Σελίδες

17 Ιαν 2011

Απελευθέρωση επαγγέλματος μηχανικού ...

Η συζήτηση για την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων είναι στην ημερήσια διάταξη αυτή την περίοδο. Και βέβαια, δεν αφορά μόνο τα παραδοσιακά «κλειστά» επαγγέλματα (όπως εκείνα του φαρμακοποιού ή του ιδιοκτήτη φορτηγού ΔΧ), αλλά αγκαλιάζει και τα «νομοθετικά ρυθμιζόμενα» επαγγέλματα, όπως αυτό του μηχανικού. Αυτή η διευκρίνιση είναι αναγκαία, μιας και πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι – ειδικά στο επάγγελμα του μηχανικού – η πολιτική της απελευθέρωσης δεν είναι κάτι που «αναμένεται», αλλά κάτι που ήδη έχει σε μεγάλο βαθμό προχωρήσει.


Η απελευθέρωση σχετικά με την "αδειοδότηση", δηλαδή το ποιος μπορεί να το ασκήσει, έχει ξεκινήσει ήδη από το 1989 (οδηγία 89/48/ΕΟΚ) και ολοκληρώθηκε το 2005, με την οδηγία 2005/36/ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων, όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία. Πρακτικά, ήδη σήμερα το ΤΕΕ εγγράφει κανονικά ως μέλη του τους αποφοίτους των 3ετών και 4ετών σπουδών από χώρες της ΕΕ, εφόσον αυτοί είναι μέλη των αντίστοιχων επαγγελματικών φορέων ή περάσουν με επιτυχία τη δοκιμασία των «αντισταθμιστικών μέτρων» (δηλαδή ως επί το πλείστον εξετάσεις πιστοποίησης).

Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Μια σειρά προστατευτισμοί στην άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος, έχουν επίσης αρθεί στην πορεία των χρόνων (π.χ. η εντοπιότητα). Το καθεστώς των κατώτατων αμοιβών στα ιδιωτικά έργα, αν και τυπικά υφίσταται ακόμη, εν τούτοις στην πράξη είναι στον «αέρα» με τεράστια ευθύνη της ηγεσίας του ΤΕΕ, η οποία (με το περίφημο σύστημα αμοιβών της) λειτουργεί ως «ασπίδα» της κυβερνητικής πολιτικής. Η νομοθεσία για τα δημόσια έργα έπαιξε το δικό της ρόλο στην επιτάχυνση της μονοπώλησης του κλάδου - ειδικά της κατασκευής - τόσο μέσα από γενικές ρυθμίσεις (π.χ. για τον τρόπο ανάθεσης, τα τιμολόγια κλπ.), όσο και "ειδικές" παρεμβάσεις (π.χ. την δια νόμου κύρωση συμβάσεων με κονσόρτσιουμ κατασκευαστικών ομίλων π.χ. στο έργο του Μετρό, τη νομοθεσία για τις ΣΔΙΤ και τις συμβάσεις παραχώρησης κλπ.
       
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η εικόνα σήμερα, στον κλάδο των έργων, παρουσιάζεται ως εξής: ο κλάδος της κατασκευής Δ.Ε. εμφανίζεται ως ο πλέον μονοπωλημένος, ακολουθούν οι κλάδοι των μελετών Δ.Ε. και της κατασκευής ιδ. έργων όπου ο βαθμός μονοπώλησης καθυστερεί σχετικά, αλλά η δυναμική της τάσης συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης είναι σημαντική και, τέλος, ο κλάδος της μελέτης ιδιωτικών έργων, όπου ο βαθμός μονοπώλησης είναι πολύ χαμηλός και σε σημαντικό βαθμό κυριαρχεί η αυτοαπασχόληση και το μικρό τεχνικό γραφείο. Οι παρεμβάσεις του επόμενου διαστήματος, από πλευράς άρχουσας τάξης, κυβέρνησης, ΕΕ και ΔΝΤ στοχεύουν στην επιτάχυνση συνολικά της διαδικασίας μονοπώλησης του κλάδου και στον πλήρη έλεγχό του από τους μονοπωλιακούς ομίλους, είναι δε πολύπλευρες: από τα νομοσχέδια για τις αναθέσεις των έργων και των μελετών Δημοσίου, μέχρι τα σχέδια για το ΜΗΚΙΕ και την πιστοποίηση όλων των τεχνικών επαγγελμάτων που προωθεί το ΤΕΕ, αλλά και την επίθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού στο καθεστώς των ελάχιστων αμοιβών, η οποία αξιοποίησε με τον καλύτερο τρόπο τη λαθροχειρία του "συστήματος αμοιβών" που εφαρμόζει η ηγεσία του ΤΕΕ. Επομένως, η επίθεση και στο δικό μας κλάδο, θα συνεχιστεί και θα ενταθεί.

Από την ως τώρα πορεία και τις εξελίξεις στο «μέτωπο» της «απελευθέρωσης» του επαγγέλματος του μηχανικού, όπως περιγράφτηκαν στο προηγούμενο σημείωμά μας, έχει συσσωρευτεί ήδη πλούσια πείρα που καταρρίπτει τα επιχειρήματα της κυβέρνησης και της άρχουσας τάξης:
Επιχείρημα πρώτο: Η απελευθέρωση θα οδηγήσει σε φτηνότερα έργα και υπηρεσίες. Είναι τεράστιο ψέμα! Η αλήθεια είναι ότι το κόστος των έργων, όχι μόνο δεν ελαττώθηκε με την απελευθέρωση, αλλά εκτοξεύθηκε στα ύψη. Τι να πρωτοθυμηθούμε; Το Μετρό (που μάλιστα η σύμβασή του κυρώθηκε στη Βουλή για να νομιμοποιηθεί η «παράκαμψη» ακόμα και αυτής της ισχύουσας νομοθεσίας περί έργων) που το τελικό του κόστος ήταν υπερτριπλάσιο του αρχικού προϋπολογισμού; Τα έργα ΣΔΙΤ που μόλις στα τέλη του καλοκαιριού ανακοινώθηκε ένα νέο πακέτο για σχολικές μονάδες του ΟΣΚ, για τις οποίες το προεκτιμούμενο κόστος (ούτε καν αυτό που θα προκύψει στην πράξη) είναι ήδη τριπλάσιο σε σχέση με την εκτέλεση των έργων με αυτεπιστασία του φορέα; Ή μήπως, είναι «φτηνότερη» η ιδιωτική κατοικία τη στιγμή που πάνω από 200 χιλιάδες είναι τα απούλητα διαμερίσματα; Δε χρειάζεται βέβαια να θυμίσουμε ποιος πλήρωσε αυτό το αυξημένο κόστος. Φυσικά, είναι τα λαϊκά στρώματα, οι εργαζόμενοι που σήκωσαν κι αυτό το δυσβάσταχτο φορτίο και μάλιστα διπλά: μια φορά ως φορολογούμενοι, πληρώνοντας τους πακτωλούς των κρατικών ενισχύσεων στους ομίλους, είτε ως απευθείας συμμετοχή στα έργα παραχώρησης, είτε ως επιδοτήσεις μέσω αναπτυξιακών νόμων. Και συγχρόνως, ως χρήστες, πληρώνοντας τα πανάκριβα τέλη χρήσης, τα διόδια, τη θηλιά στο λαιμό των δόσεων των στεγαστικών δανείων, τα ενοίκια κλπ. που διαρκώς αυξάνονται.

Επιχείρημα δεύτερο: τα έργα που έγιναν και αυτά που θα γίνουν από τις ιδιωτικές επενδύσεις, ικανοποιούν ανάγκες των πολιτών και τις κοινωνίας. Κι αυτό ψέμα είναι! Τα έργα έγιναν σε τομείς και με ιεράρχηση που ενδιέφερε τους μονοπωλιακούς ομίλους και όχι τις λαϊκές ανάγκες. Γι αυτό και επικεντρώθηκαν σχεδόν αποκλειστικά, είτε σε οδικούς άξονες για την εξυπηρέτηση των αναγκών του κεφαλαίου για ταχύτερη και απρόσκοπτη μεταφορά των εμπορευμάτων του, είτε σε επενδύσεις τύπου «Costa Navarino», τουριστικών μεγαθηρίων που λυμαίνονται το φυσικό πλούτο της χώρας, είτε σε ιδιωτικά αιολικά πάρκα που και το περιβάλλον καταστρέφουν και την τιμή του ρεύματος για το λαό εκτοξεύουν στα ύψη για να κάνουν οι όμιλοι γρήγορη απόσβεση και το ενεργειακό μέλλον της χώρας υπονομεύουν. Την ίδια στιγμή, απολύτως αναγκαία έργα, όπως έργα αντισεισμικής θωράκισης, αντιπλημμυρικής προστασίας, φτηνής και ποιοτικής λαϊκής κατοικίας, συνδυασμένης αξιοποίησης του υδάτινου δυναμικού για άρδευση και ηλεκτροπαραγωγή μεγάλης κλίμακας, δεν γίνονται γιατί προσκρούουν στην απουσία ενδιαφέροντος των ομίλων, οι οποίοι δεν προσδοκούν σύντομη απόσβεση και υψηλή κερδοφορία, αλλά και στις επιταγές της ΕΕ.

Επιχείρημα τρίτο: οι ιδιωτικές επενδύσεις που έφερε ως τώρα και θα φέρει και στο μέλλον η απελευθέρωση, είναι αυτές που δημιουργούν ανάπτυξη και θέσεις εργασίας. Εδώ πια, το ψέμα πάει σύννεφο! Ανάπτυξη είχαμε αναμφισβήτητα, αλλά ποιος κέρδισε από αυτή; Οι μισθωτοί μηχανικοί των πενιχρών αμοιβών με μπλοκάκι, χωρίς κανένα εργασιακό δικαίωμα και εκτεθειμένοι στην εργοδοτική τρομοκρατία, οι χιλιάδες συνάδελφοι που απολύθηκαν και απολύονται τα τελευταία χρόνια, οι αυταπασχολούμενοι και μικροί επαγγελματίες που καθημερινά εκτοπίζονται από τους ομίλους και όλο και περισσότερο φτάνουν στο σημείο να δουλεύουν για να «βγάλουν» το ΤΣΜΕΔΕ και την εφορία; Κι αντίστροφα, σήμερα, μήπως φταίει π.χ. η ύπαρξη κατώτατης αμοιβής (που κι αυτή είναι πολύ κατώτερη σε σχέση με τη διεθνή εμπειρία και στην πράξη υπονομεύεται καθημερινά κάτω από την πίεση της ανάγκης για επιβίωση) για την κρίση της κατασκευής, για τις απολύσεις; Είναι, τάχα, «κλειστό» το νομοθετικό πλαίσιο παραγωγής έργων σήμερα και «απαγορεύει» την ιδιωτική επενδυτική δραστηριότητα; Μια ματιά στην πραγματικότητα του κλάδου αρκεί για να καταρρεύσουν σα χάρτινος πύργος τα «επιχειρήματα» της προπαγάνδας της κυβέρνησης και των δυνάμεων του ευρωμονόδρομου.

Η αλήθεια είναι ότι η απελευθέρωση της αγοράς κατασκευής έργων και παροχής τεχνικών υπηρεσιών, όχι μόνο δεν έφερε τίποτε θετικό για τους εργαζόμενους μηχανικούς, τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα γενικότερα, αλλά αντίθετα αποτέλεσε σημαντικό μοχλό για τη δραματική χειροτέρευση της θέσης τους, την όξυνση της επίθεσης στα δικαιώματά τους. Η αλήθεια είναι ότι την απελευθέρωση ΔΕΝ την έφερε ούτε η καπιταλιστική κρίση, ούτε το Μνημόνιο (αν και βεβαίως και οι δυο αυτοί παράγοντες επιταχύνουν και πιέζουν για την ολοκλήρωσή της), αλλά είναι στον ΠΥΡΗΝΑ της πολιτικής της ΕΕ, συγκαταλέγεται στις τέσσερις βασικές «ελευθερίες» της συνθήκης του Μάαστριχτ και αποτελεί σταθερή και μόνιμη συνιστώσα της πολιτικής του ευρωμονόδρομου και τις συνέπειές της, τις ζουν οι εργαζόμενοι σε όλη την ΕΕ, είτε έχουν «κρίση», είτε όχι, με χρέος ή χωρίς. Η αλήθεια είναι ότι η απελευθέρωση δεν είναι μονόδρομος για τους εργαζόμενους, αλλά για τους μονοπωλιακούς ομίλους που χρειάζονται όρους θωράκισης της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητάς τους. Μονόδρομος για τους εργαζόμενους μηχανικούς, το λαό γενικότερα, είναι η πάλη για την ανατροπή της πολιτικής αυτή στο σύνολό της.
http://www.dpk.tee.gr/Main_news%202010/29.09.2010.htm.

1 σχόλιο:

  1. Ανώνυμος18/1/11, 7:33 μ.μ.

    Όλα δείχνουν ότι η ηγεσία των πρόθυμων του ΤΕΕ διαπραγματεύεται με την κυβέρνηση την κατάργηση του κώδικα αμοιβών και την αντικατάσταση της ελάχιστης αμοιβής από μια αντίστοιχη «νόμιμη» ή «ενδεικτική». Επί της αμοιβής αυτής θα υπολογίζονται οι εισφορές σε ΤΕΕ και ΤΣΜΕΔΕ (για να μην χάσουν λεφτά) αλλά και στην εφορία (εξολογιστικά πλέον). Από κει και πέρα θα δίνονται ελεύθερα εκπτώσεις τόσο στις ιδιωτικές, όσο και στις δημόσιες μελέτες. Δηλαδή ο μελετητής θα πληρώνει κρατήσεις και φόρο για αμοιβή που ποτέ δε θα πάρει, νομιμοποιώντας πλέον μια τακτική που ήδη εφαρμόζεται (υψηλές εκπτώσεις για να "πάρουμε τη δουλειά" - πληρώνουμε από την τσέπη μας τις επιπλέον κρατήσεις). Για το λόγο αυτό και δεν ακούγεται κουβέντα για κινητοποιήσεις (το ΤΕΕ το ρόλο του και τα έσοδά του προσπαθεί να διασφαλίσει). Το ΤΕΕ θα όφειλε να αποχωρήσει από το "διάλογο", να καλέσει σε αντίσταση τους συναδέλφους και να συντονίσει τα βήματα του με το κίνημα που αντιστέκεται στις πολιτικές κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ.Αλλά τι λέμε τώρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή