Σε εφαρμογή ο εργασιακός οδοστρωτήρας στην Πορτογαλία

συγκέντρωση διαμαρτυρίας που διοργάνωσε
το Πορτογαλικό ΚΚ στα τέλη του Μάη 

Σε ισχύ τέθηκαν από την 1η Αυγούστου οι μεταρρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις στην Πορτογαλία στα πλαίσια της συμφωνίας της κυβέρνησης με την τρόικα για την παροχή δανείου ύψους 78 δισεκατομμυρίων ευρώ, ένα δάνειο που δεν αφορά τις ανάγκες του λαού, αλλά τη διάσωση του κεφαλαίου. Πρόκειται για επίθεση του κεφαλαίου στα εργασιακά δικαιώματα, σε μια στιγμή που ήδη εκατομμύρια ζουν στα όρια της φτώχειας και η επίσημη ανεργία «καλπάζει».

Με τις μεταρρυθμίσεις αυτές καθίσταται ευκολότερη η απόλυση, μειώνεται η αποζημίωση σε περίπτωση απόλυσης, έτσι ο εργοδότης καλείται να πληρώσει 20 αντί για 30 ημερομίσθια για κάθε χρόνο εργασίας, με το σύνολο της αποζημίωσης να μην υπερβαίνει κατά 12 φορές το βασικό μηνιαίο μισθό. Δίνει τη δυνατότητα στους εργοδότες να αυξήσουν τις ώρες εργασίας κατά δύο ώρες την ημέρα χωρίς υπερωριακές αποδοχές, ενώ το δικαίωμα 15λεπτου διαλείμματος για κάθε ώρα υπερωρίας καταργήθηκε. Επιπλέον περικόπηκαν οι ημέρες αδείας από 25 σε 22, καταργήθηκαν τέσσερις επίσημες αργίες. Σε περίπτωση που η επιχείρηση επιλέξει να κλείσει για μία ημέρα, τότε αφαιρείται μία ημέρα αδείας από τον εργαζόμενο.

Επιδεινώνεται το βιοτικό επίπεδο

Ο λαός αντιμετωπίζει τις συνεχιζόμενες επιθέσεις ενάντια στα εισοδήματά του και στα εργασιακά δικαιώματα, με αύξηση της φτώχειας, της ανεργίας, μπαράζ ιδιωτικοποιήσεων, αλλά και περικοπές στην Υγεία, την Παιδεία, αύξηση του ΦΠΑ στο 23% κ.ά. Ηδη από τον περασμένο Μάη έχουν ανακοινωθεί μέτρα που προβλέπουν τη μείωση κατά 16,9% των δαπανών σε όλα τα υπουργεία, «πάγωμα» των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, περικοπές κοινωνικών επιδομάτων, περικοπή του 13ου και 14ου μισθού για τους δημοσίους υπαλλήλους, με στόχο, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, τη μείωση του δημόσιου χρέους από 8,51% του ΑΕΠ στα τέλη του 2011 σε 5,3% το 2012.

Η επίσημη ανεργία φτάνει το 15,4% όπου ανάμεσα στους νέους έως 25 χρόνων φτάνει το 36,4%, σύμφωνα με στοιχεία της Γιούροστατ για τον Ιούνη. Τους πρώτους πέντε μήνες του 2012 το κόστος εργασίας στον κρατικό τομέα έπεσε κατά 7,2%, δηλαδή 272 εκατομμύρια ευρώ, κυρίως λόγω της μη επαναπρόσληψης των ωρομίσθιων και αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός Πέδρο Πάσος Κοέλιο είχε ...προτρέψει όσους έχουν μείνει χωρίς δουλειά να «επιδείξουν περισσότερη προσπάθεια» και «να εξέλθουν από τη βολή τους» ψάχνοντας δουλειά στο εξωτερικό. Οι άνεργοι εκπαιδευτικοί, πρόσθεσε, θα μπορούσαν να αναζητήσουν δουλειά στην Αγκόλα ή τη Βραζιλία...

Θέλοντας να παρουσιάσει πως τα μέτρα λιτότητας έχουν τη γενικευμένη αποδοχή της κοινωνίας, ο υπουργός Οικονομικών Αλβαρο Σάντος Περέιρα είχε δηλώσει πως οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις ήταν απαραίτητες για την «παραγωγικότητα» και για τη δημιουργία «θέσεων εργασίας» και πως είχαν συζητηθεί με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τους εργοδότες. Ο Πρόεδρος Ανιμπαλ Καβάκο Σίλβα υποστήριξε πως υπήρξε γενική κοινοβουλευτική αποδοχή, παρόλο που το Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα και άλλα κόμματα το καταψήφισαν. Το μέχρι πρότινος κυβερνητικό Σοσιαλιστικό Κόμμα απείχε της ψηφοφορίας. Εξάλλου το Σοσιαλιστικό Κόμμα ήταν αυτό που παρουσίασε και εφάρμοσε τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις το 2009 και έσπευσε να προτείνει και να εγκρίνει τη «διάσωση» της χώρας από τη χρεοκοπία.

Μαζικές κινητοποιήσεις και απεργίες

Επιδεικνύοντας την εργοδοτική τους υποταγή, η Γενική Ενωση Εργατών «UGT» συμφώνησε το Γενάρη με τους εκπροσώπους της κυβέρνησης και της εργοδοσίας στις αντεργατικές μεταρρυθμίσεις. Η Γενική Συνομοσπονδία Εργαζομένων «CGTP-IN» αρνήθηκε να συμμετάσχει στο λεγόμενο «κοινωνικό διάλογο», υπογραμμίζοντας ότι οι προτάσεις που υποβλήθηκαν είναι άδικες, μονομερείς και τάσσονται αποκλειστικά υπέρ των εργοδοτών. Πρόκειται «για το μεγαλύτερο βήμα πίσω στις εργασιακές σχέσεις στην Πορτογαλία» είχε σημειώσει ο επικεφαλής της ένωσης συνδικάτων «CGTP-IN», Καρβάλιου ντα Σίλβα.

Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κάθε ηλικίας διαδήλωσαν ενάντια στην εφαρμογή των μέτρων λιτότητας, των εργασιακών μεταρρυθμίσεων. Διεξήχθησαν μαζικές διαμαρτυρίες και δύο γενικές απεργίες, ενώ στις αρχές του Ιούνη δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν τόσο στην πρωτεύουσα Λισαβόνα όσο και στο Οπόρτο ενάντια στις μεταρρυθμίσεις που θα φέρουν τον εργασιακό μεσαίωνα. Μια σειρά απεργιακών κινητοποιήσεων έχουν σημειωθεί το τελευταίο διάστημα, όπως η 24ωρη απεργία των εργαζομένων στα φέρι μπόουτ της Λισαβόνας στις 18 Ιούνη, η απεργία των εργαζομένων στα μέσα μαζικής μεταφοράς στο Οπόρτο στις 27 Ιούλη, η 48ωρη (11 και 12 Ιούλη) απεργία των γιατρών και νοσοκομειακών υπαλλήλων ενάντια στην αύξηση του κόστους διαβίωσης που ως αποτέλεσμα περιορίζει την πρόσβαση στην Υγεία για χιλιάδες ανθρώπους.

Επί τάπητος η ιδιωτικοποίηση της «TAP»

Στα πλαίσια της συμφωνίας της κυβέρνησης με την τρόικα για το «δάνειο» εντάσσεται και το πρόγραμμα για την πώληση κρατικής ιδιοκτησίας προς ξένα κεφάλαια, μια διαδικασία που ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2011. Πρώτη προς σφαγήν ήταν η τράπεζα «Banco Portugues de Negocios» (BPN), της οποίας τα χρέη στοίχισαν στους Πορτογάλους φορολογούμενους δισεκατομμύρια, μετά την κρατικοποίησή της το 2008. Παραχωρήθηκε, τελικά, για 40 εκατομμύρια ευρώ στην «BIC» της Αγκόλας. Τέλη Δεκέμβρη πέρασαν τα κρατικά μερίσματα ενός από τους μεγαλύτερους παρόχους ενέργειας, «EDF», γύρω στα 2,7 δισ. ευρώ, στην κινεζική «Tree Gorges Corporation».Επόμενη στη λίστα των ιδιωτικοποιήσεων είναι η αεροπορική εταιρεία «TAP» για την οποία ήδη από τις αρχές του Αυγούστου συζητά και αποφασίζει η κυβέρνηση με το υπουργικό συμβούλιο τα επόμενα μέτρα για την ιδιωτικοποίησή της. Οι εργαζόμενοι ωστόσο αντιδρούν, με χαρακτηριστικά τα παραδείγματα των απεργιών που πραγματοποίησαν πρόσφατα οι πιλότοι και οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας.

«Εγκλημα» χαρακτηρίζει το Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα την ιδιωτικοποίηση της «TAP» όπου εργάζονται 20.000 άνθρωποι και χιλιάδες άλλοι επηρεάζονται έμμεσα. Το Πορτογαλικό ΚΚ καλεί σε αγώνα και σε ενότητα των εργαζομένων ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της εταιρείας και σημειώνει πως η μόνη επιλογή που εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εργαζομένων, του λαού, είναι η διατήρηση της «TAP» ως δημόσιας υπηρεσίας.

Κλωντίν ΧΕΣΠΕΡ