Αντιθέσεις και αντιφάσεις...

Ο καπιταλισμός και οι εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής πάνω στις οποίες στηρίζεται η εξουσία των αστών, προχωρά μέσα από ένα σύνολο αντιτιθέμενων συμφερόντων και εγγενών αντιφάσεων, που όσο οξύνεται η οικονομική κρίση, γεννούν νέες αντιφάσεις που κάποτε μοιάζουν με παραδοξολογίες.

Ενα παράδειγμα των τελευταίων ημερών, όπως αυτό προκύπτει από την επιστολή που έστειλαν οι εμποροβιομήχανοι της Αθήνας προς τον πρωθυπουργό, ενόψει της ΔΕΘ. Το ΕΒΕΑ, για όσους δε γνωρίζουν, είναι από τα πιο δραστήρια Επιμελητήρια της χώρας, στυλοβάτης και προπαγανδιστής των πλέον ακραίων αξιώσεων του εμπορο-βιομηχανικού κεφαλαίου, που πάντα πιέζει για πολιτικές και μέτρα πλήρως ταυτισμένα με τα στενά συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, με απόλυτα ξεκάθαρη ιδεολογία και απόψεις που πολύ συχνά προκαλούν οργή και αγανάκτηση για το αντιλαϊκό μένος τους.

Αυτό το ΕΒΕΑ ανέκαθεν ήταν ταγμένο υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, και επειδή οι άνθρωποι γνωρίζουν καλά ότι με τις ιδιωτικοποιήσεις προσφέρεται ζωτικός χώρος για την κερδοφόρα δράση του κεφαλαίου, πάντα μέμφονταν όλες τις κυβερνήσεις για έλλειψη αποφασιστικότητας στο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας.

***

Υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων μιλούν και στην τωρινή τους παρέμβαση. Μόνο που στη συγκεκριμένη επιστολή, αυτοί που πάντα ήθελαν να παραδοθούν τα πάντα στους κεφαλαιοκράτες, σημειώνουν την εξής παράμετρο: «Δε θα πρέπει να αγνοηθεί ότι η δυνατότητα άσκησης μιας ανεξάρτητης αναπτυξιακής οικονομικής πολιτικής, στο άμεσο μέλλον, περιορίζεται αισθητά εάν εκποιηθούν κύριες υποδομές μας (ταχυδρομεία, σιδηρόδρομοι, αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια, αεροδρόμια) και αποκρατικοποιηθούν δίκτυα διανομής βασικών κοινωνικών μας αγαθών (νερό, ηλεκτρικό κ.ά.)»,

Κοντολογίς, οι εμποροβιομήχανοι καλούν την κυβέρνηση, αν έχει σκοπό να πάρει μέτρα για την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης (όπως την καταλαβαίνουν οι ίδιοι, αλλά και οι κυβερνώντες), να διατηρήσει το δημόσιο χαρακτήρα των υποδομών, να μην παραδώσει στο ιδιωτικό κεφάλαιο τις υποδομές αυτές, γιατί κάτι τέτοιο θα εμποδίσει την άσκηση μιας «αναπτυξιακής πολιτικής».

Η αντίφαση, οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου να λένε όχι σε ιδιωτικοποιήσεις είναι ολοφάνερη, αλλά οφθαλμοφανής είναι και ο λόγος που εμφανίζεται στο προσκήνιο. Οι εκπρόσωποι του ΕΒΕΑ γνωρίζουν πολύ καλά ότι οποιοδήποτε επιχειρηματικό σχήμα ή πολυεθνικός όμιλος βάλει στο χέρι τις υποδομές, θα το κάνει για να αποκομίσει άμεσα και μεγάλα κέρδη. Γνωρίζουν όμως ακόμα δύο λεπτομέρειες: Πρώτον, ότι το μεγαλύτερο κέρδος μπορεί να υπάρξει μόνο μέσα από την ένταση της εκμετάλλευσης, όπως π.χ. μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης αλλά και με την πολιτική σημαντικών ανατιμήσεων στις προσφερόμενες υπηρεσίες. Αυτό το δεύτερο θα επιβαρύνει και το δικό τους κόστος παραγωγής. Δεύτερον, ότι σε καιρούς κρίσης οι ίδιοι δεν μπορούν να επιβάλουν κι άλλες ανατιμήσεις στα εμπορεύματά τους, και άρα θίγεται και η δική τους κερδοφορία. Γι' αυτό, και μόνο γι' αυτό, μιλούν για το ρόλο που παίζουν οι βασικές υποδομές και ανακάλυψαν ξαφνικά ότι το νερό και το ρεύμα αποτελούν ...«αγαθά».

***

Συμπέρασμα: Οσο πιο βαθιά είναι η οικονομική κρίση του καπιταλισμού, τόσο περισσότερο περιπλέκονται οι αντιφάσεις που γεννά το ίδιο το σύστημα, τόσο εντείνονται οι διαφορές ανάμεσα στα διάφορα τμήματα της ολιγαρχίας, αλλά παράλληλα, πιο καθαρά αναδεικνύονται οι κατευθύνσεις προς τις οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν οι συνέπειές της και να αναζητηθούν λύσεις. Οι εργαζόμενοι από την πλευρά τους, δε βλέπουν το θέμα της κρατικής καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στις υποδομές σαν ζήτημα προσωρινής αντιμετώπισης της όποιας κρίσης, που μπορεί να θίγει ακόμα και τους εμπορο-βιομηχάνους, αλλά σαν στόχο στρατηγικής, που σημαίνει κοινωνική ιδιοκτησία σε συνθήκες λαϊκής εξουσίας και οικονομίας που μαζί με την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής συνολικά, θα αποτελέσει το εργαλείο για την οικοδόμηση της άλλης κοινωνίας, που θα είναι για πάντα απαλλαγμένη από τις κρίσεις και θα αναπτύσσεται για να ικανοποιεί τις υλικές και όχι μόνο ανάγκες όλων των μελών της.

Κ.