισπανίας, συνέβαλαν στην αποδιοργάνωση και μαζί με τους τροτσκιστές ανέπτυξαν μια εκτεταμένη αντικομμουνιστική προπαγάνδα. Με αυτό τον τρόπο αποτέλεσαν αντικειμενικά την «5η φάλαγγα του Φράνκο» που δρούσε στα μετόπισθεν, συνέβαλαν στη φασιστική νίκη και στην ήττα των δημοκρατικών δυνάμεων.

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο οι αναρχικοί επιστρατεύονται στα πλαίσια της ψυχροπολεμικής αντισοβιετικής και αντισοσιαλιστικής προπαγάνδας. Στηρίζουν κάθε αντεπαναστατική προσπάθεια στη σοσιαλιστική Ευρώπη (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία) ⁵. Η επιρροή τους περιορίζεται σε χώρους διανοουμένων και της φοιτητικής νεολαίας. Το αναρχικό ρεύμα συναντιέται με τις θεωρίες διάφορων αστών και μικροαστών κοινωνιολόγων για νέες αντιθέσεις που γίνονται κυρίαρχες (π.χ. μεταξύ γονιών - παιδιών, μεταξύ των δύο φύλων, ο καταναλωτισμός, τα περιβαλλοντικά ζητήματα, σεξουαλική απελευθέρωση κλπ.), για εξαφάνιση της εργατικής τάξης, για την αυτονομία των κινημάτων κλπ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του Ντανιέλ Κον Μπεντίντ ⁶ αναρχικού φοιτητή «ηγέτη» του Μάη του '68. Ο αναρχισμός μπλέκεται με νέες «αριστερίστικες» και «νεοτροτσκιστικές» αντιλήψεις με κύρια χαρακτηριστικά την κριτική σε φαινόμενα της ζωής στο σύγχρονο καπιταλισμό στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες και την πολεμική στο «ξεπερασμένο» κομμουνιστικό κίνημα, στη Σοβιετική Ενωση και το σοσιαλισμό. Αυτές οι αντιλήψεις δανείζουν και δανείζονται επιχειρήματα στην αντισοσιαλιστική τους προπαγάνδα από τους μαοϊκούς και τους ευρωκομμουνιστές.

1. Από προκήρυξη αναρχικών.

2. Νετσάγεφ Σεργκέι Γκενάγεβιτς (1847 - 1882). Πήρε μέρος στις φοιτητικές ταραχές 1868 - 69. Τον Ιανουάριο του 1869, αφού διέδωσε ότι πιάστηκε δήθεν από την τσαρική αστυνομία έφυγε στη Μόσχα και το Μάρτη πέρασε έξω από τα σύνορα. Στη Γενεύη αποκτά την εμπιστοσύνη του Μπακούνιν. Γύρισε στη Μόσχα και ίδρυσε τμήμα της μυστικής εταιρίας «Λαϊκή Εκδίκηση» που δήθεν υπήρχε παντού. Το Νοέμβρη δολοφόνησε το μέλος της οργάνωσής του φοιτητή Ι. Ι. Ιβάνοφ με το πρόσχημα ότι είναι προδότης. Οι Μαρξ - Ενγκελς άσκησαν πολεμική στον Νετσάγεφ. Το Γενάρη του 1871 ξεκινά η περίφημη «Δίκη Νετσάγεφ», που οδήγησε στην παραπομπή 87 Ρώσων δημοκρατών και επαναστατών σε δίκη. Η ευρωπαϊκή αντίδραση προσπαθούσε να την παρουσιάσει σαν δίκη της Α΄ Διεθνούς. Η Α΄ Διεθνής διαχωρίζει επίσημα τη θέση της από τον Νετσάγεφ. Τον Αύγουστο του 1871 συλλαμβάνεται στη Ζυρίχη και παραδίδεται στις τσαρικές αρχές. Το 1873 καταδικάζεται για το φόνο του φοιτητή Ιβάνοφ. Πέθανε το 1882 στη φυλακή.

3. Ο Νετσάγεφ και ο Μπακούνιν έστελναν επιστολές που καλούσαν για εξέγερση στη Ρωσία και πράξεις ατομικής τρομοκρατίας, με παραλήπτες ανθρώπους που είχαν παλιότερα συνδεθεί με το δημοκρατικό κίνημα. Οι επιστολές με ευκολία έπεσαν στα χέρια της τσαρικής ασφάλειας, οι οποίοι αποκάλυψαν προετοιμασία εξέγερσης. Με αυτό το πρόσχημα οι τσαρικές αρχές προχώρησαν σε μαζικές συλλήψεις δημοκρατών.

4. «Το χαρακτηριστικότερο στα γεγονότα της Κροστάνδης είναι ακριβώς οι ταλαντεύσεις του μικροαστικού στοιχείου. Τίποτε σχεδόν διαμορφωμένο, ξεκάθαρο, συγκεκριμένο δεν υπάρχει. Νεφελώδη συνθήματα όπως "ελευθερία", "ελεύθερο εμπόριο", απελευθέρωση από το ζυγό¨", "σοβιέτ χωρίς μπολσεβίκους" ή "επανεκλογή των σοβιέτ" ή "λύτρωση από τη δικτατορία του κόμματος" κλπ. Τόσο οι μενσεβίκοι όσο και οι σοσιαλεπαναστάτες διακηρύσσουν ότι το κίνημα της Κροστάνδης είναι "δικό τους" κίνημα... Ολόκληρη η συμμορία των λευκοφρουρών κινητοποιείται αστραπιαία για την Κροστάνδη, με ταχύτητα, μπορεί να πει κανείς. τηλεγράφου... Ας κλείσουμε λοιπόν τα μάτια μπρος στο γεγονός, ότι όλοι οι γνήσιοι λευκοφρουροί χειροκροτούσαν τους αποστάτες της Κρονστάνδης και ότι συγκέντρωναν χρήματα για την υποστήριξή της από τις τράπεζες». Β. Ι. Λένιν «Σχετικά με τη φορολογία σε είδος». «Απαντα», τ. 43, σελ. 246 - 247.

5. Οι αναρχικοί στη Δ. Ευρώπη καλούσαν σε αλληλεγγύη στους αντεπαναστάτες το 1956 στην Ουγγαρία, το 1968 στην Τσεχοσλοβακία, το 1980 στην Πολωνία.

6. Ο Ν. Κ. Μπεντίντ ακολουθώντας με συνέπεια την αντικομμουνιστική του πορεία σήμερα είναι βουλευτής των Γερμανών Πρασίνων, από τους φανατικούς χειροκροτητές των ανατροπών των σοσιαλιστικών καθεστώτων, οπαδός της ΕΕ και θερμός υποστηρικτής του ΝΑΤΟικού πολέμου ενάντια στην ΟΔ Γιουγκοσλαβίας.

Του Κύριλλου Παπασταύρου.
Πηγή: http://www.komep.gr/2004-teyxos-4/h-antiparathesh-marksismoy-leninismoy-kai-anarxismoy-se-themata-ideologias-kai-politikhs

Via Revolution Now !