Το εκλογικό αποτέλεσμα και η αναμόρφωση του πολιτικού σκηνικού

«Το εκλογικό αποτέλεσμα οδηγεί στην ενίσχυση της τάσης για αναπαλαίωση του πολιτικού σκηνικού όπως αυτό είχε διαμορφωθεί για τρεις δεκαετίες ως εναλλαγή της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, στην κυβέρνηση, καθώς τα δύο αυτά κόμματα υπέστησαν βαριά ήττα. Η ανατροπή του πολιτικού σκηνικού με τη μορφή που πήρε με το εκλογικό αποτέλεσμα δε συνιστά ανατροπή πολιτικής. Νίκησε, κάτω από τη δικαιολογημένη αγανάκτηση και οργή, η λογική της τιμωρίας και της αυταπάτης, ότι υπάρχουν άμεσες λύσεις, από τα πάνω με διαπραγματεύσεις. (...) Η αναμόρφωση του αστικού πολιτικού σκηνικού, που βρίσκεται ακόμα σε μεταβατική φάση, εξυπηρετεί επίσης την προσπάθεια αναχαίτισης της τάσης ριζοσπαστικοποίησης, απεγκλωβισμού από την αστική ιδεολογική και πολιτική επιρροή. Κύριο χαρακτηριστικό του είναι: η αναστήλωση της κεντροδεξιάς και κεντροαριστεράς, η ανασύνθεση της σοσιαλδημοκρατίας με πυρήνα αρχικά τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ. 

Η εξουσία των μονοπωλίων θέλει το αναπαλαιωμένο αστικό πολιτικό σύστημα με τη δημιουργία ενδεχομένως και νέων κομμάτων, να δίνει έτσι ανάλογες συμμαχίες και κυβερνήσεις συνεργασίας. Αυτή η δυνατότητα να επιχειρήσει την αναπαλαίωση πατάει στο γεγονός ότι δεν μειώθηκαν συνολικά οι δυνάμεις του "ευρωμονόδρομου", της εξυπηρέτησης των συμφερόντων του κεφαλαίου, του καπιταλιστικού συστήματος».(Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ για το εκλογικό αποτέλεσμα).

Πράγματι το εκλογικό αποτέλεσμα κατέγραψε συντριβή των δύο αστικών κομμάτων που κυβερνούσαν εναλλάξ τη χώρα για πάνω από 30 χρόνια και συγκυβέρνησαν τους τελευταίους μήνες, των ΠΑΣΟΚ - ΝΔ. Το ΠΑΣΟΚ έχασε 2.179.013 ψήφους και η ΝΔ 1.103.665. Και τα δύο κόμματα μαζί έχασαν 3.282.678 ψήφους. Ηταν ψήφος τιμωρίας που κατέγραψε την τεράστια φθορά των δύο κομμάτων που εναλλάσσονταν στην κυβέρνηση, φθορά που επιτάχυνε η πολιτική τους, διαχείρισης της κρίσης σε όφελος του κεφαλαίου με τραγικές συνέπειες για τους εργαζόμενους, τα φτωχά λαϊκά στρώματα.

Τα ενοποιητικά στοιχεία «μνημονιακών - αντιμνημονιακών»

Βεβαίως οι ψήφοι πήγαν σε κόμματα τα οποία αυτοαποκαλέστηκαν «αντιμνημονιακά», με διαφορές βεβαίως μεταξύ τους, που σε όλη την προεκλογική περίοδο πρόβαλαν την ανάγκη σχηματισμού μιας αντιμνημονιακής κυβέρνησης η οποία θα διαπραγματευτεί στην ΕΕ και την ευρωζώνη για την εφαρμογή μιας πολιτικής που θα ανακουφίσει τα φτωχά λαϊκά στρώματα σε συνδυασμό με το να μην κάνουν «κουμάντο» στην Ελλάδα οι εταίροι στην ΕΕ. Την ίδια ώρα όχι μόνο δεν αρνούνταν τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ αλλά υπεραμύνονταν της ευρωζώνης και του ευρώ, ως οι πιο γνήσιοι εκπρόσωποί του. Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και οι «Ανεξάρτητοι Ελληνες», παρά τις διαφορές τους, έχουν ως ενοποιητικό στοιχείο της στρατηγικής τους το ίδιο με το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, δηλαδή τη συμμετοχή στην ΕΕ και την ευρωζώνη, θεωρώντας κάθε κόμμα ότι η δική του πρόταση εγγυάται τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Ελλάδας. Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έφτασαν να προπαγανδίζουν ότι ΝΔ - ΠΑΣΟΚ είναι αντιευρωπαϊκά κόμματα, αφού έφεραν το ΔΝΤ (Αλ. Τσίπρας στα «Νέα», Ζ. Κωνσταντοπούλου στη ΝΕΤ κ.ά.).

Το δεύτερο ενοποιητικό στοιχείο «μνημονιακών - αντιμνημονιακών» κομμάτων είναι η στήριξη του κεφαλαίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά κατ' επανάληψη για στήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας, δηλαδή των καπιταλιστών, μιλά για δημόσιο έλεγχο στις τράπεζες προκειμένου τα κεφάλαιά τους να μην τα εκμεταλλεύονται οι κερδοσκόποι, αλλά να δίνονται για δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, μάλιστα ο Δ. Στρατούλης σε συνεντεύξεις του μετεκλογικά τόνιζε με έμφαση το «ιδιωτικές επενδύσεις»...

Και τα δύο αυτά ενοποιητικά στοιχεία είναι στρατηγικού χαρακτήρα.

Το εκλογικό αποτέλεσμα κατέγραψε πως το αστικό πολιτικό σύστημα με την εναλλαγή δύο αστικών κομμάτων στην κυβέρνηση, έτσι που τις απώλειες του ενός να τις καρπώνεται το άλλο και να χειραγωγούν τις λαϊκές συνειδήσεις, έχει ξεπεραστεί. Το ζητούμενο όμως πάντα ήταν η εξασφάλιση της δυνατότητας εγκλωβισμού και χειραγώγησης της εργατικής τάξης, των άλλων φτωχών λαϊκών στρωμάτων στα πλαίσια του συστήματος. Επομένως, όπως εκτιμά η ΚΕ του ΚΚΕ, «το εκλογικό αποτέλεσμα οδηγεί στην ενίσχυση της τάσης για αναπαλαίωση του πολιτικού σκηνικού», ότι «αυτή η δυνατότητα να επιχειρήσει την αναπαλαίωση πατάει στο γεγονός ότι δεν μειώθηκαν συνολικά οι δυνάμεις του "ευρωμονόδρομου", της εξυπηρέτησης των συμφερόντων του κεφαλαίου, του καπιταλιστικού συστήματος». Και προειδοποιεί: «Ο λαός δεν πρέπει να κρατήσει στάση αναμονής μπροστά σ' αυτές τις διεργασίες που ξεκινάνε με την απόπειρα να σχηματιστεί κυβέρνηση».

Σ' αυτές τις εκλογές λοιπόν, για πρώτη φορά πράγματι εμφανίστηκε ως δυνατότητα μια διαφορετική κυβερνητική λύση. Αυτή του ΣΥΡΙΖΑ. Σε συνδυασμό, βεβαίως, με την κάλπικη διαχωριστική γραμμή «μνημονιακές - αντιμνημονιακές δυνάμεις» ή «δεξιά - αριστερά», όπως την προσδιόρισε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Να γιατί η ΚΕ του ΚΚΕ εκτιμά ότι «το μεγαλύτερο μέρος των δυσαρεστημένων και οργισμένων εργαζομένων και ανέργων υπέκυψε στην ανυπομονησία και την πίεση της χίμαιρας του άμεσου θετικού αποτελέσματος, της λύσης "εδώ και τώρα", χωρίς να έχει αποκτήσει την απαιτούμενη άμεση πείρα από τη συμμετοχή στην οργάνωση και διεξαγωγή των αγώνων. Υπέκυψε στη γενικευμένη προπαγάνδα ότι δεν μπορεί να γίνει ριζική αλλαγή ή ότι αυτή θα γίνει στη "δευτέρα παρουσία", ένα προσφιλές και επικίνδυνο για το λαό σύνθημα εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ».

Η διαμόρφωση της πείρας

Επομένως, έχουμε εγκατάλειψη μεγάλων τμημάτων λαϊκών δυνάμεων και από τα δύο κόμματα ΠΑΣΟΚ - ΝΔ, χωρίς πείρα από τη συμμετοχή στους αγώνες. Το επίπεδο ανάπτυξης της ταξικής πάλης αλλάζει τους συσχετισμούς των δυνάμεων σε όφελος της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, έχει σχέση και με το περιεχόμενο και τον ταξικό προσανατολισμό του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος και το επίπεδο προώθησης της συμμαχίας των εργατών με τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα και βεβαίως την οργάνωση της εργατικής τάξης στα συνδικάτα (είναι λιγότερο από το 1/3 των εργατών), και το βαθμό ικανότητας των συνδικάτων για κινητοποίηση, που σημαίνει μορφές οργάνωσης στους τόπους δουλειάς, στις εργατογειτονιές κλπ. Αλλά αυτά όλα, παρά τα μεγάλα βήματα που έχουν γίνει, είναι αναντίστοιχα με τις ανάγκες. Και έχουν τη σημασία τους επειδή επιδρούν στη διαμόρφωση της πείρας των εργατικών, λαϊκών συνειδήσεων με την οποία εκφράζονται πολιτικά, ιδιαίτερα αυτών που βρίσκονται εγκλωβισμένες στα αστικά κόμματα, ζυμωμένες με την εναπόθεση των προσδοκιών τους για λύση στα προβλήματά τους στις κυβερνήσεις, στα κόμματα, χωρίς τη δική τους οργανωμένη δράση για την ανακούφισή τους.

Η τεράστια πλειοψηφία όσων εγκατέλειψαν ΠΑΣΟΚ - ΝΔ, η κοινωνική τους σύνθεση, (μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν και μεγάλα τμήματα μεσαίων στρωμάτων αγκιστρωμένων στην αστική τάξη που πιέζονται από την κρίση και δε θέλουν να χάσουν περισσότερα από όσα έχασαν λόγω κρίσης, στέλνοντας μήνυμα τιμωρίας στα αστικά κόμματα, χωρίς να αμφισβητούν το σύστημα, χωρίς να αμφισβητούν το κεφάλαιο και την εξουσία του), αλλά και τα κριτήρια που διαμόρφωσαν από την πείρα τους τα λαϊκά στρώματα, χρόνια εγκλωβισμένα σ' αυτά τα κόμματα, διαμόρφωσαν το εκλογικό αποτέλεσμα. Τιμώρησαν ΠΑΣΟΚ - ΝΔ, αλλά διασκορπίστηκαν κυρίως σε ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα λεγόμενα «αντιμνημονιακά κόμματα».

Αλλά και την όποια πείρα έχουν, την έχουν μέσα από την επίδραση των δυνάμεων ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ που καλλιεργούν χρόνια τη λογική της ταξικής συνεργασίας. Επομένως, η τιμωρία ψάχνει να βρει έκφραση ανάλογη με την πείρα. Αυτή η πείρα, επίσης, είναι ζυμωμένη με την αποδοχή του ευρωμονόδρομου. Πολιτικά επίσης αυτή η πείρα εκφράζεται με την ανάθεση, μέσω της ψήφου, σε κόμμα ή κόμματα να σχηματίσουν κυβέρνηση «εντός των τειχών». Αλλωστε, στις εκλογές πράγματι αποτυπώνεται ο συσχετισμός δύναμης, αλλά ταυτόχρονα αυτός ο συσχετισμός βγάζει κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Δεν αλλάζει εξουσία.

Η συμβολή του ΣΥΡΙΖΑ

Να γιατί λέμε ότι το συγκεκριμένο εκλογικό αποτέλεσμα δείχνει πως το αστικό πολιτικό σύστημα ανιχνεύει την πορεία αναδιαμόρφωσής του, έτσι που να μπορεί να λειτουργεί χειραγωγώντας λαϊκές δυνάμεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένας από τους μοχλούς που προσφέρει σ' αυτήν την αναμόρφωση. Πρόβαλε τη δυνατότητα αναδιαπραγμάτευσης μέσα στην ΕΕ, την οποία πρόβαλαν και το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ, με τη διαφορά ότι ΠΑΣΟΚ - ΝΔ ήδη είχαν φθαρεί ανεπανόρθωτα στη λαϊκή συνείδηση, αφού η πολιτική τους έχει στείλει το λαό στην κόλαση. Καλλιέργησε αυταπάτες για δυνατότητα ανακούφισης του λαού χωρίς συγκρούσεις με το κεφάλαιο, αλλά και την εξουσία του, όπως και την ΕΕ. Πρόβαλε τη δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης και μάλιστα ως μέσο αποτελεσματικότητας στην ανακούφιση του λαού, όταν σε όλη την ΕΕ εφαρμόζεται η ίδια πολιτική, είτε υπάρχει μνημόνιο είτε όχι. Δηλαδή πρόβαλε κάλπικες ελπίδες για λύσεις εδώ και τώρα, και το ίδιο κάνει και μετεκλογικά.

Οι άξονες που έβαλε για τη δημιουργία κυβέρνησης βρίσκονται μέσα στα πλαίσια της ΕΕ, δεν αποτελούν φιλολαϊκή διέξοδο, συγκαλύπτουν τη γενικευμένη αντιλαϊκή επίθεση των μονοπωλίων και των κομμάτων τους, τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, όπως είναι η «Στρατηγική ΕΕ 2020» για την ανταγωνιστικότητα, πολιτικές που είναι ενσωματωμένες και στο μνημόνιο και στη δανειακή σύμβαση. Δηλαδή η αναφορά του στην «ανάγκη άμεσης ακύρωσης εφαρμογής των μέτρων του μνημονίου και ειδικότερα των επαίσχυντων εκείνων νόμων που περικόπτουν περαιτέρω μισθούς και συντάξεις» και στην «ακύρωση των νόμων που καταργούν στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα και ειδικότερα του νόμου που ορίζει ότι άμεσα στις 15 Μάη καταργείται η μετενέργεια και παύουν οι συλλογικές συμβάσεις», μπορεί και να σημαίνει μισθούς στο σημερινό άθλιο επίπεδο (όχι περαιτέρω μείωση»), δεν θέτει ζήτημα κατάργησης των ατομικών συμβάσεων κλπ. Επίσης η πρόταση για το χρέος σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι θα κληθούν και πάλι να πληρώσουν ένα μεγάλο μέρος του, για το οποίο δεν ευθύνονται, ενώ ο λαός έχει ανάγκη από τη διαγραφή του χρέους. Δεν κάνει λόγο για τις ιδιωτικοποιήσεις (μήπως επειδή είναι υπέρ της υγιούς επιχειρηματικότητας;). Και βεβαίως τη λύση την παραπέμπει στη ΕΕ, αφού εκτιμά ότι: «Η κρίση δεν αποτελεί ελληνική ιδιαιτερότητα, είναι κρίση ευρωπαϊκή και σε ευρωπαϊκό πλαίσιο πρέπει να αναζητηθεί λύση».

Επομένως, θα υπάρχουν αλλαγές και ανακατατάξεις στο πολιτικό σκηνικό, αλλά όχι ανατροπές σε όφελος του λαού. Είναι πολύ πιθανόν να δούμε νέους σχηματισμούς, πέρα από αυτά τα υποτιθέμενα νέα κόμματα που κατέβηκαν στις εκλογές (να μην ξεχνάμε ότι ΠΑΣΟΚ και ΝΔ δεν υπήρχαν πάντα, προήλθαν από την «Ενωση Κέντρου» και την ΕΡΕ αντίστοιχα), νέες συμμαχίες στη λογική «αριστερά - δεξιά», αναμόρφωση της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα. Και εδώ ο ΣΥΡΙΖΑ συμβάλλει τα μέγιστα, σπέρνοντας αυταπάτες.

Ι.