Εργασιακός Μεσαίωνας

Αποσπάσματα από το ιδιωτικό συμφωνητικό
που καλούνται να υπογράψουν οι εργαζόμενοι

ΑΛΥΣΙΔΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΦΕΣΤΙΑΣΗΣ «MIKEL»

Επιβάλλει στους εργαζόμενους απαράδεκτα ιδιωτικά συμφωνητικά

Τους δεσμεύει να μην απασχολούνται παράλληλα σε «ανταγωνιστική» επιχείρηση και εκβιάζει με πρόστιμα τουλάχιστον 10.000 ευρώ!

Επικίνδυνους δρόμους ανοίγει η «δήλωση» (ιδιωτικό συμφωνητικό) την οποία καλούνται να υπογράψουν οι εργαζόμενοι της εταιρείας «ΜIKEL» (αλυσίδα καταστημάτων καφεστίασης), όταν προσλαμβάνονται για δουλειά. Η συμφωνία είναι ενδεικτική των συνθηκών εργασίας που διαμορφώνει η αντιδραστική νομοθεσία των κυβερνήσεων και δίνει το ελεύθερο στις επιχειρήσεις να θεωρούν τους εργαζόμενους «κτήμα» τους, να απειλούν ακόμα και με πρόστιμα για να επιβάλουν τους όρους τους.

Μεταξύ άλλων, η «δήλωση», που επιβάλλει η εργοδοσία, απαγορεύει στους υπαλλήλους της να εργάζονται παράλληλα σε άλλη συναφή επιχείρηση, ενώ παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο η ίδια απαγόρευση να ισχύει και για τον πρώτο χρόνο μετά τη λύση της σύμβασης εργασίας με τη συγκεκριμένη εταιρεία. Σε περίπτωση μάλιστα που ο εργαζόμενος παραβεί κάποιον από τους όρους, του επιβάλλεται αυτοδίκαια πρόστιμο 10.000 ευρώ για κάθε «παράβαση» από αυτές που περιγράφει το συμφωνητικό!

Με το πρόσχημα ότι θέλει να διαφυλάξει τα επαγγελματικά της «μυστικά» από τους ανταγωνιστές, κατά τα πρότυπα άλλων επιχειρήσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, η εταιρεία «MIKEL» ζητάει από τους εργαζόμενους να υπογράψουν τους εξής μεταξύ άλλων όρους:

«Καθ' όλη την διάρκεια που θα απασχολούμαι με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας στην άνω ΟΕ, υποχρεούμαι να μην προβαίνω ούτε άμεσα, αλλά ούτε και έμμεσα σε ανταγωνιστικές πράξεις προς την άνω ΟΕ και προς οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση που νομίμως χρησιμοποιεί τον διακριτικό τίτλο "MIKEL", τουναντίον υποχρεούμαι να τηρώ πίστη στην άνω ΟΕ και τις λοιπές επιχειρήσεις που νομίμως χρησιμοποιούν τον διακριτικό τίτλο "ΜΙΚΕL"».

Οι «ανταγωνιστικές πράξεις»

Αμέσως μετά διευκρινίζεται: «Ως ανταγωνιστικές πράξεις στην περίπτωση αυτή νοούνται ενδεικτικά οι εξής:

α) να απασχολούμαι με οποιονδήποτε τρόπο σε οποιαδήποτε ανταγωνιστική επιχείρηση και ιδιαίτερα σε οποιαδήποτε επιχείρηση καφενείου και/ή καφετέριας και/ή σνακ-μπαρ και/ή εστιατορίου και/ή αναψυκτηρίου και/ή μπαρ και/ή κυλικείου και/ή άλλων συναφών επιχειρήσεων που έχουν ανταγωνιστικό σκοπό προς την άνω ΟΕ και προς οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση που νομίμως χρησιμοποιεί τον διακριτικό τίτλο "MIKEL"

β) να συμμετέχω με οποιονδήποτε τρόπο (ως συνέταιρος, συνεργάτης, εμφανές ή αφανές μέλος εταιρείας κλπ.), άμεσα ή έμμεσα (η σύζυγός μου ή συγγενικά μου πρόσωπα μέχρι και πρώτου βαθμού συγγένειας, οι οποίοι θεωρείται ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ενεργούν ως παρένθετα πρόσωπα - αχυράνθρωποί μου) σε οποιαδήποτε ανταγωνιστική επιχείρηση, ως ανωτέρω

γ) να κοινολογώ σε τρίτους τόσο την τεχνογνωσία όσο και τα εμπορικά, βιομηχανικά και άλλα απόρρητα (...)».

Η συμφωνία προβλέπει καθαρά ότι ένας εργαζόμενος στα «MIKEL» απαγορεύεται να δουλεύει παράλληλα σε άλλη επιχείρηση με συναφές αντικείμενο. Η απαγόρευση αυτή, εκτός του ότι θεωρεί τον εργαζόμενο «κτήμα» της συγκεκριμένης επιχείρησης, στερεί από τους εργαζόμενους, κυρίως αυτούς που υποαπασχολούνται, να αναζητήσουν κι άλλου μεροκάματο για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους.

Με δεδομένο ότι τέτοιες θέσεις εργασίας αφορούν κυρίως νέους σε ηλικία εργαζόμενους, που αναγκάζονται να συμβιβαστούν με «τρίωρα» και «τετράωρα» προκειμένου να βγάλουν ένα μεροκάματο, οι δεσμεύσεις που επιβάλλει η εργοδοσία στα «MIKEL» είναι τουλάχιστον απαράδεκτες.

Επιπλέον, η εταιρεία απαγορεύει στον εργαζόμενο να έχει συγγενικό πρόσωπο που να εμπλέκεται στη λειτουργία ανταγωνιστικής επιχείρησης. Δηλαδή, αν η γυναίκα ή ο αδερφός ενός εργαζόμενου διατηρεί ένα καφενείο οπουδήποτε στην Ελλάδα, ο εργαζόμενος στα «MIKEL» απειλείται με πρόστιμο, αν η εταιρεία εκτιμήσει ότι ο συγγενής δρα σαν «αχυράνθρωπος» του υπαλλήλου της και κινδυνεύει να της κλέψουν τα επιχειρηματικά μυστικά!

Σε ομηρία και μετά την απόλυση

Στο δεύτερο μέρος η συμφωνία προβλέπει:

«Σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο λήξει ή λυθεί η σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας μου με την άνω ΟΕ, υποχρεούμαι:

α) για χρονικό διάστημα ενός έτους από τη στιγμή της λήξεως ή λύσεως της συμβάσεως εργασίας μου με την άνω ΟΕ να μην προβαίνω ούτε άμεσα, αλλά ούτε και έμμεσα σε ανταγωνιστικές πράξεις προς την άνω ΟΕ και τις λοιπές επιχειρήσεις που νομίμως χρησιμοποιούν τον διακριτικό τίτλο "MIKEL"

β) να μη χρησιμοποιώ την τεχνογνωσία που μου έχει παραχωρήσει η άνω ΟΕ για οποιονδήποτε λόγο, να μην κοινολογώ σε τρίτους τόσο την τεχνογνωσία όσο και τα εμπορικά, βιομηχανικά και άλλα απόρρητα, που συμπεριλαμβάνουν την οργάνωση και τις μεθόδους εργασίας (...) και να μην επιτρέπω σε τρίτους να τα χρησιμοποιούν (τεχνογνωσία, απόρρητα κλπ.) είτε με άμεσο είτε με έμμεσο τρόπο, σε περίπτωση δε που για οποιονδήποτε λόγο υποπέσει στην αντίληψή μου ότι οποιοσδήποτε τρίτος τα χρησιμοποιεί, να ενημερώσω άμεσα την άνω ΟΕ για να λάβει μέτρα προστασίας αυτών».

Στο συγκεκριμένο παράρτημα, η συμφωνία δεν εξηγεί ποιες είναι οι «ανταγωνιστικές πράξεις» που απαγορεύει στους εργαζόμενους μετά τη λύση της σύμβασής τους. Αν όμως θεωρήσει κανείς ότι «ανταγωνιστικές πράξεις» είναι όσες περιγράφονται στο πρώτο παράρτημα, τότε τίθεται το ερώτημα αν ο πρώην υπάλληλος των «MIKEL» απαγορεύεται για ένα χρόνο να αναζητήσει εργασία σε οποιαδήποτε άλλη «ανταγωνιστική επιχείρηση», δηλαδή σε καφενείο, καφετέρια, σνακ-μπαρ, εστιατόριο, αναψυκτήριο ή κυλικείο!

10.000 ευρώ για κάθε παράβαση!

Το «κερασάκι στην τούρτα» έρχεται με τις κυρώσεις που προβλέπει η συμφωνία για όποιον υπάλληλο παραβεί τους όρους της. Ορίζει συγκεκριμένα:

«Σε περίπτωση που δεν τηρήσω οποιαδήποτε εκ των άνω υποχρεώσεών μου, υποχρεούμαι να καταβάλω για κάθε πράξη μου χωριστά, άμεσα, αυτοδίκαια, σωρευτικά και χωρίς δικαστική μεσολάβηση στην άνω ΟΕ το ποσό των δέκα χιλιάδων ευρώ (10.000 ευρώ), ως συμφωνημένη, αποδεκτή και εύλογη ποινική ρήτρα που θεωρείται από τα μέρη δίκαιη και ανάλογη της ζημίας που θα υποστεί η άνω ΟΕ από τις πράξεις μου αυτές, δικαιουμένη επιπλέον η άνω ΟΕ να ζητήσει αποζημίωση από εμένα για κάθε επιπλέον θετική ή αποθετική ζημία τυχόν υποστεί αυτή από τις πράξεις ή παραλείψεις μου».

Με άλλα λόγια, για καθεμιά από τις παραπάνω «παραβάσεις», ο εργαζόμενος υποχρεούται να καταβάλλει στην εταιρεία, χωρίς αντίλογο, 10.000 ευρώ! Είναι φανερό ότι το παράλογο και υπέρογκο πρόστιμο μπορεί να αξιοποιηθεί και εκβιαστικά απέναντι στον εργαζόμενο, προκειμένου να συμβιβαστεί με ό,τι του ζητάει η εργοδοσία. Ενώ κάλλιστα θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι υπό την απειλή του προστίμου, η εργοδοσία θα μπορεί να απαλλαγεί από οποιονδήποτε εργαζόμενο, χωρίς καμιά άλλη υποχρέωση (αποζημίωση κ.ά.), αρκεί να «στοιχειοθετήσει» ότι αυτός παρέβη κάποιον από τους όρους που περιλαμβάνει η συμφωνία.

Καταγγελία από το κλαδικό Συνδικάτο

Την απαράδεκτη τακτική της εταιρείας «MIKEL», καταγγέλλουν με ανακοίνωσή του η Γραμματεία Επισιτισμού - Τουρισμού του ΠΑΜΕ και τοΣυνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Τουριστικών Επισιτιστικών Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης - Πιερίας - Χαλκιδικής. Οπως σημειώνουν, «η υπογραφή αυτών των συμφωνητικών είναι άκρως αντιδραστική (...) προσβάλλει βασικά εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα των εργαζομένων, καθώς τους καθιστά ομήρους της επιχείρησης ακόμα και στην περίπτωση που αυτοί απολυθούν.

(...) Για το λόγο αυτό επικρατεί αναστάτωση μέσα στους εργαζόμενους. Η προσυπογραφή από μέρους τους του συμφωνητικού δε σημαίνει συμφωνία αλλά είναι αποτέλεσμα φόβου για τις επιπτώσεις από την άρνηση της υπογραφής. Ηδη έχει γίνει απόλυση εργαζόμενης στη Θεσσαλονίκη που απλά "συζήτησε" το πρόβλημα.

Το περιστατικό με τη συναδέλφισσά μας δεν είναι το μοναδικό και δε θα μείνει αναπάντητο. Είναι εκατοντάδες τα παραδείγματα στους χώρους δουλειάς με εργαζόμενους να διώκονται ή να καταδικάζονται επειδή διεκδικούν το δικαίωμα στη ζωή με αξιοπρέπεια. Καλούμε τους εργαζόμενους όλων των κλάδων, τα φτωχά λαϊκά στρώματα και τη νεολαία να οργανωθούν και να αντιπαλέψουν τη λαίλαπα που τσακίζει τη ζωή μας».

Ερώτηση στη Βουλή κατέθεσε το ΚΚΕ

Με Ερώτηση προς τον υπουργό Εργασίας, το ΚΚΕ φέρνει στη Βουλή το θέμα του ιδιωτικού συμφωνητικού που ζητείται να υπογράψουν οι εργαζόμενοι στην εταιρεία «MIKEL». Στην Ερώτηση σημειώνεται μεταξύ άλλων:

«Οι εργαζόμενοι της αλυσίδας καταστημάτων - καφετέρια "MIKEL COFFEE COMPANY", με την απειλή της μη πρόσληψης κατά το διάστημα της εκπαίδευσής τους ή της απόλυσής τους κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, εξαναγκάζονται από την επιχείρηση, να υπογράφουν ιδιωτικά συμφωνητικά που παρουσιάζονται σαν "ρήτρα εμπιστευτικότητας" και καταργούν σε βάθος χρόνου το δικαίωμα στην εργασία, καθιστώντας ομήρους τους εργαζόμενους κατά τη διάρκεια της εργασίας τους αλλά και μετά από αυτή.

(...) Αποδεικνύεται ότι, πλάι στο αντεργατικό νομικό οπλοστάσιο που έχει ψηφιστεί από όλες διαχρονικά τις κυβερνήσεις και τη σημερινή συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, που αξιοποιείται στο έπακρο σε βάρος των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις σφίγγουν ακόμα περισσότερο τη θηλιά στο λαιμό των εργαζομένων, με στόχο την ακόμα μεγαλύτερη κερδοφορία τους. Με βάση τα παραπάνω, ερωτάται ο κ. υπουργός σε ποιες άμεσες ενέργειες θα προβεί η κυβέρνηση για να μην ισχύσουν τα απαράδεκτα αυτά ιδιωτικά συμφωνητικά».

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ