Εργατικό το «κόστος» ή κεφαλαιοκρατικό;

Γράφει: ο Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

Η πλήρης καταβαράθρωση των εργατικών εισοδημάτων, που ισοδυναμεί κυριολεκτικά με εξόντωση του εργαζόμενου λαού, προωθείται μέσα από την υπερπροβολή μιας λέξης που φαίνεται να προκαλεί οργασμικό παραλήρημα στους διακινητές της.

Της λέξης «ανταγωνιστικότητα».

***

Τι κρύβεται πίσω από τη μαγική αυτή λεξούλα;

Υποτίθεται ότι πίσω από την «ανταγωνιστικότητα» βρίσκεται μια πολιτική που στόχο έχει την προσέλκυση «επενδύσεων», που οι «επενδύσεις» θα φέρουν την «ανάπτυξη» της ελληνικής οικονομίας, που η «ανάπτυξη» θα φέρει «μεγάλωμα της πίτας», που από το «μεγάλωμα της πίτας», τελικά, «θα φάμε όλοι»,

βιομήχανοι και εργάτες, εφοπλιστές και ναυτεργάτες, μεγαλέμποροι και εμποροϋπάλληλοι...

*

Πώς, όμως, θα γίνει αυτή η «ανάπτυξη»; Πώς θα γίνουν οι «επενδύσεις»;

Μα είναι απλό, απαντούν οι «σωτήρες» μας (σ.σ.: Την ίδια απάντηση δίνουν εδώ και 200 χρόνια):

Για να κάνουμε τον καλό κεφαλαιοκράτη να βάλει τα ωραία του λεφτά στην «επένδυση» και να έρθει η «ανάπτυξη», πρέπει να κάνουμε την «επένδυση» «ελκυστική». Και τι σημαίνει «ελκυστική»; Μα να του διασφαλίσουμε τις προϋποθέσεις ώστε η «επένδυση» να του αποφέρει κέρδη.

Ναι, αλλά πώς θα φέρει κέρδη μια επένδυση για να είναι ελκυστική για τον κεφαλαιοκράτη; Απλό: Μειώνοντας το κόστος του. Και ποιο είναι το μέρος εκείνο του κόστους που πρέπει να μειώσουμε ώστε να καλοπιάσουμε τον κεφαλαιοκράτη για να «επενδύσει»; Μα φυσικά το «εργατικό κόστος»!

*

Ελάτε, λοιπόν, να μειώσουμε το μισθό του εργάτη ώστε απαλλάσσοντας τον εργοδότη από το «μισθολογικό κόστος» να κάνει «επενδύσεις», να έρθει «ανάπτυξη» και μετά «σαν μια αγαπημένη οικογένεια» θα μοιραστούμε τα κέρδη από την «ανάπτυξη» και θα ζούμε ζωή χαρισάμενη.

*

Αυτό το παραμύθι έχει στην πραγματική ζωή τόση αξία όση ακριβώς έχει και η εκδοχή για τη δημιουργία του κόσμου, όπως αυτή περιγράφεται στην Αγία Γραφή...

*

Ας δούμε την αλήθεια:

*

1) Οπως κάτι χιλιάδες χρόνια τώρα τα ιερατεία της Αγίας Γραφής θέλουν να εμφιλοχωρήσει στη συνείδηση του ανθρώπου ότι η ύπαρξή του είναι συνώνυμη της αμαρτίας, έτσι και τα ιερατεία του καπιταλισμού, οι καλοί χριστιανοί - πλουτοκράτες του ΣΕΒ, των ΜΜΕ τους και των κυβερνήσεών τους, θέλουν να πείσουν τον εργαζόμενο άνθρωπο ότι ο μισθός του είναι «βάρος», είναι «κόστος»...

*

Αντιθέτως:

Ο μισθός του εργάτη και όλα του τα δικαιώματα (πρέπει να) αντιστοιχούν στα απαιτούμενα για να καλύπτει τις ανάγκες του ώστε να συντηρεί και να αναπαράγει την ύπαρξη τη δική του και της οικογένειάς του.

Ο μισθός του εργάτη, δηλαδή, δεν είναι «κόστος».

Ο μισθός του εργάτη - και μάλιστα όλος ο μισθός, ούτε μικρότερος ούτε λιγότερος από εκείνον που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες του - δεν είναι «επιβάρυνση».

Είναι η βασική προϋπόθεση, είναι το προαπαιτούμενο, είναι το αυτονόητο, είναι το στοιχειώδες για την επιβίωσή του.

*

Επιπλέον:

Ο μισθός του εργαζόμενου (και όλα τα δικαιώματα που απαιτούνται για να ικανοποιεί τις ανάγκες του)

είναι ό,τι του επιστρέφεται - ένα μικρό μόνο μέρος - από τον πλούτο που ο ίδιος παράγει.

Πόσος είναι αυτός ο πλούτος που παράγει ο εργαζόμενος; Βρίσκεται καταγεγραμμένος στα ενεργητικά των μονοπωλίων, στα θησαυροφυλάκια των τραπεζών, στα διπλά βιβλία των εφοπλιστών, στα θησαυροφυλάκια των φορολογικών παραδείσων των καπιταλιστών.

Ολος αυτός ο πλούτος παράγεται από την απλήρωτη εργασία του εργάτη, την εργασία δηλαδή που προσφέρει πέραν εκείνης για την οποία αμείβεται.

*

Μιλάμε, συνεπώς, για τον ίδιο εργάτη που όχι μόνο σηκώνει στις πλάτες του όλο το βάρος του αμύθητου πλούτου που ο ίδιος παράγει.

Μιλάμε για τον ίδιο εργάτη που όχι μόνο του δίνουν ως «αντίτιμο» ένα απειροελάχιστο κομμάτι από τον πλούτο που εκείνος δημιούργησε.

Αλλά μιλάμε και για τον ίδιο εργάτη που σήμερα έρχονται για πολλοστή φορά και του λένε ότι θα του κόψουν κι άλλο (!) ακόμα κι απ' ό,τι απόμεινε από το μισθό - ξεροκόμματο που του πετάνε οι κηφήνες!

Και γιατί όλα αυτά;

Γιατί οι κηφήνες, τα μονοπώλια, οι κεφαλαιοκράτες επιδιώκουν κατά τον μεταξύ τους ανταγωνισμό

(σ.σ.: Να η πραγματική έννοια της «ανταγωνιστικότητας»)

να είναι «φθηνότεροι» με το να πληρώνουν όσο γίνεται λιγότερο τους «δικούς τους εργάτες», ώστε να κερδίζουν από τους ανταγωνιστές τους μεγαλύτερο μέρος από τον πλούτο που ο εργάτης δημιουργεί και αυτοί - οι κηφήνες - όλοι μαζί τον σφετερίζονται!

*

2) Επισημάνθηκε ήδη ότι οι παπαγάλοι της «ανταγωνιστικότητας» ισχυρίζονται πως για το ξεπέρασμα της κρίσης «πρέπει όλοι» να συμβάλουν και πως όταν θα έρθει η ανάκαμψη, τότε όλοι, εργοδότες και εργάτες, θα δρέψουν τους καρπούς της νέας «ανάπτυξης» που «θα κατανεμηθεί δίκαια».

Πόση «αλήθεια» υπάρχει στα παραπάνω;

Τόση ακριβώς όση αποτυπώνεται στα επίσημα στοιχεία για το πώς κατανεμήθηκε ο πλούτος που δημιούργησαν οι εργαζόμενοι όλα τα προηγούμενα χρόνια.

Τα χρόνια, δηλαδή, που η Ελλάδα έσφυζε από καπιταλιστική «ανάπτυξη».

*

Τα ίδια τα στοιχεία τους γελοιοποιούν όλες τις θεωρίες τους περί «δίκαιης αναδιανομής του πλούτου» στον καπιταλισμό και φωτίζουν περίφημα τη ρήση του Μαρξ πως στον καπιταλισμό

«ο εθνικός πλούτος είναι ταυτόσημος με τη λαϊκή φτώχεια»¹,

*

Ιδού, λοιπόν, η κατάσταση που διαμορφώθηκε με τον «εθνικό πλούτο» από το 1990 μέχρι το 2007. Πριν δηλαδή φουντώσει η κρίση.

Να τι έγινε στην Ελλάδα καθ' όλη την περίοδο της «ανάπτυξης»,

να πώς «μοιράστηκε δίκαια» αυτή η «ανάπτυξη»,

να τι συνέβη στην Ελλάδα τόσο κατά τη διάρκεια της αστικής διαχείρισης εκ μέρους των συντηρητικών, όσο και κατά την αστική διαχείριση εκ μέρους των σοσιαλδημοκρατών.

*

• Το 1990 το ΑΕΠ της χώρας ήταν 38 δισ. ευρώ. Το 2007 ανήλθε στα 208 δισ. Δηλαδή, αυξήθηκε κατά 5,5 φορές.
• Το 1990 - σύμφωνα με τα στοιχεία του «ICAP» - τα κέρδη των επιχειρήσεων (ΑΕ και ΕΠΕ) ήταν 575 εκατομμύρια ευρώ. Το 2007 τα κέρδη των επιχειρήσεων είχαν εκτιναχθεί στα 16 δισ. ευρώ. Δηλαδή, αυξήθηκαν κατά 28 φορές.
• Το 1990 το ποσοστό των κερδών των επιχειρήσεων σε σχέση με το ΑΕΠ ήταν 1,5%. Το 2007 το ποσοστό των κερδών των επιχειρήσεων ανήλθε στο 7,7% του ΑΕΠ. Που σημαίνει ότι αυξήθηκε πάνω από 5 φορές, ισόποσα δηλαδή προς την αύξηση του ΑΕΠ.
• Το 1990, το βασικό ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη ήταν 15 ευρώ. Το 2007 το βασικό μεροκάματο μόλις και μετά βίας είχε φτάσει στα 30 ευρώ.

*

Με άλλα λόγια:

Σε μια περίοδο, που καλύπτει σχεδόν δύο δεκαετίες κατά τη διάρκεια των οποίων ο ελληνικός λαός πολλαπλασίασε με τη δουλειά του την περίφημη «πίτα», το αποτέλεσμα ήταν

από την κατά 5,5 φορές αύξηση του ΑΕΠ της χώρας,

τα κέρδη των καπιταλιστών να αυξηθούν κατά 28 φορές (!)

ενώ ο κατώτατος μισθός του εργάτη να «αυξηθεί» κατά μόλις 1 φορά!

*

Κάπως έτσι έφτασε ο εργάτης, σε συνθήκες εκτυφλωτικής «ανάπτυξης», να ζει σε συνθήκες που σε αποπληθωρισμένες τιμές ισοδυναμούν με το ότι η αγοραστική του δύναμη έπεσε, ήδη προ κρίσης, μνημονίων κ.λπ., στα επίπεδα του 1984!

***

Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο διενεργείται η αρπαγή του λεγόμενου «εθνικού πλούτου».

Το «μοίρασμα» της «πίτας» ανάμεσα στους εργάτες από τη μια μεριά και στους πλουτοκράτες από την άλλη, συντελείται, είτε σε συνθήκες κρίσης είτε σε συνθήκες καπιταλιστικής «ανάπτυξης», με τον καπιταλιστικό εκείνο κανόνα που λέει ότι

*

«ο δισεκατομμυριούχος δεν μπορεί να μοιράσει... "το εθνικό εισόδημα" μιας καπιταλιστικής χώρας παρά μόνο: "ανάλογα με το κεφάλαιο" (κι ακόμα πρέπει να προσθέσουμε ότι το μεγαλύτερο κεφάλαιο θα πάρει περισσότερα απ' όσα του αναλογούν)... Το μοίρασμα δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά παρά "σύμφωνα με τη δύναμη"...»²

*

Να, λοιπόν,

α) ποιοι παράγουν και ποιοι δημιουργούν τον πλούτο,

β) ποιοι απομυζούν και σφετερίζονται αυτόν τον αμύθητο πλούτο.

γ) πώς εξηγείται το γεγονός ότι αν και την περίοδο 1997 - 2007 το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 45%, εντούτοις το δημόσιο χρέος όχι μόνο δε μειώθηκε αλλά πολλαπλασιάστηκε, αφού η αύξηση της «πίτας» κόπηκε σε μεγάλα κομμάτια και μοιράστηκε με τη μορφή φοροαπαλλαγών, «κινήτρων» και προνομίων στο μεγάλο κεφάλαιο.

*

Να ποιοι είναι το «βάρος» και ποιοι αποτελούν «κόστος». Οχι φυσικά οι εργαζόμενοι και οι μισθοί τους.

Βάρος και κόστος για την κοινωνία είναι τα μονοπώλια, είναι οι κεφαλαιοκράτες και τα κέρδη τους.

Και, επομένως, μια οδός... σωτηρίας υπάρχει:

Η απόδοση στον εργαζόμενο λαό όλου του πλούτου που αυτός - και μόνο αυτός - δημιουργεί. Εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση γι' αυτό είναι η απαλλαγή της κοινωνίας από το εξωφρενικό κόστος και από το αφόρητο βάρος που επιφέρει πάνω στο σώμα της η αδυσώπητη βδέλλα, η τάξη των κεφαλαιοκρατών.

*

1. Καρλ Μαρξ, «Το Κεφάλαιο», τόμος Α', σελ. 750, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»